از نبود لباس مناسب در بازار و توجه دولتها به مسئله حجاب و عفاف
بصیر، کشف حجاب در ایران، به تاریخ ایران در دوران رضا شاه قانونی را در ۱۷دی ۱۳۱۴تصویب شد که بنابر آن، زنان و دختران ایرانی از استفاده از چادر، روبنده و روسری منع شدند.
با وجود فراز و نشیبهای متفاوتی که در ارتباط با حجاب و کشف حجاب در کشور رخ داد در سال ۱۳۵۷ موضوع حجاب زنان به صورت جدی مطرح شد و بانوان ایران نیز موضوع حجاب را پذیرفتند و این موضوع به صورت قانون در کشور درآمد و به تبع آن هر زن و مرد خارجی که وارد کشور میشود ملزم به رعایت حجاب است.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی روز به روز بر تعداد افراد با حجاب در کشور اضافه شد و روند حفظ حجاب و عفاف در کشور در دوران جنگ نیز تشدید شد.
نگاهی کوتاه به وضعیت حجاب در دوران سازندگی
کم توجهی به مقوله حجاب بنا بر برخی مصاحبههای که برخی از نمایندگان و صاحب نظران داشتند از دوره سازندگی شروع شد به طوریکه یکی از نمایندگان مجلس در سال ۸۹ در مصاحبه با خبرگزاری فارس اظهار داشت: زمینه بیحجابی در دوران اصلاحات و سازندگی فراهم شد.
عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی با انتقاد از سیاست تسامح و تساهل مسئولان در قبال ترویج فرهنگ بیحجابی در کشور گفت: زمینه بروز فرهنگ بیحجابی در کشور در دوران اصلاحات و سازندگی فراهم شد.
محمد دهقان نماینده طرقبه و چناران در گفت وگو با فارس اظهار داشت: بعد از جنگ، سیاست تسامح و تساهل که در اواخر عمر دوران سازندگی و به ویژه در دوره اصلاحات صورت گرفت متاسفانه زمینه را برای بروز بی حجابی و فرهنگ غربی در کشور فراهم کرد و از سال ۷۱ به بعد یک برنامه ریزی جدی در خارج کشور برای ترویج فیلم های مبتذل و تصاویر مستهجن در کشور به وجود آمد تا زمینه بی حجابی در کشور ایجاد شود.
وضعیت حجاب در دوران اصلاحات
در دوره اصلاحات نیز اوضاع حجاب نیز چندان مناسب نبود و با جستجوی کوتاه درباره وضعیت حجاب همه آنچه که مورد نیاز است در تیرس نگاه قرار می گیرد.
حجاب در دولت نهم و دهم
در دولت نهم و دهم نیز اقدام چندانی برای ترویج فرهنگ و عفاف و حجاب در کشور انجام نشد به طوریکه در این دوره ترویج بی حجابی از سینماها شروع شد به طوریکه فرج الله سلحشور در یکی از مصاحبههای خویش به وضعیت عفاف و حجاب در سیمنا انتقاد کرد و حتی در یکی از اظهار نظرهایش اعلام کرد که به دختر خویش اجازه نمیدهد که وارد سینما شود.
وضع عفاف و حجاب در دولت نهم مورد انتقاد بسیاری از افراد جامعه بود و روند بی توجهی و کم توجهی به مسئله عفاف و حجاب در دولت نهم و دهم به ویژه در دوره نهم نیز افزایش پیدا کرد و توجه به این مسئله در دوره دهم رو به فراموشی سپرده شد.
کم توجهی به مسئله عفاف و حجاب در دولت دهم شدت بیشتری گرفت به طوریکه در بیشتر خطبههای نماز جمعه به مسئله کم توجهی به حجاب و عفاف انتقاد می شد.
در دولت یازدهم نیز تغییری در روند حجاب ایجاد نشد و کم بی مهری به مسئله حجاب نیز تدوام یافت و انگار دولتیها برنامه چندانی در حوزه حجاب ندارند.
گپی کوتاه با مردم در حوزه عفاف و حجاب
پس از بررسی مسائل در حوزه سیاسی گپی کوتاه با مردم کوچه و بازار و حتی فروشندگان کالا می زنیم تا مسئله حجاب و عفاف از زبان مردم بازگو شود تا حرف دل مردم هم مطرح شود تا یک طرفه به قاضی نرفته باشیم.
