استکبار از نگاه قرآن؛

پیمان‌شکنی یکی از ویژگی‌های مهم مستکبران/ شکستن ابهت پوشالی مستکبران مهم‌ترین واکنش به ادعای پوچ آنها

بصیر، از لحاظ لغت شناسی کلمه استکبار از ریشه «ک ـ ب ـ ر» و به معنای برتری‌خواهی، امتناع از پذیرش حق از روی عناد و تکبّر است.
کلمه استکبار از لحاظ لغوی در لغت نامه دهخدا به معنی بزرگ دیدن کسی یا چیزی را گویند، در فرهنگ فارسی معین علاوه بر این معنا گردنکشی و تکبر ورزیدن نیز از دیگر معانی این لغت است.
این واژه با مشتقات آن، ۴۸ بار در قرآن کریم آمده است، ۴ مورد آن به استکبار ابلیس و بقیه به استکبار انسان اشاره دارد.
بدترین اقسام استکبار از دیدگاه قران کریم نداشتن تمکین و تواضع در برابر فرمان خداوند و انبیای الهی است، در آیه ۳۱ سوره مبارکه چاثیه بیان شده : ((اما کسانی که کافر شدند [به آنها گفته می‌شد، مگر آیات من بر شما خوانده نمی‌شد و شما استکبار کردید و قوم مجرمی بودید؟!))
همچنین در آیاتی دیگری سرپیچی امت‌ها را از بعضی فرمان‌های الهی که پیامبران از جانب خداوند آورده‌اند و مطابق میل آنان نیست و همچنین تکذیب برخی پیامبران و قتل برخی دیگر را به دست مستکبران، بیان می کند.( سوره بقره ایه ۸۷)
رضا سیفایی کارشناس ارشد علوم سیاسی در گفت‌و‌گو با بصیرنیوز، اظهار کرد: تاریخ زندگی بشری همیشه نشان داده است که در هر عصر، دوره و زمانه‌ای همیشه مستکبران وجود داشته‌اند و تلاش می‌کردند تا در برابر مستضعفان گردن‌کشی کرده و به حق خود نیز راضی نباشند و دیگران را مورد سوء استفاده خود قرار دهند.
وی افزود: تمامی این مستکبران در همه اعصار تاریخی از دیدگاه آیه‌های قران ویژگی‌های مشترکی نیز داشته‌اند.
این کارشناس ارشد سیاسی خاطرنشان کرد: مغرور و قدرت طلب بودن از ویژگی‌های مستکبران است، مستکبر در خود احساس غرور و قدرت می‌کند، روحیه خودبرتربینی در آفرینش، عقل و هوش دارد و این موجب می‌شود که خود را چنان پندارد که بر همه موجودات و یا هم نوعان خود سرآمد است و دیگران باید، در مقابل او تسلیم باشند.
سیفایی با بیان اینکه در سوره مبارکه فصلت آیه ۱۵ در مورد قوم عاد چنین بیان شده است که و اما عاديان به ناحق در زمين سر برافراشتند و گفتند از ما نيرومندتر كيست آيا ندانسته‏ اند كه آن خدايى كه خلقشان كرده خود از ايشان نيرومندتر است و در نتيجه آيات ما را انكار میکردند.))، گفت: این احساس غرور و قدرت بود که آنها را از پذیرش سخن حق بر حذر داشت و وجود خداوند را نیز انکار کردند.
وی دومین ویژگی مهم مستکبران از دیدگاه قران نشنیدن حرف حق دانست و اظهار کرد: در سوره مبارکه نوح آیه ۷ می‌فرماید: ((من هر زمان آنها را دعوت کردم که (ایمان بیاورند و) تو آنها را بیامرزى، انگشتان خویش را در گوش‌هایشان قرار داده و لباس‌هایشان را بر خود پیچیدند، و در مخالفت اصرار ورزیدند و به شدت استکبار کردند.))
این کارشناس ارشد سیاسی خاطرنشان کرد: ویژگی مهم دیگر مستکبران که در قرآن به آن اشاره شده پیمان‌شکنی است، افراد مستکبر به هیچ عهد و پیمانی پایبند نیستند و به دلیل خودبرتربینی، حاضر نمی‌شوند که با دیگران، به دیده احترام بنگرند و بر سر عهد و پیمان خود بایستند و به بهانه واهی تلاش می‌کنند تا عهد خود را شکسته و اجرا نکنند.
سیفایی تصریح کرد: در آیات ۴۲و۴۳ سوره فاطر به این امر اشاره شده است (( آنان با نهایت تأکید به خدا سوگند خوردند که اگر پیامبرى انذارکننده به سراغشان آید، هدایت یافته‏‌ترین امّت‌ها خواهند بود امّا چون پیامبرى براى آنان آمد، جز فرار و فاصله‏گرفتن از (حق) چیزى بر آنها نیفزود”! اینها همه بخاطر استکبار در زمین و نیرنگهاى بدشان بود امّا این نیرنگها تنها دامان صاحبانش را مى‏گیرد آیا آنها چیزى جز سنّت پیشینیان و (عذابهاى دردناک آنان) را انتظار دارند؟! هرگز براى سنّت خدا تبدیل نخواهى یافت، و هرگز براى سنّت الهى تغییرى نمى‏یابى)).
