هنرمند باید برای امیدبخشی خردمندانه در جامعه بکوشد/ هنرمند اخلاقمدار، بهترین الگوی زمانه در جهان متوحش است
بصیر، هنر واژهای است که روج انسان به وسیله آن به آرامش میرسد و یک هنرمند با خلق آثار که شاید به قیمت یک عمر به پایان برسد تلاش میکند تا نظر مثبت مخاطب خود را به دست آورد.
هنرمندان انسانهای خاصی هستند که با روح لطیف خود از سختترین امیال عبور میکنند نسبت به دیگر افراد از جایگاه ویژهای برخوردار هستند.
نخستین هنرمند را میتوان خداوند متعال دانست، چرا که این همه زیبایی در جهان خلق کرده و انسان با دیدن آن شگفتزده میشود.
با توجه به اینکه هنر ایرانی در سراسر جهان شهرت ویژهای دارد و هنرمندان ایرانی بازوان توانایی در زمینه خلق آثار مختلف از خود دارند پس لازم است با حمایتهای خود این مسیر را برای هنرجویان و هنرمندان فراهم کنیم.
به مناسبت روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی، شاعر توانمند ایرانی که بر اساس تاریخ، زبان فارسی با اشعار زیبای وی زنده مانده است، به سراغ بهمن فاطمی شاعر جوان مازندرانی رفتهایم.
خواندن این مصاحبه خالی از لطف نیست.
*هنر و هنرمند یعنی چه؟ اگر بخواهید تعریفی کوتاه از هنر داشته باشید، هنر چیست؟
سوالی پرسیده شد که میشود از نقطه نظرهای گوناگون به آن پاسخ داد، به نظر من هنر از درون نهفته انسان میجوشد و پیوندی عمیق با طبیعت دارد، خود انسان هم طبیعت مستقلی است و هنر به معنای واقعی کلمه شاید زمانی آغاز میشود که یک همپوشانی از این دو داشته باشیم.
هنر در لغت به معنای کار نمایان و برجسته، پذیرفتن واقعیتها، ثبت واقعیتهای ذهنی، زندگی کردن و دوست داشتن و اصطکاک روح آمده است و هنرمند علاوه بر منابع زمینی و ارتباط حسی و تعامل با آنها به منبع دیگری از کمال و فهم متصل هستند که موجب میشود یک هنرمند با سایر انسانها متمایز شود.
هنرمند هم خود و هم آن نهفته که کشف کرده است را عرضه میکند و شاید در این جا است که به مفهومی به نام زیبایی و بحث گستردهی زیبایی شناسی میرسیم.
*نقش هنر در جامعه چگونه احساس میشود، یعنی هنرمند به چه شیوههایی میتواند نقش آفرینی کند؟
هنرمند اصیل مانند حافظ است که در تمامی تذکرهها درباره وی گفتهاند، به تمامی علوم عقلی و نقلی زمان خود اشراف کامل داشت، گذشته از این او از عواطف انسانی، احساسات بسیار غنی، جسارت و سخاوت بیاندازهای برخوردار بود که در کمتر هنرمندی دیده شده است، این خصوصیات اخلاقی به کمک تواناییهای فنی کمنظیر و تسلط بر زبان مادری شعرهای آنچنانی را پدید آورده است.
البته نمیتوانیم بگوئیم تمامی هنرمندان باید یک آرمان را دنبال کنند، اهداف گوناگون است و در نهایت بتوانیم آنها را دستهبندی کنیم، به عنوان مثال هنرمندی آرمانهای دینیاش را در کارش دنبال میکند، سیاست، اجتماع، عاطفه و احساس و البته این طبقهبندی صرف هم کاملا صحیح نیست و ما بیشتر میان این طبقهبندیها، در یک کار هنری مستقل و ارزشمند به درصدهای گوناگون از موضوعات مختلف داریم، بنابراین باید گفت هنرمند در هر حوزهای که حضور تاثیرگذار دارد، باید مشکلات و دغدغههای جامعه خود را به نمایش گذاشته و به سهم خود برای رفع و یا تسهیل در رفع آن و یا به نوعی امیدبخشی خردمندانه بکوشد.
*چقدر زبان شعر در بین مردم کشور رایج شده، آیا برای کاهش مشکلات اجتماعی و فرهنگی تاثیر گذار است؟
متاسفانه کم، شاعری که آرمان انسانیت را دنبال کند و برایش بجنگد، بنویسد و وقف بشود به صورت غیر مستقیم در اذهان مخاطبان خودش جا گرفته و میتواند اصلاح کننده بعضی فرهنگ و عادات غلط باشد.
*از هنرمندان و شاعران به عنوان الگو یاد میکنند، این هنرمندان برای اینکه الگو باشند باید چیکار کنند؟؟ چه ویژگیهایی باید داشته باشند؟
شاعران زیر شاخهی هنرمندان هستند، به طور کلی یک فرد باید صلاحیت اخلاقی و کاری خودش را با کارها و اعمالش به اثبات برساند تا بتواند در درجه نخست وی را یک هنرمند شناخت. در مرحله بعد تنها اخلاق را رعایت کند، هنرمند اخلاقمدار میتواند بهترین الگوی زمانه خود در جهانی که پر از بی اخلاقی و توحش است، باشد.
*هنر به ویژه شعر چه جایگاهی در کشور دارد؟
جایگاه شعر در میان مخاطبان خودش واضح است، سوال شما مقداری کلی است، هر هنری مخاطبان خاص خودش را دارد و به نظرم نمیشود در مقیاس کشوری این مسئله را سنجید.
*شعر در کشور با چه مشکلاتی روبه رو هست؟
شاید بیشتر مشکلات شعر از درون خود انجمنهای شعری باشد، به نظرم کیفیت نقد باید در بین انجمنهای کشور افزایش یابد و کسانی به سرپرستی این انجمنها تکیه بزنند که انسان اخلاقمداری باشند، متاسفانه شاهد بیاخلاقیهایی در این حوزه هستیم که بین گروه محدود و معدودی به وجود آمده است و البته این را هم بگویم هیچ دوامی ندارد.
مورد دوم هم فضای چاپ را با همین چارچوبهای خوبی که در ارشاد هست کمی منصفانهتر عمل کنند تا شاعران بیشتر با سلایق بیشتری قدرت حضور داشته باشند و از چاپ کتابهای زیرزمینی و غیرقانونی جلوگیری شود و به وسیله آن به ناشران نیز کمک کنیم.
به گزارش بصیر، هنر و افرادی که در گروه هنرمندان معرفی میشوند باید از این نعمت خدادادی خود برای شکوفا شدن ارزشهای استفاده کنند و مسئولان نیز برای رشد هنر ایرانی اسلامی تلاش خود را به کار بگیرند.
قطعا توجه به هنرمندان از سوی مسئولان میتواند تاثیر فراوانی در انتشار ارزشهای ایرانی اسلامی در جامعه داشته باشد و این هنرمند است که با توانایی فراوان خود این امر مهم را به ثمر میرساند.