مازندران پادشاه ورزش ایران در المپیک

بصیر، بدشانسی، ناداوری یا ناکامی؟ شاید لازم باشد برای بررسی دقیق نتایج کسب شده با وسواس بیشتری اعلام نظر کرد تا راه برای یافتن موانع دسترسی به افتخارات بیشتر در مسابقاتی مانند المپیک برطرف شود.

مازندرانی‌های حاضر در المپیک لندن سه مدال شامل دو مدال طلا در رشته‌های وزنه‌برداری و کشتی فرنگی و یک نقره در کشتی آزاد کسب کرده بودند. اما در برزیل، دو طلایی مازندرانی راه به جایی نبردند و دست‌شان از رسیدن به مدال کوتاه ماند.

 قاسم رضایی؛ رکورددار مدال المپیک در کشتی فرنگی ایران

قاسم رضایی که در لندن بر سکوی قهرمانی ایستاده بود، در برزیل به گرفتن مدال برنز اکتفا کرد و نخستین مازندرانی مدال‌آور این رقابت‌ها لقب گرفت. رضایی که می‌خواست با گرفتن دومین مدال طلای المپیکش وداعی شکوهمندانه با دنیای قهرمانی کشتی داشته باشد، به هدف بزرگش نرسید و در نهایت با یک طلا و یک برنز المپیک و کوله‌باری از عناوین ریز و درشت، در آستانه خداحافظی از کشتی قرار گرفت. کشتی‌گیر آملی تیم ملی فرنگی شاید در راه نرسیدن به دومین فینال المپیکش، قربانی برنامه‌های تمرینی تیم ملی شد و نتوانست از همه توان بالای بدنی و فنی‌اش برای جاودانگی استفاده کند.

رضایی هر چند به طلای ریو نرسید اما به نخستین فرنگی‌کار تاریخ کشتی ایران تبدیل شد که در دو المپیک، بر روی سکوی توزیع مدال‌ها رفت. مدال‌های کسب شده رضایی در المپیک با «رسول خادم» که این روزها رئیس فدراسیون و سرمربی تیم ملی کشتی آزاد است برابری می‌کند. رضایی پس از کسب مدال برنز المپیک برزیل در گفت‌وگویی کوتاه گفت: یکی از موانع اصلی ناکامی کشتی فرنگی ایران در این رقابت‌ها، قضاوت‌های ناعادلانه داوران بود. شرایط به گونه‌ای بود که انگار همه داوری‌ها علیه کشتی ایران بود. در این شرایط دشوار کسب دو مدال برنز بسیار ارزشمند و نتیجه‌ای در خور است.

 بشیر باباجان‌زاده؛ دومین المپیک بدون مدال

باباجان‌زاده در دومین حضور المپیکی خود هم ناکام ماند و در مصاف با رقبای نامدارش راه به جایی نبرد و از دور رقابت‌ها کنار رفت. ناکامی باباجان‌زاده در این رقابت‌ها با توجه به جدول دشواری که در آن قرار گرفت، قابل پیش‌بینی بود.

بشیر پس از استراحت در دور نخست، مسابقه اولش را با «کیانگ منگ» حریفی از چین با نتیجه 3 بر 1 پشت سر گذاشت. اما در مسابقه دوم به مصاف «ادوارد پاپ» از آلمان رفت و با نتیجه 3 بر 0 مغلوب حریف شد و با توجه به نرسیدن حریفش به فینال، از دور مسابقات کنار رفت تا ریو برای کشتی‌گیر سنگین وزن مازندرانی بسیار زودتر از آن که تصورش می‌رفت تمام شود. باباجان‌زاده هم مانند رضایی، داوری را عامل ناکامی خود دانست و گفت: داور به جای آن‌که به حریف اخطار کم‌کاری دهد، به من که دائم در حال تلاش برای کسب امتیاز بودم اخطار داد. تلاش زیادی کردم تا با گرفتن امتیاز لازم، پیروز شوم. اما سد بزرگی به نام داوران، مانع رسیدن به این هدف شد. شرمنده مردم و مربیان تیم ملی هستم. اما تلاش می‌کنم در آینده این شکست را جبران کنم.