راننده تاکسی که در روز با تعدادی بیشتری از مردم در طول روز سروکار دارد درباره وضعیت حجاب در جامعه میگوید وضع حجاب درجامعه چندان رضایت بخش نیست.
وی ادامه میدهد، روز به روز به مدل های موجود در بازار اضافه می شود و ظاهرا نظارت در این حوزه بسیار کم است.
حجاب که در سنوات گذشته یکی از دغدغههای جدی در بین بانوان و مردان بود در حال حاضر به موضوع کم اهیمت تبدیل شده و افراد تلاش دارند که با نامناسبترین وضع در جامعه ظاهر شوند.
مادر مجبه و دغدغه تهیه لباس
از خانمی که در حال خرید برای دخترش است و چادر به سر دارد میپرسیم که برای دخترش چه لباسی را می پسندد می گوید، لباس مناسب در بازار وجود ندارد،همه مانتوهای موجود در بازار تنگ و کوتاه است روز به روز از بلندی مانتو کاسته می شود!
وی ادامه داد: بنده خدا بازاریها هم شاید خیلی در این زمینه مقصر نباشند به این دلیل که این آقا و خانم مثل ما به بازار بزرگ البسه مراجعه می کند و هرچه در بازار موجود باشد خریداری می کند.
این خانم ادامه میدهد: اگر فروشنده هم خیلی بخواهد در خرید دقت نظر داشته باشد و لباسهای مناسب تهیه کند و در اختیار فروشندگان قرار دهد اولا برای خرید لباس باید زحمت زیاد به خود بدهد که اینگونه لباس در بازار کم است و دوما ممکن است مشتریان خودش را از دست بدهد بنابراین این ضرب الامثل خواهی نشوی رسوا هم رنگ جماعت شو را در سر لوحه کار خویش قرار داده و مثل بقیه همان چیزی که در بازار موجود است را خریداری کرده و به خورد من مشتری قرار می دهد.
وی اضافه کرد: برای خرید مانتو مناسب برای خودم که کلا دچار مشکل هستم و برای دخترم نیز تاکنون به دهمین مغازه است که مراجعه کردم ولی نتوانستم خرید کنم.
در حین صحبت این خانم ازش سئوال میشود که چرا اقدام دوخت لباس نمی کنید؟
وی اضافه کرد: دوختن لباس نیز مشکلات خاص خودش را دارد، پارچه مناسب و با قیمت مناسب گیر آوردن، خیاط خوب و مناسب که الگو مناسب برای شما تهیه کند و معطل شدن و پرو چندین باره هم از مشکلاتی است که واقعا سخت است از طرفی خیاطها هم بد عادت شدند و همان لباسی را تهیه می کنند که از ماهواره و یا از بازار الگو گیری کردند و قیمت بالای دستمزد و پارچه نیز بماند.
فروشنده نیز که تاحدودی با خریدار کالا موافق بود همان حرفهای فروشنده را تکرار کرد و گفت: لباس مناسب در بازار وجود ندارد، بیشتر لباسهای موجود در بازار وارداتی است و روز به روز از سایز و اندازه لباسها کاسته می شود.
از فروشنده و خریدار خداحافظی کردم و با خودم گفتم که این خانه از پای بست خراب است……………..
حجاب و اسلام
اما از هرچه بگذریم سخن دوست خوش تر است که درباره حجاب این گونه میفرماید:از قرآن کریم استفاده میشود که هدف از تشریع حکم الهی، وجوب حجاب اسلامی، دستیابی به تزکیهی نفس، طهارت، عفت و پاکدامنی است.
ای رسول به زنان مؤمن بگو تا چشمها را از نگاه ناروا بپوشند
حجاب با پوشش مناسب
«یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُل لِّأَزْوَاجِکَ وَبَنَاتِکَ وَنِسَاء الْمُؤْمِنِینَ یُدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِن جَلَابِیبِهِنَّ ذَلِکَ أَدْنَى أَن یُعْرَفْنَ فَلَا یُؤْذَیْنَ وَکَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَّحِیمًا » (احزاب آیه ۵۹) ؛ ای پیامبر، به زنان و دخترانت و نیز به زنان مؤمنین بگو خود را بپوشانند تا شناخته نشوند و مورد اذیت قرار نگیرند. و خداوند بخشنده مهربان است.