وی خاطرنشان کرد: همچنین ویژگی دیگر مستکبران اغواگری و گمراه کردن مردم است، در آیات قرآن می‌خوانیم که مستکبران گمراه و اغواگر هستند و مردمان زمانه خود را فریب داده و از راه به در می‌کنند و سخنان ناحق را در اختیار آنها قرار می‌دهند.
سیفایی با بیان اینکه از دیگر ویژگی‌های مستکبران در قران لجاجت، کشتن مخالفان و پیامبران، دیگران را دروغ‌گو پنداشتن و غیره است، اظهار کرد: با توصیف‌های بیان شده از مستکبران در قرآن این کتاب راهنمای بشری از ما می‌خواهد که در برابر مستکبران از خود واکنشی در خور و شایسته نشان دهیم.
این کارشناس ارشد سیاسی تاکید کرد: تحقیر و شکستن شکوه دروغین مستکبران از مهم‌ترین واکنش‌ها به ادعای پوچ و توخالی مستکبران است.
وی افزود: در سوره مبارکه یونس ایه ۷۱می‌فرماید : ((«… ای قوم من! اگر مقام و یادآوری من به آیات الهی بر شما سنگین است [هر کار از دستتان ساخته است، بکنید]، من بر خدا توکل کرده ام، فکر و قوه و قدرت خود و خدایانتان را یک جا گرد آورید تا هیچ چیز بر شما پوشیده نماند. پس اگر می توانید به حیات من پایان دهید و هیچ مهلتم ندهید)).
سیفایی گفت: این آیه، سخن حضرت نوح (ع) در مقابل قوم سرکش و متکبر خود و لحن آن، شامل تحقیرآمیزترین گونه برخورد با آنان است.
این کارشناس ارشد سیاسی یادآور شد: آن حضرت می‌فرماید که همگی شما با خدایانتان متحد شوید و بر من هیچ ترحم نکنید و اگر می‌توانید جان مرا بگیرید وخود را راحت کنید اما بدانید که من به پشتیبان قادر و توانایم تکیه کرده ام و از شما هراسی ندارم.
وی گفت: برخورد ساحران فرعون نیز پس از ایمان آوردن به موسی(ع)، برخوردی کوبنده و تحقیرآمیز بود که موجب شکسته شدن هیمنه طاغوتی فرعون شد.
سیفایی با بیان اینکه اتحاد و انسجام از دیگر راه‌های غلبه بر مستکبران از دیدگاه قرآن است، تصریح کرد: ایجاد تفرقه و ایجاد دودستگی میان مردم از مهم‌ترین راه‌های سلطه مستکبران بر ملت‌های مظلوم است که با ایجاد اتحاد و وحدت و همدلی می‌توان این توطئه بزرگ را خنثی کرد.
این کارشناس ارشد سیاسی ادامه داد: قرآن افراد مومن را برادر یکدیگر خطاب کرده که با درکنار هم بودن موجب می‌شود تا رحمت الهی شامل حال آنها نشود و از غلبه مستکبران بر آنها جلوگیری شود.
سیفایی گفت: وجود رهبری صالح و همراهان و یاوران صدیق از دیگر راه‌های مبارزه با استکبار است، در سوره مبارکه نسا آیه ۴ در این مورد می‌فرماید : (( شما را چه شده است که در راه خدا و [در راه نجات[ مردان و زنان و کودکان مستضعف نمی جنگید، آنان که می گویند: پروردگارا! ما را از این شهری که مردمش ستمگرند، بیرون بر و از جانب خود، رهبر و سرپرستی برای ما قرار ده و از سوی خودت، برای ما یاوری تعیین فرما)).
به گزارش بصیرنیوز، همان گونه که از آیه‌ها برمی‌آید، نخستین تقاضای مستضعفان گرفتار در چنگال دشمن، برای نجات خویش، تقاضای ولی از جانب خداوند بوده است و سپس از خداوند خواسته‌اند که برایشان، یاوری تعیین فرماید.
بنابراین برای نجات از چنگال ظالمان، پیش از هر چیز، وجود رهبر و سرپرستِ لایق و دلسوز لازم است و سپس یار و یاور و نفرات کافی، بنابراین وجود یار و یاور هر چند فراوان باشد، بدون استفاده از یک رهبریِ صحیح، بی‌نتیجه است.
امید است تا با تاسی از آیات قران کریم که راه حقیقی مبارزه با استکبار را به ما اموزش می دهد بتوانیم ابهت پوشالی مستکبران عالم را شکسته و اعتقاد قلبی خود را به مسیر تعیین شده از سوی قران نشان دهیم که راه رستگاری حقیقی از این مسیر است.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا