مذاکرات هسته‌ای، پاسخ ایرانی به مطالبات غربی

بصیر، همه از یک توافق خوب می‌گویند. هم محمدجواد ظریف و دیپلمات‌های همراه وی و هم کاترین اشتون و اعضای تیم‌های مذاکره‌کننده شش کشور طرف مذاکره با تهران در گفت‌وگوهای وین۴؛ با وجود این همه منتظر رونمایی از توافق نهایی هستند تا ببینند که مراد هر یک از دو طرف از «توافق خوب» چیست.

روشن است که هر یک از طرفین مذاکره تلاش می کنند تا از طریق پیوند توافق هسته ای با درخواست های طرف مقابل، امضای توافق را گامی به سوی منافع طرف دیگر مذاکرات نشان دهد.

بر همین اساس غربی ها وعده کاهش تحریم ها را داده اند و البته رییس جمهور کشورمان گفته که فقط «شفافیت» را روی میز می گذاریم.

رهبر انقلاب پیش از این تاکید کرده بودند که این گفت وگوها نباید با نیازمندی های کشور و تحریم ها گره زده شود.

این رویکرد نشان می دهد آنهایی که از گفت وگو به عقب نشینی تعبیر می کردند، سخت در اشتباهند؛ زیرا استراتژی ایران، حل مشکلات داخلی از طریق این مذاکرات نیست.

بر همین اساس، رییس جمهور کشورمان گفته شفافیت و اعتمادسازی، متاعی است که ایران می تواند در مذاکرات به طرف مقابل ارائه کند و این چیزی است که اگر طرف های غربی در ادعاهای خود صادق باشند باید به آن راضی شوند.

شش کشور مذاکره کننده با ایران بخوبی دریافته اند که تهران نه برای رفع نیازمندی های خود، که برای کمک به حل یک مساله بزرگنمایی شده در گفت وگوها حاضر شده و بنابراین نه عجله ای برای امضای توافق نهایی دارد و نه حاضر است بابت رسیدن به این امتیاز، از حقوق خود کوتاه بیاید.

پیش از این محمدجواد ظریف هم با توجه به توسعه مراکز هسته ای ایران با وجود قطعنامه های شورای امنیت، گفته بود که غرب به دلیل ناکام گذاشتن دور پیشین مذاکرات در دهه ۸۰ دچار شکست سنگینی شد و اکنون باید از فرصت به وجود آمده در ایران برای جبران اشتباهات استفاده کند.

روشن است که در چارچوب این منطق، دستیابی به توافق نهایی، لطف ایران در حق دیسیپلین دیپلماتیک کشورهای ۱+۵ است و اگر بنابر اعطای امتیازی هم باشد، این کشورهای مقابل ایران هستند که باید امتیازاتی به ایران دهند.

هرچند کشورهای طرف مذاکره با ایران تلاش دارند تا از طریق محور قرار دادن حذف بلندمدت تحریم ها، نتیجه ای وارونه نسبت به آنچه گفته شد، بگیرند، اما تدبیر رهبر انقلاب و پیگیری تیم مذاکره کننده به گونه ای است که پیشرفت های اخیر نظامی و دستاوردهای هسته ای در حوزه درمانی، پشتوانه مذاکرات شده و مانع از آن می شود که ۱+۵ ایران را کشوری منفعل در مذاکرات دریابد.

با این حال باید منتظر ماند و دید که در فرجام، کدام یک از طرفین می تواند هژمونی گفتمانی خود را از حیث اقناع افکارعمومی اثبات کند.

صدخبر