«کُد ۱۳۳»؛ رمز ایمان در خط سکوت
یک تهیه‌کننده و کارگردان فیلم گفت: فیلم «کُد ۱۳۳» نخستین اثر نیمه‌بلند داستانی است که با حضور مستقیم نیروهای لشکر و در منطقه ممنوعه مرزی پیرانشهر ساخته شده است، اثری از ایمان، با زبان سینما؛ و کارگردانی که سه سال با دستان خالی، اما دلی پر از وطن، ایستاد.
به گزارش بصیرنیوز، امید برزگر در گفتگو با خبرنگار گروه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «بلاغ» اظهار کرد: فیلم داستانی «کد ۱۳۳» که این روزها آماده اکران عمومی در سینماهای مازندران است، روایتی از تلاش خستگی‌ناپذیر گروهی فیلم‌ساز جوان در شرایط دشوار مناطق مرزی شمال‌غرب کشور است؛ فیلمی که به گفته کارگردان آن، امید برزگر، در طول بیش از دو سال و هشت ماه از دل سختی‌ها و مقاومت‌ها متولد شد.
وی با اشاره به اینکه این فیلم مسیر شکل‌گیری و تولید این اثر را روایت کرد، افزود: فیلم داستانی «کد ۱۳۳» نه تنها یک اثر نیمه‌بلند داستانی، بلکه روایت عزم، ایمان و اراده گروهی از فیلم‌سازان جوان مازندرانی است که در سخت‌ترین شرایط، در منطقه صفر مرزی ایران و عراق، با همراهی نیروهای لشکر، دست به تولید اثری ملی زدند.
تهیه‌کننده و کارگردان فیلم «کُد ۱۳۳» اعلام کرد که این فیلم پس از حدود سه سال تلاش، از ۲۶ آبان امسال در سینماهای استان مازندران به نمایش درمی‌آید.
برزگر در گفتگویی مفصل با خبرنگار بلاغ؛ جزئیات شکل‌گیری، تولید و چالش‌های این پروژه را روایت کرد؛ از شکل‌گیری ایده در ذهنش تا اکران مردمی و اجتماعی فیلم.
از ایده‌ای ساده تا حمایت لشکر
وی درباره آغاز مسیر گفت: همه‌چیز از یک طرح ساده شروع شد. پیش‌تر با لشکر در دو پروژه کوتاه همکاری کرده بودم و ارتباط خوبی با بچه‌های فرهنگی آنجا داشتم. می‌دانستم لشکر سال‌ها در شمال‌غرب کشور مأموریت دارد و از مرزها دفاع می‌کند. همان‌جا فکر کردم باید کاری بسازیم که روایت‌گر شهدای آن خطه باشد.
تهیه‌کننده و کارگردان فیلم نیمه‌بلند «کُد ۱۳۳» افزود: طرح را با دوستان فرهنگی لشکر در میان گذاشتم و سپس به سردار صالحی فرمانده لشکر، ارائه دادیم. وی با دقت طرح را خواندند و پس از چند جلسه مشورتی، همه رده‌های لشکر پای کار آمدند. ابتدا قرار نبود در منطقه مرزی فیلمبرداری کنیم، اما به پیشنهاد سردار، تصمیم گرفتیم فیلم را در خود منطقه صفر مرزی بسازیم تا کار اصالت میدانی پیدا کند.
برزگر با اشاره به روند شکل‌گیری این اثر گفت: از دوران دفاع مقدس تاکنون، با وجود ساخت مستندها و فیلم‌های کوتاه متعدد درباره رشادت‌های رزمندگان، هیچ اثر شاخص و بلندمدتی درباره فعالیت‌های گسترده لشکر در سال‌های اخیر تولید نشده بود.
وی افزود: با توجه به نقش برجسته لشکر در مأموریت‌های مختلف، از شمال کشور تا مناطق مرزی شمال‌غرب و حتی حضور در عرصه‌های فرهنگی و اجتماعی، همواره جای خالی اثری سینمایی که بتواند این مجاهدت‌ها را روایت کند احساس می‌شد.
