ماهیت انقلاب سفید حفظ منافع آمریکا در ایران بود/ سیاست نه شرقی نه غربی زائیده قیام 15 خرداد است

بصیر، پانزدهم خرداد 42، نقطه عطفی در تاريخ معاصر است به گونه‌ای که بسیاری از کارشناس مسائل سیاسی و تاریخ از این موضوع به عنوان يادگاری نام می‌برند که با پيوند معنوی توده‌های بزرگ مردم کشور رقم خورد.

در واقع قیام 15 خرداد واکنشی از احساس عميق مذهبی ملت ايران است و نمایشی از به پاخاستن مردمی که می‌خواستند ظلم و ستم را از بین بردارند.

به گزارش بصیر، در فاصله میان فاجعه مدرسه فیضیه و ماه محرم از 2 فروردین تا 4 خرداد 42 مبارزه امام بیشتر در قالب صدور اعلامیه‌های متعددی بود، فرا رسیدن ماه محرم وضعیت را به یک رویارویی گسترده کشاند، محرم بهترین زمان برای افشای جنایات رژیم و برنامه‌های ضد اسلامی شاه بود، ساواک که از جایگاه ویژه این ماه اطلاع داشت، پیش از آغاز آن، بسیاری از وعاظ را احضار و آنان را ملزم کرد که در محافل و مجالس علیه شاه سخن نگوئید، علیه اسرائیل مطلبی نگویید،  و مرتب به مردم نگویید که اسلام در خطر است.

امام خمینی در نشستی با مراجع و علمای قم پیشنهاد کرد در روز عاشورا هر یک از آنها برای مردم و عزاداران حسینی سخنرانی کرده و از مظالم و جنایات رژیم پرده بردارند. امام خود نیز با وجود تهدید رژیم، در ساعت 4 بعدازظهر عاشورای 42 که مصادف با 13 خرداد آن سال بود برای ایراد سخنرانی به طرف مدرسه فیضیه رهسپار شد.

ایشان پس از بیان فجایع دلخراش کربلا، حمله دژخیمان شاه به فیضیه را به واقعه کربلا تشبیه کرد و آن فاجعه را به تحریک اسرائیل دانست و رژیم شاه را دست نشانده اسرائیل خواند.

امام همچنین با اشاره به التزام گرفتن ساواک از وعاظ که به شاه و اسرائیل بدگویی نکرده و نگویید اسلام در خطر است اظهار کرد: «تمام گرفتاری‌ها و اختلاف‌های ما در همین سه موضوع است … اگر ما نگوئیم اسلام در خطر است آیا در معرض خطر نیست؟ اگر ما نگوییم شاه چنین و چنان است آیا این طور نیست؟ اگر ما نگوییم اسرائیل برای اسلام و مسلمین خطرناک است آیا خطرناک نیست؟ و اصولاً چه ارتباطی و تناسبی بین شاه و اسرائیل است که سازمان امنیت می گوید از شاه صحبت نکنید، از اسرائیل صحبت نکنید؟ آیا به نظر سازمان امنیت شاه اسرائیلی است؟»

سخنان کوبنده و افشاگرانه امام، شاه را بیش از پیش نزد مردم تحقیر و رسوا کرد، دو روز پس از این سخنرانی در سحرگاه 15 خرداد 1342 امام به دستور شاه در منزل مسکونی خود در قم دستگیر و بلافاصله به تهران آورده شد، وی را نخست در سلول انفرادی، زندانی و سپس به یک پادگان نظامی که در مراقبت کامل بود منتقل کردند.

ماهیت انقلاب سفید؛ مهم‌ترین دلیل شکل‌گیری قیام 15 خرداد

در این راستا و به مناسب فرارسیدن این روز دکتر رضا نیکنام کارشناس مسائل سیاسی و مدرس دانشگاه در گفت‌و‌گو با بصیرنیوز، اظهار کرد: در به وجود آمدن هر پدیده اجتماعی عوامل مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و غیره نقش دارند.

وی تصریح کرد: در ایجاد قیام 15 خرداد 42 هم به عنوان یکی از پدیده‌های اجتماعی عوامل مختلفی نقش داشتند.

این کارشناس مسائل سیاسی با اشاره به اینکه با قیام 15 خرداد و پس از آن، محدودیت‌های فراوانی در کشور به وجود آمد، خاطرنشان کرد: مهم‌ترین دلیل معترضان و انتقادات به ماهیت انقلاب سفید محمدرضا شاه بوده است.

