افسران به خط/ ویژگی‌های مجاهدان جهاد کبیر

بصیر، در فرهنگ اسلامی، جهاد به نوعی تلاش پر مشقت برای دستیابی به هدف گفته می‌شود که دشوارترین نوع آن جهاد با نفس و همان جهاد اکبر است و نوع دیگر آن جهاد اصغر یا نبرد با دشمن در میدان کارزار محسوب می‌شود که در قرآن با تعبیر قتال نیز از آن یاد شده است امّا در آیه 52 سوره فرقان به نوعی دیگر از جهاد با عنوان «جهاد کبیر» اشاره شده که مفسران جنس آن را جهاد فرهنگی و علمی و اعتقادی بیان کرده‌اند.
جهاد کبیر مسئله‌ای فردی نبوده و بعد اجتماعی دارد و بر اساس آیه ذکر شده مبنای اعتقادی جهاد کبیر اطاعت نکردن از کافران است، به بیان دیگر لازمه آماده شدن و موفقیت در میدان جهاد کبیر، پذیرش و باور قلبی ممنوعیت اطاعت از کافران محسوب می‌شود و این ممنوعیت باید در تمامی ابعاد زندگی تعریف شود، در سبک زندگی، در رفتار و آداب اجتماعی و غیره.
حال باید پرسید مجاهدان جهاد کبیر چه ویژگی‌هایی را باید مد نظر داشته باشند.
اخلاص در عمل و رفتار نخستین ویژگی است که باید به آن اشاره کرد، بسیاری از اقدامات جهاد کبیر به چشم نمی‌آید و هیچ فردی از آنها باخبر نمی‌شود، رزمندگان جهاد کبیر در گمنامی ماموریت‌های محوله را به سرانجام می‌رسانند که همین امر، اجر و قرب آنها را چند برابر می‌کند.
قدرت تبیین، روشنگری و عمق‌یابی اذهان فاکتور دیگری ست که باید با هدف تاثیرگذاری بر افکار عمومی در مجاهد جهاد کبیر بوضوح پدیدار شود که در این راه باید با محتواسازی در فضاهای حقیقی و مجازی و همچنین خلاقیت و ابتکار در ارائه آن مطالب و باز تعریف برخی از مفاهیم دینی اهتمام ورزید.
اصلاح رابطه خود با خدای متعال عنوان دیگری است که باید مورد توجه قرار گیرد، توجه به نماز اول وقت و با حضور قلب، تلاوت قرآن کریم، توجه بیش از پیش به ادعیه وارد شده و توسل به امامان معصوم می‌تواند کمک شایانی در بهبود وضعیت معنوی و روحانی رزمنده جهاد کبیر کند.
از آنجایی که دشمن با تشکیل جبهه‌ای وسیع و به کارگیری همه ابزارهای موجود و امکانات شیطانی در مسیر تحقق افکار پلید خود قدم بر می‌دارد بر مجاهدان جهاد کبیر فرض است با مجاهدت و تلاش شبانه روزی و تشکیل هسته‌های ایمانی و اخلاقی در برای تربیت نیروی‌های مومن، انقلابی و صالح گام‌های مستحکم‌تری بردارند و مطمئن باشند که إِن تَنصُرُوا اللَّهَ يَنصُركُم وَيُثَبِّت أَقدامَكُم.
و سرانجام آنکه عدم توجه صحیح به جهاد کبیر می تواند به توقف پیشرفت، از دست دادن فرصت‌های رشد و تعالی جامعه، ضعیف شدن در مقابل دشمن و تاراج سرمایه‌های ملت منجر شده و راه نفوذ دشمنان قسم خورده ایران برای ضربه زدن به نظام اسلامی روز به روز هموارتر شود.
یادمان نرود که امیر دل‌ها فرمود: هرکس به وقت یاری رهبرش در خواب باشد، زیر لگد دشمن بیدار می‌شود.
مقام معظم رهبری از ابتدا تاکنون هر جا واژه “جهاد” را تعریف کردند به دو جنبه اصلی آن اشاره داشتند، ایشان به هر تلاش و کوششی جهاد نمی‌گویند بلکه آن حرکتی را جهاد می‌گویند که در مقابل با دشمن باشد و به تعبیری دیگر جهاد را همان “مبارزه” به معنای متعارف فارسی تعریف می کنند، در جهاد کبیر، آن تلاشی که در مقابل دشمن صورت می‌گیرد وجهه نظامی ندارد، خواستگاه این واژه در قرآن کریم به دورانی برمی‌گردد که پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) در مکه حضور داشتند و طبعا دوران روشنگری و ایستادگی و مقاومت است.
کشور ما در دورانی به سر می‌برد که کارزار نظامی برپا نیست، به فرموده رهبری خرمشهرهایی در پیش است، اما نه در میدان نظامی، بنابراین جهاد در این دوران ویژگی‌های خاص خود را دارد که می‌توان به برخی از آنها اشاراتی داشت:
نخست؛ در این میدان مبارزه، شور و هیجانی چون فعالیت نظامی وجود ندارد! وقتی عرصه نظامی تعریف می‌شود، جمع قابل شماری از جوانان خودشان را آماده میدان می‌کنند اما در عرصه جهاد فرهنگی، اقتصادی، علمی و غیره این هیجان وجود نداشته و کار سخت‌تر است، شاید یکی از دلایل اصلی اجتماع جوانان در مساجد ابتدای انقلاب، وجود فضای جهادی بود که مخاطب خود را به دنبال داشت.
دوم؛ کسی به جهادگران مدال افتخار نمی‌دهد! زیرا نتایج و دستاورد‌های آن ملموس نیست، وقتی شما در میدانی نظامی به دفاع از مرزهای جغرافیایی کشور خود می‌پردازید، از نگاه ناظران، مجاهدت شما مقدس بوده حتی اگر ناظران، جهاد شما را به حفظ خاک و ناموس خلاصه کنند!
سوم؛ این جهاد پیچیدگی خاص خود را دارد، در یک میدان نظامی دشمن را با چشم می‌توان مشاهده کرد و با اندک آموزشی می‌توان حداقل فعالیت‌هایی داشت اما در جهاد کبیر دشمن و مواضعی که ضربه می‌زند برای همگان آشکار نیست و صف بندی مقابل آن نیازمند بصیرت و تخصص است.

