لوگویی که می تواند ما را جهانی کند
با انتشار اخباری مبنی بر صدور گواهی حلال سئوالاتی برای مردم مطرح شد که پس چرا این لوگو را روی همه محصولات غذایی نمی بینند و آیا محصولاتی که در فروشگاه ها بدون این لوگو عرضه می شوند ، حرام هستند یا نیستند.همچنین با وجود اینکه بارها اعلام شده که آدامس های الکلی در بازار وجود ندارد اما برخی مشتریان هنوز با آدامس هایی روبرو می شوند که روی برچسب آنها با واژه الکل مواجه می شوند یا اینکه برخی دیگر نگران هستند که نکند منشاء تهیه ژلاتین ها از حیوانات حرام گوشتی مانند خوک باشد و همه مردم انتظار دارند که مرکز ملی تحقیقات حلال جمهوری اسلامی به این سئوال ها پاسخ دهد. اما بطور طبیعی در کشورهای مسلمان که تمام مواد غذایی باید حلال باشند پس گواهی حلال دیگر چه کارآیی دارد.
**گواهی حلال چرا آمد؟
گرچه فرآیند حلال سازی محصولات غذایی از گذشته های دور وجود داشته اما بحث گواهی و لوگوی حلال از دهه 1960 مطرح شده است. جالب است که اولین گواهی های حلال برای محصولات غذایی در آرژانتین یعنی کشوری در قاره آمریکا صادر شد که 92 درصد جمعیت آن را مسیحیان تشکیل می دهند.جریان از این قرار بود که یک مسلمان اهل لبنان به آرژانتین مهاجرت کرده بود و با تاسیس خانه ذبح آرژانتین برای فروش محصولات خود در این کشور ، نخستین گواهی حلال را با نام گواهی غذاهای حلال آرژانتینی صادر کرد.
طی سال های بعد کشورهای دیگری مانند مالزی ، ترکیه، فیلیپین ، سنگاپور و اندونزی نیز به جمع کشورهای صادرکننده گواهی حلال پیوستند.
مرکز ملی تحقیات حلال جمهوری اسلامی ایران نیز بر اساس ابلاغیه وزیر وقت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی در سال 90 ایجاد شد.
طی مصوبه هیات وزیران در سال 91 نیز وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی ملزم به ایجاد ساختار وتامین منابع مالی لازم برای تجهیز مرکز تحقیقات حلال به عنوان طرح ملی در سازمان غذا و دارو شد.
اما برای برخی مردم این سئوال مطرح است که صدور گواهی حلال در کشورهای غیرمسلمان منطقی است چراکه ساکنان یا مسافران مسلمان در این کشورها با دیدن گواهی و لوگوی حلال می توانند با خیالی آسوده غذاهای حلال را بخورند اما پس چرا در کشورهای اسلامی نیز این گواهی ها صادر می شود و اصولا چه سازمان یا نهادی روی این گواهی ها نظارت دارد.
**سازمان غذا و دارو، تنها صادر کننده گواهی حلال
معاون پژوهشی مرکز ملی تحقیقات حلال جمهوری اسلامی ایران در گفت و گو با خبرنگار ایرنا می گوید: مجلس شورای اسلامی اخیرا مصوبه ای داشت که طبق آن سازمان استاندارد نیز می توانست نشان حلال را اعطا کند اما شورای نگهبان این مصوبه را تائید نکرد.
عبدالعظیم بهفر تاکید می کند: پرداختن به موضوع حلیت مواد غذایی در قالب سازمان در برخی کشورها پیش از ایران آغاز شده است اما سازمان غذا و دارو، هم اکنون به عنوان یک مرکز حاکمیتی ، نظارت شدیدی در خصوص حلیت تمام فرآورده های غذایی وارداتی دارد .
**اقتصاد و گواهی حلال
کارشناسان امر دلایل زیادی را برای صدور گواهی حلال برشمرده اند که مهم ترین آن دلیل اقتصادی است.سالانه محصولات غذایی زیادی به ایران وارد می شود که حلال یا حرام بودن آن از اهمیت زیادی برخوردار است؛ بطورمثال سال گذشته 30 فرآورده غذایی – که عمدتا از نوع ژلاتین بودند- به خاطر داشتن منشاء حرام ، اجازه ورود به کشور را پیدا نکردند.همچنین داشتن گواهی حلال به عنوان یک نشان کیفیت و استاندارد در جهانی که کشورهای غیرمسلمان بازار اقتصادی محصولات غذایی را قبضه کرده اند ، می تواند نقش مهمی در صادرات به کشورهای مسلمان و حتی غیرمسلمان داشته باشد.
بهفر خاطرنشان می کند: مساله حرام و حلال از اهمیت ویژه ای در زندگی مسلمانان برخوردار است و اگرچه یک بحث فقهی است اما از نظر اقتصادی و نیز علمی ، حائز اهمیت است.
به گفته وی، بحث حلیت مواد غذایی، تلفیقی از مباحث فقهی و آنالیز کنترل آنها است.معاون پژوهشی مرکز ملی تحقیقات حلال جمهوری اسلامی ایران تاکید می کند: این مرکز همچنین بر فرآورده های غذایی تولید داخل نیز نظارت داشته و آنها را بررسی می کند و در صورت لزوم ، مشاوره ها و توصیه های لازم و روش کار را به تولیدکنندگان آنها گوشزد می کند.