نیکنام افزود: با اعلام طرح انقلاب سفید در ایران، مهم‌ترین دلیل مخالفت امام خمینی ماهیت این نوع تغییرات در کشور بود که به نظر می‌رسید منطبق با نیازهای بومی کشور تنظیم نشده بودند و تنها به عنوان یک راهکار موقت برای ترمیم برخی از شکاف‌های اجتماعی اتخاذ شده بود.

ماهیت انقلاب سفید، یک ماهیت خارجی بود

وی با اشاره به اینکه ماهیت انقلاب سفید یا اصلاحات ارضی یک ماهیت خارجی داشته است، اظهار کرد: انقلاب سفید  به جای اینکه منطبق با نیازهای بومی تنظیم شود بیشتر به دنبال برآورده کردن الزامات و خواسته های سیاست خارجی امریکا در منطقه بود.

این مدرس دانشگاه افزود: به همین جهت مخالفت اصلی امام در این زمینه و با این پروژه، مخالفت علیه دست‌اندازی آمریکا در امور داخلی کشور بوده است.

نیکنام با اشاره به اینکه مداخله آمریکایی‌ها به طرح انقلاب سفید محدود نبوده است، اظهار کرد: زمینه مداخله آمریکا با افول بریتانیا در منطقه پس از جنگ جهانی دوم آغاز شد و آمریکا به مرور زمان خود را جایگزین این کشور در منطقه کرد.

وی با بیان اینکه هدف بریتانیا کنترل و تسلط بر کشورها جهت مستعمره کردن و اعمال حکومت بر آنها بود، گفت: آمریکا به دنبال مدیریت بر کشورها با هزینه کم و همچنین استفاده از آنها برای مقابله با شوروی بوده است.

این تحلیلگر سیاسی کودتای ۲۸مرداد و خدشه در ملی شدن صنعت نفت را یکی از عوامل تثبیت حضور آمریکا در ایران دانست و گفت: آمریکا با حضور در ایران در زمینه‌های مختلف اقتصادی و نظامی دخالت‌های فراوانی کرد تا جائی که سیاست خارجی ایران به طور کامل پیرو سیاست خارجی آمریکا شده بود.

نیکنام افزود: امام خمینی نسبت به این موضوع  اعتراض کردند و گروه‌های مختلفی که با رژیم نیز مخالف بودند به صف مبارزه همراه با امام اضافه شدند.

وی اظهار کرد: طرح انقلاب سفید به دنبال جلوگیری از ایجاد هرگونه انقلاب‌های مارکسیستی و کمونیستی که همان انقلاب دهقانی و کارگری طرح ریزی شد که این امر بیشتر در جهت تامین منافع آمریکا بود و منطبق با توسعه پایدار در کشور نبود، همچنین بسیاری از مشکلات در زمینه مالکیت، امور کشاورزی وغیره نیز که تا به اکنون ادامه‌دار شده‌اند میراث آن تصمیم‌های کارشناسی نشده هستند.

سیاست نه شرقی نه غربی زائیده قیام 15 خرداد است

این کارشناس سیاسی در ادامه با اشاره به اینکه طرح انقلاب سفید نه تنها زمینه‌ توسعه اقتصادی را نداشت، در بسیاری از موارد منافع ملی را نقض می‌کرد، گفت: مهم‌ترین عامل مخالفت امام با طرح انقلاب سفید به مداخله آمریکا در ایران بر می‌گردد و این رویکرد امام تا انقلاب 57 نیز ادامه می‌یابد و پس از انقلاب نیز که رژیم پهلوی از بین می‌رود نیز هم شدت می‌گیرد.

نیکنام در پایان افزود: سیاست نه شرقی نه غربی جمهوری اسلامی ایران بر اساس این دیدگاه امام خمینی (ره) شکل گرفت و به تابلوی سیاست خارجی کشور تبدیل شده است.

به گزارش بصیرنیوز، نتیجه بسیار مهم این واقعه که تاریخ یک کشور به آن می‌بالد این است که هر زمان در برابر زیاده‌خواهی‌های آمریکا و برخی نوکران داخلی و خارجی‌شان ایستادگی و مقاومت صورت گرفت، به پیروزی دست یافتیم و منافع ملی در صورتی به خطر می‌افتد که نگاه به بیرون مسئولان داخلی به کدخدا در آنها احساس نیاز را تقویت کند، آن وقت است که باید منتظر تحمل یک شکست سخت و تاریخی باشیم.