پشت پرده دلار ۴۰۰۰ تومانی در ماه های پایانی دولت یازدهم

بصیر، «ما شاهد هستیم که دلار بعد از چند ماه به چندین برابر قیمت افزایش پیدا می‌کند، مشکل کجاست؟ مشکل عدم مشورت، خودشیفتگی، عدم استفاده از ابزار علمی برای اداره کشور و بی‌ثباتی‌ها است.»

اشتباه نکنید متن فوق سخن دلواپسان و یا منتقدان دولت روحانی نیست این اظهارات حسن روحانی در دوران تبلیغات انتخاباتی ریاست جمهوری سال ۹۲ است که برای نقد دولت قبل به کار برده است.

از همان ابتدا رییس جمهور دولت یازدهم یکی از مهمترین شعارهای خود در اقتصاد را کنترل بازار ارز و همچنین تک نرخی کردن آن قرار داده بود و همچنین مدام دولت قبل را به باد انتقاد می‌گرفت.

اکنون بیش از سه سال از عمر دولت یازدهم و یک سال از امضای توافق هسته‌ای موسوم به برجام می‌گذرد ولی به اذعان خود دولتی‌ها و علی رغم عمل به وعده‌ها از سوی طرف ایرانی تقریباً هیچ چیزی عاید ایران نشده است.

در روزهای اخیر افزایش جهشی دلار به گونه‌ای که  به مرز ۴۰۰۰ تومان نیز نزدیک شده در بازار سرمایه سبب تحولاتی شده است. کارشناسان اقتصادی در این باره نظرات مختلفی را ارائه می‌کنند و دلایلی برای این گرانی برمی شمارند.

عده‌ای از کارشناسان افزایش قیمت دلار به مرز ۴۰۰۰ تومان در کشور را کار خود دولت می‌دانند و معتقد هستند که دولت با توجه به اینکه در سال آخر خود به سر می‌برد در صدد این است تا برای مثبت نشان دادن وضعیت اقتصاد در حوزه‌های مختلف تلاش خود را برای انتخابات آینده روزافزون نماید به همین خاطر با افزایش قیمت دلار به لحاظ عددی از جهت میزان دلاری به دنبال رشد میزان صادرات کشور به عنوان یکی از اصلی‌ترین و مهمترین شاخص‌ها در نمایش رشد اقتصادی می‌باشد.

هرچند مشاور رییس سازمان برنامه و بودجه کشور برخی ادعاها مبنی بر افزایش نرخ دلار در بازار غیررسمی را برای رفع کسری بودجه دولت رد کرد ولی حیدر مستخدمین حسینی معاون اسبق بانک مرکزی معتقد است در حال حاضر یا دولت قصد دارد یکسان سازی نرخ ارز را اعلام کند و به همین خاطر است که قیمتها را رها کرده و یا با توجه به نزدیک شدن به پایان سال، برای تأمین ریال مورد نیاز بودجه ۹۵ مدیریت ارز را رها کرده تا قیمتها افزایش پیدا کند.

این فرضیه البته با پیش بینی روزنامه رسمی دولت قوت می‌گیرد چراکه روزنامه دولتی ایران چندی پیش پیش‌بینی کرد قیمت دلار تا 4 هزار تومان نیز صعود کند.

در هر حال این افزایش در حالی رخ داده است که در پسابرجام، مسئولان بر دسترسی کشور به بازارهای مالی بین المللی تاکید داشته و خبر از ورود پول‌های بلوکه شده به کشور می‌دادند که حالا باید پرسید با وجود این اتفاقات چرا در دولت یازدهم قیمت ارز افزایش یافت؟

البته اگر بنا را بر عدم جبران کسری بودجه و دست کاری دولت در نرخ ارز بگذاریم می‌توان از دلایل این افزایش نرخ را ضعف قدرت تولیدی دانست که کشور در دوران دولت یازدهم به آن دچار شد و در نتیجه دولت یازدهم نتوانسته نیاز کشور در درون را تأمین نماید و همین کاهش تولید سبب کم شدن قدرت رقابت اقتصادی و نتیجهٔ مهم آن در ارزش ریال به عنوان پول رسمی کشور خود را نمایان کرده است.

همچنین می‌توان افزایش نرخ دلار را با توجه به اظهارات روحانی در سال ۹۲ که گفته بود مشکل افزایش نرخ دلار مشکل عدم مشورت، خودشیفتگی، عدم استفاده از ابزار علمی برای اداره کشور و بی‌ثباتی‌ها است، جستجو کرد.

دلار به هنگام آغاز به کار دولت یازدهم ۲۵۵۰ تومان بود و اکنون با آن همه وعده‌های رنگارنگ اقتصادی رییس دولت و همچنین توافق هسته‌ای و غیره به مرز ۴۰۰۰ تومان رسیده است.

دانا