تهیه‌کننده و کارگردان فیلم نیمه‌بلند «کُد ۱۳۳» تصریح کرد: زمانی که ایده ساخت این فیلم را مطرح کردم، با شناختی که از فعالیت‌های لشکر و ارتباط نزدیک با بخش فرهنگی آن داشتم، پیشنهاد ساخت فیلمی متفاوت درباره شهدای مأموریت شمال‌غرب را ارائه دادم. خوشبختانه این‌بار، سردار صالحی فرمانده لشکر ۲۵ کربلا شخصاً وارد میدان شد و با استقبال از این طرح گفتند که لشکر آماده است تمامی امکانات و پشتیبانی‌های لجستیکی را برای تولید این اثر در اختیار شما قرار دهد.
برزگر ادامه داد: «این تصمیم سردار صالحی نقطه عطفی در روند کار بود. با تأکید وی، تمامی رده‌های لشکر پای کار آمدند، جلسات تخصصی برگزار شد و طرح در نهایت به تصویب رسید. از همان زمان، ما نیز به‌صورت جدی پیگیر تأمین بودجه و هماهنگی‌های اجرایی پروژه شدیم تا بتوانیم فیلم را در منطقه صفر مرزی پیرانشهر تولید کنیم.
وی خاطرنشان کرد: ورود مستقیم فرمانده لشکر به این پروژه، علاوه بر تسهیل امور تولید، نشان‌دهنده اهمیت موضوع برای مجموعه سپاه و توجه جدی آنان به ثبت تصویری از ایثار مرزبانان است؛ موضوعی که تا پیش از این در قالب آثار سینمایی مغفول مانده بود.
تهیه‌کننده و کارگردان فیلم نیمه‌بلند «کُد ۱۳۳» گفت: «فیلم کُد ۱۳۳» حاصل همکاری صمیمانه نیروهای لشکر، گروه فرهنگی لشکر، بنیاد شهید استان و تیم تولیدی است که با کمترین امکانات و بیشترین عشق ساخته شد؛ اثری که امیدوارم آغازگر نگاهی تازه به حماسه‌های امروز رزمندگان باشد، نه فقط یادآور گذشته.
ورود به منطقه ممنوعه؛ روایت از دل خطر
برزگر از نخستین تجربه حضورش در منطقه می‌گوید: خودم هم نمی‌دانستم شرایط منطقه چطور است. سردار گفتند امکانات اصلی لشکر همان‌جاست و بهتر است کار را در همان موقعیت انجام دهیم. برایم جذاب بود که تیمی از فیلم‌سازان برای اولین بار وارد منطقه مرزی ممنوعه شوند.
این خودش پیام بزرگی داشت؛ اینکه امنیت کشور به حدی است که حتی در مناطق صفر مرزی هم می‌شود فیلم ساخت.
وی ادامه می‌دهد: با وجود توصیه بسیاری از دوستان درباره خطرات مسیر، تصمیم گرفتم حتماً پروژه را اجرا کنم. حدود ۳۵ تا ۴۰ نفر از عوامل را با خودم بردم. خیلی‌ها گفتند انجامش نده، ولی من باور داشتم این کار باید ساخته شود. خدا را شکر با دعای شهدا، مسیر باز شد و وارد مرحله اجرا شدیم.
تکمیل طرح و فیلمنامه
کارگردان «کد ۱۳۳» درباره مراحل نگارش فیلمنامه توضیح داد: طرح نهایی را به نویسنده دادیم تا متناسب با واقعیت منطقه، متن را بنویسد. البته پیش از آن، تأیید محتوایی طرح از سوی لشکر و سپاه کربلا انجام شده بود. در تابستان ۱۴۰۲، خودم برای بازدید و بررسی لوکیشن‌ها یک هفته در پیرانشهر ماندم، عکس و فیلم گرفتم تا نویسنده بتواند با فضای واقعی آشنا شود.
برزگر اضافه کرد: حدود سه ماه طول کشید تا فیلمنامه نوشته شود. در شهریور ۱۴۰۲، متن نهایی آماده شد و پس از بازخوانی فرماندهان لشکر، اصلاحات انجام شد. مشاوران نظامی هم روی جزئیات کار نظر دادند و سپس کار به وزارت ارشاد رفت و در پایان مهر همان سال، مجوز رسمی تولید صادر شد.