فرزان عاشورزاده؛ شکست به دلیل کم‌تجربگی

عاشورزاده دیگر مازندرانی ناکام در المپیک ریو برزیل است. تکواندوکار جوان ایران که از او با عنوان سونامی یاد می‌کنند، در برابر حریف نه چندان نامدار مراکشی خود ناباورانه شکست خورد و از دور مسابقات کنار رفت. فرزان در شرایطی این شکست را پذیرفت که تا 3 ثانیه مانده به پایان مسابقه از حریف خود جلو بود اما در همین زمان اندک باقیمانده پیروزی در این آوردگاه بزرگ را که می‌توانست سرآغاز ثبت یک نتیجه ماندگار در ورزش مازندران شود با حذف از مسابقات عوض کرد. عاشورزاده در ابتدای مسیر قهرمانی قرار دارد و در دوره‌های بعدی المپیک با درس گرفتن از این شکست در ثانیه‌های پایانی می‌تواند در فهرست تاریخ‌سازان ایرانی المپیک قرار بگیرد.

عاشورزاده در پایان تنها مسابقه‌اش در المپیک برزیل گفت: نمی‌دانم در آن ثانیه‌های پایانی چه اتفاقی افتاد که پیروزی را با شکست عوض کردم. با توجه به سن و سالم، فرصت حضور در المپیک‌های بعدی را دارم. از این شکست درس می‌گیرم تا ناراحتی مردم ایران از شکستم را با شادی کسب مدال عوض کنم.

والیبال؛ حذف آبرومندانه از المپیک

در مورد تیم ملی والیبال ایران شاید نتوان بر خلاف دیگر رشته‌ها از واژه ناکامی استفاده کرد. والیبال ایران که برای نخستین بار گام به المپیک گذاشته بود با صعود به جمع هشت تیم پایانی این رقابت‌ها، دست به کار بزرگی زد و قابلیت‌های فراوان خود را به رخ کشید. بی‌شک باید سهمی از این موفقیت‌ها را به حساب «عادل غلامی» و «مجتبی میرزاجان‌پور»، دو مازندرانی تیم ملی نوشت. والیبال ایران با این صعود تاریخی، یکی از موفق‌ترین تیم‌های اعزامی به ریو بود. «عادل غلامی» که یکی از خوب‌های والیبال ایران در این رقابت‌ها بود پس از شکست مقابل ایتالیا و حذف از المپیک گفت: مقابل ایتالیا با همه توان بازی کردیم اما ایتالیا حریف دشوار و جان سختی است که به این آسانی‌ها نمی‌توان شکستش داد. آبرومندانه از المپیک حذف شدیم و با قرار گرفتن در جمع 8 تیم پایانی، جای خود را میان تیم‌های مطرح و قدرتمند دنیا باز کردیم.

محمدرضا براری؛ ناکام

برای «محمدرضا براری» می‌توان از واژه ناکامی استفاده کرد. وزنه‌بردار ساروی وزن 105 کیلوگرم که در نبود رقبای نامدار روس، کارشناسان او را از مدعیان کسب مدال این رقابت‌ها می‌دانستند بر سکوی ششم ایستاد و نتوانست انتظار جامعه ورزش را برآورده کند. ناکامی محض براری البته در میان اتفاقات رخ داده بعدی مسابقات وزنه‌برداری فراموش شد. اما شاید لازم باشد دلایل این ناکامی کارشناسانه‌تر بررسی شود.

بهداد سلیمی؛ قربانی بزرگ ناداوران

در میان همه ناکامی‌ها و تلخی‌های به وجود آمده برای کاروان ورزش ایران و ورزشکاران المپیکی مازندران، داستان «بهداد سلیمی» می‌تواند از آن دسته رخدادهای غیرقابل هضم و فراموش نشدنی همه دوران المپیک باشد. سلیمی که با وجود مصدومیت سنگین، خود را به المپیک رسانده بود، اگر چه در حرکت یک ضرب موفق به شکستن رکورد المپیک شد، اما در حرکت دو ضرب با دخالت آشکار و اعمال نظر ناجوانمردانه هیات ژوری، از رسیدن به مدال بازماند. در کنار این حق‌خوری آشکار و فراموش نشدنی، نباید از کنار کم‌تجربگی کادر فنی جوان تیم ملی وزنه‌برداری در دورماندن دست «بهداد سلیمی» از مدال به سادگی گذشت. شاید اگر کادر فنی برای حرکت دو ضرب، وزنه‌های سبک‌تری را برای بهداد در نظر می‌گرفت، سلیمی حداقل مدال نقره را مسجل می‌کرد و پس از آن، برای کسب مدال طلا می‌جنگید. سلیمی از همان حرکت اول دوضرب، یورش به سمت مدال طلا را نشانه گرفته بود و شاید ترس از قطعی شدن سومین طلای کاروان ایران در ریو بود که هیات ژوری را وارد به جدال برای قربانی کردن قوی‌ترین مرد جهان کرد. سلیمی پس از بازگشت از برزیل گفت: با وجود آن‌که دست خالی از برزیل برگشتم، اما شرمنده محبت‌های بی‌پایان مردم شدم. همه دنیا دیدند که چه ناداوری در حقم شد. مدت‌ها با مصدومیت با عشق مردم و برای کسب مدال تمرین کردم. اما ناداوری‌ها دستم را از مدال کوتاه کرد. با وجود این حق‌خوری آشکار، انگیزه زیادی برای جبران این شکست تحمیل شده دارم.