بهفر اضافه می کند: حلیت و ایمنی فرآورده های غذایی وارداتی باید برای وزارت بهداشت احراز شود و توسط کارشناسان و ارگان های ذیربط مورد بررسی قرار گیرد.وی ادامه می دهد: با اخذ گواهی حلال و سلامت است که مردم با خیال راحت می توانند فرآورده های غذایی با آرم سازمان غذا و دارو را مصرف کنند.
**چرایی نبود لوگوی حلال روی برخی محصولات غذایی
معاون پژوهشی مرکز ملی تحقیقات حلال جمهوری اسلامی ایران می گوید: تمام فرآورده های غذایی تولید داخل که آرم سازمان غذا و دارو را دارند از نظر حلیت مورد بررسی قرار گرفته اند.
بهفر می افزاید: با این وجود برخی از تولیدکنندگان برای صادرات محصولات خود بطورجداگانه درخواست گواهی حلال می کنند و بنابراین در کنار لوگوی سازمان غذا و دارو در برخی محصولات ، لوگوی حلال نیز استفاده می شود.وی خاطرنشان می کند: تمام محصولات غذایی نیز که از ایران صادر می شوند، حلال هستند چراکه زیرساخت های کارخانه های ایران برای تولید فرآورده های غذایی، همه حلال است.
**ضرورت ورود لوگوی حلال ایران به بازار جهانی
معاون پژوهشی مرکز ملی تحقیقات حلال جمهوری اسلامی ایران تاکید می کند: آرم و برند حلال جمهوری اسلامی ایران باید وارد بازار جهانی شود.
بهفر می افزاید: مرکز ملی تحقیقات حلال جمهوی اسلامی ایران در راستای جهانی کردن آرم حلال کشور، قدم های بزرگ برداشته به نحوی که سایر کشورها به مصرف فرآورده های غذایی ایران ، تشویق شده اند.
**آدامس های الکلی که الکلی نیستند
معاون پژوهشی مرکز ملی تحقیقات حلال جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به بحث وجود الکل در برخی آدامس ها نیز می گوید:
تشخیص الکل های موجود در باقت آدامس، یک بحث تخصصی و شیمی است؛ قند الکل ها در حقیقت ساختاری از فرآورده های قندی هستند که بطورمثال در آن بجای بنیان های کتونی (نوعی ترکیبات شیمیایی ) ، بنیان الکلی قرار می گیرد و این الکل با الکل اتانول متفاوت است و منظور الکل اتیلیک یا اتانول (شراب) نیست.
بهفر در عین حال تصریح می کند: هیچ اظهارنظری درباره فرآورده های قاچاق و تقلبی نمی کنیم اما فرآورده هایی که از مسیر رسمی وارد کشور می شوند از لحاظ ایمنی و حلیت بررسی شده و مشکلی ندارند و مردم با خیال راحت می توانند این محصولات دارای لوگوی سازمان غذا و دارو را مصرف کنند.
**ردیابی منشاء خوکی ژلاتین ها
معاون پژوهشی مرکز ملی تحقیقات حلال جمهوری اسلامی ایران می گوید: مردم مطمئن باشند که کوچکترین آلودگی به مواد حرام در محصولات غذایی ردیابی می شوند به طورمثال تاکنون توانسته ایم کوچک ترین آلودگی های ژلاتین را ردیابی کنیم و به برخی فرآورده ها در این زمینه ، مجوز واردات نداده ایم.بهفر می افزاید: از طریق بررسی بقایای دی ان ای (DNA) -نوعی اسید نوکلئیک برای ذخیره سازی طولانی مدت اطلاعات ژنتیکی- حتی از مقادیر اندک آلودگی مطلع شده ایم و اکنون نیز قادر به شناسایی آلودگی منشاء خوکی ژلاتین ها هستیم.
**صادرات راهی برای معرفی هرچه بیشتر نشان حلال ایران
معاون پژوهشی مرکز ملی تحقیقات حلال جمهوری اسلامی ایران در خصوص وضعیت لوگوی حلال ایران در جهان می گوید: بسیاری از کشورها برای افزایش اعتبار و قدرت و نیز گسترش نشان حلال خود تلاش می کنند تا صادرات را افزایش دهند.بهفر می افزاید: وظیفه مرکز ملی تحقیقات حلال جمهوری اسلامی این است که تلاش کند تا تولیدکنندگان را از طریق مشاوره علمی و اعطای نشان حلال به سمت صادرات سوق دهد.به هرحال طی دهه اخیر صنعت تولید محصولات دارای لوگوی حلال تقریبا سالانه پنج بیلیون دلار رونق اقتصادی داشته است.
از سوی دیگر علاوه بر کشورهای مسلمان، بخش خصوصی در برخی کشورهای غیرمسلمان مانند کانادا و سوئیس اقدام به اعطای گواهی و لوگوی حلال به محصولات غذایی می کند بنابراین ایران نیز همگام با اقتصاد جهان باید در جهت تقویت گواهی و لوگوی حلال خود بیش از پیش تلاش کند.