دوندگی برای بودجه؛ درهای بسته نهادها
وی با صراحت از چالش مالی پروژه گفت: از لحظه‌ای که فیلمنامه تأیید شد، دوندگی من برای بودجه شروع شد. تقریباً به تمام نهادهای فرهنگی استان و تهران سر زدم؛ از اداره کل فرهنگ و ارشاد گرفته تا حوزه هنری، شهرداری، صدا و سیما و شورای شهر. اما هیچ‌کدام حمایت نکردند.به‌جز لشکر و سپاه که پشتیبانی لجستیکی کردند، هیچ نهاد فرهنگی حتی کوچک‌ترین همراهی مالی نداشت.
تهیه‌کننده و کارگردان فیلم نیمه‌بلند «کُد ۱۳۳» گفت: به کمک یکی از نمایندگان مجلس استان، طرح را به بنیاد شهید استان رساندیم و بعد از بررسی مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران مازندران و معاون فرهنگی، فیلمنامه تایید شد و برای اخذ مجوزهای مالی به بنیاد شهید تهران ارسال شد که با پیگیری‌های خودم و بنیاد شهید استان تنها بودجه کمی پرداخت شد اما با همین مبلغ ناچیز و بدون حمایت دیگران کار را آغاز کردم.
تولید در دل کوه‌های پیرانشهر
برزگر از تجربه ساخت فیلم در منطقه مرزی گفت: در تیرماه ۱۴۰۳ با گروه ۴۰ نفره وارد منطقه شدیم. فیلمبرداری در پیرانشهر، دقیقاً در نقطه صفر مرزی ایران و عراق انجام شد. شرایط واقعاً سخت بود؛ ارتفاعات، جاده‌های صعب‌العبور و تهدیدهای امنیتی اما حمایت صددرصدی لشکر ۲۵ کربلا و حضور نیروهای آنان باعث شد با آرامش کار کنیم.
وی افزود: ۳۰ روز کامل در منطقه ماندیم. بازیگران مطرحی مانند سید جواد هاشمی علیرام نورایی، انوش معظمی همراه ما بودند و با تمام سختی‌ها، با عشق و صبر کنار گروه ایستادند. این پروژه اولین فیلم داستانی نیمه‌بلند کشور است که در منطقه مرزی ممنوعه و با مشارکت مستقیم لشکر ۲۵ کربلا مازندران ساخته می‌شود.
پس‌تولید و بی‌توجهی دستگاه‌ها
تهیه‌کننده و کارگردان فیلم نیمه‌بلند «کُد ۱۳۳» افزود: وقتی نسخه نهایی آماده شد، دوباره به همان نهادها مراجعه کردم تا شاید بخشی از هزینه‌ها را جبران کنند اما هیچ‌کس وارد عمل نشد.
برزگر با گلایه ادامه داد: درحالی‌که همه از فرهنگ و تولید ملی حرف می‌زنند، وقتی پروژه‌ای واقعی شکل می‌گیرد، حمایتی وجود ندارد و تمام هزینه‌ها بر دوش شخص من ماند.
ایده اکران مردمی و همکاری با انجمن حمایت از زندانیان
وی با اشاره به مسیر اکران فیلم گفت: در نهایت تصمیم گرفتم خودم فیلم را اکران کنم. به ذهنم رسید اکران را به نفع خانواده زندانیان نیازمند برگزار کنیم. با مدیرعامل انجمن حمایت از زندانیان، مدیرکل زندان‌ها و رئیس کل دادگستری مازندران صحبت کردم. استقبال کردند و قرارداد رسمی با انجمن حمایت از زندانیان کشور بسته شد تا درآمد اکران به خانواده‌های زندانیان اختصاص یابد.
تهیه‌کننده و کارگردان فیلم نیمه‌بلند «کُد ۱۳۳» ادامه داد: این کار باعث شد اکران کد ۱۳۳ رنگ انسانی و اجتماعی پیدا کند؛ پیامی از امید، همدلی و مسئولیت اجتماعی در کنار روایت ایثار و مرزبانی.