حسن یزدانی؛ درخششی همچون طلا

تاریخ‌ساز این روزهای ورزش مازندران و ایران، اهل شهرستان جویبار پایتخت کشتی جهان است. همه کارشناسان کشتی از او به عنوان ستاره کشتی المپیک در برزیل یاد می‌کردند. یزدانی هم به خوبی بر این اعتقاد صحه گذاشت و با نمایش کشتی‌های دلاورانه، پس از 16 سال کشتی ایران را در المپیک صاحب مدال طلا کرد. پیش از آغاز مسابقات وزن 74 کیلوگرم، از «جردن باروز» به عنوان جدی‌ترین رقیب یزدانی نام برده می‌شد. اما هر چقدر «حسن یزدانی» نمایش پیروزمندانه‌ای داشت، کشتی‌گیر نامدار آمریکایی دور از انتظار ظاهر شد تا با حذف باروز، مدال طلا برای یزدانی دست یافتنی‌تر باشد. یزدانی آنقدر برای مدال طلای ریو آماده بود و انگیزه داشت که حریفانش را زودتر از زمان قانونی مغلوب می کرد. جدال یزدانی در فینال اما برای ایرانی‌ها آمیزه‌ای از دلهره و امید بود. کشتی‌گیر خوش‌اندام ایرانی در مسابقه فینال به مصاف «انور گدویف»‌روس که باروز را مغلوب کرده بود رفت. یزدانی تا ثانیه‌های پایانی این جدال، 6 بر 0 از حریف عقب بود اما با جسارت مثال زدنی و اجرای فنون ناب ایرانی، نتیجه را به تساوی رساند و عنوان قهرمانی المپیک را کسب کرد. رکورد قابل توجه او برای پشت سر گذاشتن سه کشتی دور مقدماتی در کمتر از 9 دقیقه حتی تحسین اتحادیه جهانی کشتی را هم برانگیخت. یزدانی 22 ساله با رسیدن به این طلا، عنوان جوان‌ترین مدال‌آور طلای المپیک ادوار تاریخ ایران را که پیش از این با 23 سال در اختیار «علیرضا دبیر» بود به چنگ آورد. او پس از رسیدن به طلای ناب المپیک، این مدال ارزشمند را به موزه آستان قدس رضوی هدیه کرد.

 مردِ 30 ثانیه‌ای کشتی؛یک پله بالاتر از لندن

کمیل ماندگارترین 30ثانیه را برای کشتی ایران به یادگار گذاشت. انگار نه انگار در نیمه‌نهایی بزرگ‌ترین مسابقات ورزشی جهان کشتی می‌گرفت. انگیزه بالای این کشتی‌گیر جویباری برای رسیدن به مدال طلا، عبور از هر مانعی را امکان‌پذیر می‌کرد. قاسمی در 30 ثانیه «ترول دلاگنف» دارنده مدال برنز جهان از آمریکا را ضربه فنی کرد و با اقتداری کم‌نظیر و به یادماندنی راهی مسابقه فینال شد. مسابقه فینال سنگین وزن کشتی آزاد المپیک برزیل اما آن‌گونه که ایرانی‌ها انتظار داشتند پیش نرفت و «کمیل قاسمی» با وجود تلاش فراوان نتیجه را به «طاها آکگول» قهرمان جهان در سال‌های 2014 و 2015 واگذار کرد و با شکست 3 بر 1 مقابل این حریف به مدال نقره اکتفا کرد.

«کمیل قاسمی» در المپیک لندن مدال برنز را برای کاروان ایران به ارمغان آورده بود و با کسب این مدال ارزشمند در ریو، جزو معدود ورزشکاران ایرانی دارنده 2 مدال از 2 المپیک متوالی لقب گرفت. چهره درهم و ناراحت قاسمی هنگام توزیع مدال در ریو، به خوبی نشان می‌دهد که این کشتی‌گیر جویباری به کمتر از طلا راضی نبود. قاسمی پس از کسب نقره المپیک ریو اعلام کرد که همچنان در دنیای قهرمانی می‌ماند و با کسب یک مدال طلا، شکست در دیدار فینال  کشتی آزاد را جبران خواهد کرد.