چهارم؛ در میدان جهاد کبیر، عده‌ای انگیزه‌ها را خشک می‌کنند! اینکه مقام معظم رهبری در چند سال گذشته مدام جوان‌های مومن و حزب اللهی و انقلابی را به کارهای خودجوش فرهنگی دعوت می‌کنند و اصرار دارند این فعالیت‌ها را رها نکنید و به مسئولان توصیه می‌کنند به این فعالیت‌های فرهنگی بها دهید، علت این است که این جوانان به طور خودجوش اقدامات بزرگی می کنند اما متاسفانه بعضا نه تنها شاهد همراهی مسئولان نیستند بلکه با کارشکنی‌هایی مواجه می‌شوند که رفع آن نیازمند عزمی راسخ است.
غرض از این یادداشت تنها تکرار واژه‌ای از واژگان تاکتیکی و حیاتی رهبری نیست، کاری که شاید چندسالی است با واژگانی چون اقتصاد مقاومتی شد و نتوانستیم آنچنان که باید به وظایف‌مان عمل کنیم. برای تقویت روحیه جهادی در جامعه و به خصوص جوانان هیچ نسخه‌ای شفا بخش‌تر از شرکت در اردوها و فعالیت های جهادی نیست، همچنان که مقام معظم رهبری در سال گذشته جوانان نخبه کشور را به اردوهای جهادی دعوت کردند و فرمودند نگویید وقت نداریم!
این نسخه نه تنها تایید و توصیه رهبری را به دنبال دارد و تمرینی است برای حضور در عرصه های مدیریتی کشور با روحیه جهادی، بلکه تجربه “جهاد سازندگی” در ابتدای انقلاب نشان داد که سنگ‌های بزرگی را می‌توان با بها دادن و پرداختن به آن از مسیر پیشرفت کشور بلند کرد.
امروز دشمنان این نظام و انقلاب به دنبال مایوس کردن مردم و اثبات ناکارآمدی نظام اسلامی در حوزه اقتصادی هستند و بیشترین فشار خود را به قشر مستضعف جامعه وارد می‌کنند و به خیال باطل خود به دنبال این هستند که انقلابی که به دست کوخ نشینان محقق شد را با فشار اقتصادی به وابستگی قدرت‌های اقتصادی بکشانند، بنابراین توجه به امر محرومیت زدایی با استفاده از ظرفیت گروه‌های جهادی و بالابردن جایگاه آن در نگاه مردم، مسئولین و حتی جهادگران، جهادی کبیر است.

یادداشت از کریم طالبی کناری