آغاز اکران در سینماهای مازندران
برزگر گفت: از ۲۶ آبان، اکران در ۶ سینمای استان مازندران آغاز می‌شود؛ در شهرهای ساری، آمل، بابلسر، بهشهر، بابل و نوشهر. بلیت‌فروشی از طریق سایت ایران‌اجرا انجام می‌شود و اکران به مدت پنج روز ادامه خواهد داشت. بیلبوردها و تیزرهای تبلیغاتی هم در سطح استان پخش شده‌اند.
پیام فیلم و آرزوی کارگردان
وی گفت: «کد ۱۳۳» ادای دینی است به رزمندگان گمنامی که در سرمای کوهستان و در خط مقدم، شب و روز حافظ امنیت ما هستند. ما تنها گوشه‌ای از فداکاری‌هایشان را نشان داده‌ایم. بودجه محدود اجازه نداد صحنه‌های سخت برف و کوه را بسازیم، اما روح آن‌ها در تمام لحظات فیلم جاری است.
این کارگردان جوان مازندرانی گفت: امیدوارم این اکران، راه را برای اعتماد به جوانان مازندرانی باز کند. در استان استعدادهای فراوانی وجود دارد؛ اگر مسئولان فرهنگی همراهی کنند، می‌توانیم آثار بزرگ‌تری تولید کنیم. این فیلم نتیجه سه سال استقامت و ایمان است؛ سه سال دوندگی، از درِ بسته تا پرده سینما.
وی در پایان عوامل و بازیگران فیلم را اعلام کرد:
بازیگران: علیرام نورایی – سید جواد هاشمی – انوش معظمی – امید برزگر – دانیال عباسی – نوید خدام عباسی – مجتبی برومندیان – محمد دامچی – علیرضا مهراد – سید عرفان حسینی – امیرحسین عباس زاده – امیرحسین رحیمی
بازیگر خردسال : آوان دلدار
طراح اکشن: امیراکبررپور برنجی
مجری طرح: موسسه هنری امید
جانشین تهیه کننده: دانیال عباسی
نویسنده : محمد حسین گودرزی
مشاور فیلمنامه: خسرو نقیبی
تدوین ، اصلاح رنگ و نور- صداگذاری: محمود نجفی
دستیار اول کارگردان و برنامه ریز : محمد عسگری
دستیاران کارگردان: علی سبکبار – سید عرفان حسینی – محمدعلی دامچی – مبینا برزگر
منشی صحنه: علیرضا مهرادمنش
مدیر تصویربرداری و جلوه های ویژه: امیر اکبرپور برنجی
تصویربردار اول: سید محمد مرتضوی
تصویربردار دوم: امیرحسین رحیمی
دستیار تصویربردار: امیرحسین بخشنده
تصویربردار هوایی : سهیل قبادی
آهنگساز : هادی احمدی
تنظیم کننده: مجتبی قلی نژاد
نوارنده ویولن: سامان نوروزیان
نوازنده گیتار: کیان زمانی
مدیر تولید: معین خان زمانی
جانشین تولید: مهدی خان زمانی
طراح گریم : پژمان بیوک
مجریان گریم : مسعود رئیس السعادتی – بابک ابراهیمی
دستار گریم: حبیب براتیان
پشتیبانی بافت ریش : وحید جهانبانی
عکاس و فیلمبردار پشت صحنه : حسین خدارتی
طراح صحنه : قاسم زارعی
طراح لباس: ملیکا عمیدی
مدیر صحنه و لباس: محمد خانی
دستیار صحنه: مجتبی موحدزاده
دستیار لباس: محیا مهرجو
دوخت لباس: داوود کیا
دستیار طراح اکشن: سید مصطفی محمدی
صدابردار: بابک نیازی
دستیار صدابردار : سروش ظفری
گوینده: مهدی فرجی
مدیر تدارکات : حامد حبیب نژاد
دستیار تدارکات : امیرحسین جلالی
همیاران تدارکات : محمد غلامی – ستار عبدالله پور
حمل و نقل: عبدالباقی عبدالله پور
سینه موبیل: احمد مختاری
تجهیزات فیلمبرداری: امیر زمستانی – احمد امامی
گفتگو: یاسر معافی