رضا یزدانی

سرنوشت دو کاپیتان نامدار تیم‌های ملی کشتی آزاد و فرنگی ایران حداقل در ریو بسیار شبیه به هم بود. چند روز پس از آن که «حمید سوریان» نابغه کشتی جهان که یکی از امیدهای کسب مدال ایران در ریو بود، ناباورانه از کسب مدال بازماند، همین اتفاق برای «رضا یزدانی» افتاد تا او هم المپیک برزیل را با دستان خالی و رویاهای برباد رفته‌اش ترک کند.

البته ناداوری در حذف پلنگ جویبار از المپیک و دورماندن دست «رضا یزدانی» از مدال این رقابت‌ها چشمگیر بود. یزدانی که سومین حضورش در المپیک را تجربه می‌کرد باز هم از رسیدن به مدال ناکام ماند تا احتمالاً بدون داشتن این عنوان ارزشمند از دنیای قهرمانی کشتی خداحافظی کند.

یزدانی در دیدار دوم، اسیر ناداوری شد و در حالی که داور وسط، 2 امتیاز حاصل از اجرای فن برای یزدانی در نظر گرفته بود، با مخالفت قاضی و سرداور روبه‌رو شد. یزدانی پس از شکست در این مسابقه با توجه به رسیدن حریفش به فینال این شانس را داشت که به مدال برنز برسد اما در مصاف با «ماگومد ابراگیم» ازبکستانی ناباورانه در کمتر از 30 ثانیه ضربه فنی شد تا وادعی تلخ با المپیک داشته باشد.

کادر فنی فدراسیون یزدانی را با وجود مصدومیت شدیدش به برزیل برده بودند تا شاید به واسطه تجریه بالایش بتوانند بر تعداد مدال‌های کاروان ایران اضافه کند. اما ضربه فنی شدن یزدانی نشان داد المپیک بیش از آن‌که میدانی برای حدس‌ها و گمان‌ها باشد، نیازمند برنامه‌ریزی‌های است.

مجتبی عابدینی؛ تاریخ‌سازی برای شمشیربازی

کمتر کسی فکر می‌کرد که شمشیرباز ایرانی حاضر در المپیک بتواند رقابت‌هایی را به نمایش بگذارد که میلیون‌ها ایرانی را پای تلویزیون نگه دارد. «مجتبی عابدینی» هرچند که عناوین متعددی را تا پیش از المپیک به دست آورد، اما خوشبین‌ترین ورزش‌دوست ایرانی و حتی فعالان این رشته در ایران گمان نمی‌کردند عابدینی بزرگان این رشته را شکست دهد و تا پای فینال هم پیش برود. با این حال عابدینی نتوانست به فینال برسد و در رده‌بندی هم به «کیم جونگ» کره‌ای باخت و چهارم شد. او گفت: همه مردم ایران دیدند که داور چگونه حقم را خورد و نگذاشت به فینال برسم. این تصمیمات جانبدارانه با روح المپیک که همدلی بیشتر میان کشورها و صلح است، مغایرت دارد. حداقل انتظارم از المپیک، کسب مدال برنز بود اما داوران نگذاشتند.

برادران عالمیان

نمایش نوشاد و نیما عالیمان، مازندرانی‌های المپیکی رشته تنیس روی میز در ریو ناامید کننده بود. «نوشاد عالیمان» که نابغه کشتی ایران و دارنده نخستین پیروزی تنیس روی میز ایران در المپیک است، نتوانست موفقیت‌های گذشته را تکرار کند و در ریو بسیار ضعیف عمل کرد تا بدون کسب حتی یک پیروزی برزیل را ترک کند.

نوشاد فدراسیون قبلی تنیس روی میز ایران را عامل ناکامی‌اش در ریو دانست و گفت: در فدراسیون قبلی کسی از من که دارای رنکینگ 40 دنیا بودم حمایت نکرد. با فدراسیون کنونی مشکلی ندارم اما اگر در گذشته مرا پشتیبانی می‌کردند می‌توانستم در ریو نتایج بهتری بگیرم. بر خلاف نوشاد، برادرش نیما در دیدار نخست به هر زحمتی بود به پیروزی رسید اما در مسابقه دوم به حریف رومانیایی باخت و حذف شد تا پرونده مازندرانی‌های تنیس روی میز بسیار زودتر از زمان پیش‌بینی شده بسته شود. نیما به دلیل کسب این نتایج از مردم عذرخواهی کرد و وعده داد در مسابقات آینده و احتمالا المپیک بعدی، این نتایج را جبران خواهد کرد.

دانا