جلاب یعنی پوشش سراسری؛یعنی زن باید همه اندامش پوشیده باشد تا همچون گلی لطیف از دسترس هوسرانان مصون و محفوظ باشد در سوره نور آیه ۳۱ نیز مفصلا در مورد حجاب و حرمت نگاه به نامحرمان سخن به میان آمده است.
حجاب چشم
قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ (نور؛۳۰) ای رسول ما به مردان مؤمن بگو تا چشمها را از نگاه ناروا بپوشند.
قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ (نور؛۳۱) ای رسول به زنان مؤمن بگو تا چشمها را از نگاه ناروا بپوشند.
حجاب گفتاری در مقابل نامحرم
فَلا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَیَطْمَعَ الَّذِی فِی قَلْبِهِ مَرَضٌ(احزاب؛۳۲) پس زنهار نازک و نرم با مردان سخن نگویید؛ مبادا آن که دلش بیمار (هوا و هوس) است به طمع افتد.
حجاب رفتاری (راه رفتن) در مقابل نامحرم
نوع دیگر حجاب و پوشش قرآنی، حجاب رفتاری زنان در مقابل نامحرماست. به زنان دستور داده شده است به گونهای راه نروند که با نشاندادن زینتهای خود باعث جلب توجه نامحرم شوند
وَ لا یَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیُعْلَمَ ما یُخْفِینَ مِنْ زِینَتِهِنَّ (نور؛۳۱) ؛ و آن طور پای به زمین نزنند که خلخال و زیور پنهان پاهایشان معلوم شود.
از مجموع مباحث طرح شده به روشنی استفاده میشود که مراد از حجاب اسلامی، پوشش و حریم قایل شدن در معاشرت زنان با مردان نامحرم در انحای مختلف رفتار، مثل نحوهی پوشش، نگاه، حرف زدن و راه رفتن است .
بنابراین حجاب و پوشش زن نیز به منزلهی یک حاجب و مانع در مقابل افراد نامحرم است که قصد نفوذ و تصرف در حریم ناموس دیگران را دارند. همین مفهوم منع و امتناع در ریشهی لغوی عفت نیز وجود دارد.
حجاب و عفت
دو واژهی «حجاب» و «عفت» در اصل معنای منع و امتناع مشترکاند.
تفاوتی که بین منع و بازداری حجاب و عفت است، تفاوت بین ظاهر و باطن است؛ یعنی منع و بازداری در حجاب مربوط به ظاهر است، ولی منع و بازداری در عفت، مربوط به باطن و درون است؛ چون عفت یک حالت درونی است، ولی با توجه به این که تأثیر ظاهر بر باطن و تأثیر باطن بر ظاهر، یکی از ویژگیهای عمومی انسان است؛ بنابراین، بین حجاب و پوشش ظاهری و عفت و بازداری باطنی انسان، تأثیر و تأثّر متقابل است؛ بدین ترتیب که هرچه حجاب و پوشش ظاهری بیشتر و بهتر باشد، این نوع حجاب در تقویت و پرورش روحیهی باطنی و درونی عفت، تأثیر بیشتری دارد؛ و بالعکس هر چه عفت درونی و باطنی بیشتر باشد باعث حجاب و پوشش ظاهری بیشتر و بهتر در مواجهه با نامحرم میگردد.
ای پیامبر، به زنان و دخترانت و نیز به زنان مؤمنین بگو خود را بپوشانند تا شناخته نشوند و مورد اذیت قرار نگیرند. و خداوند بخشنده مهربان است
حجاب زنان سالمند
قرآن مجید به شکل ظریفی به این تأثیر و تأثّر اشاره فرموده است. نخست به زنان سالمند اجازه میدهد که بدون قصد تبرّج و خودنمایی، لباسهای رویی خود، مثل چادر را در مقابل نامحرم بردارند، ولی در نهایت میگوید: اگر عفت بورزند، یعنی حتی لباسهایی مثل چادر را نیز بر ندارند، بهتر است.
«وَ الْقَواعِدُ مِنَ النِّساءِ اللاَّتِی لا یَرْجُونَ نِکاحاً فَلَیْسَ عَلَیْهِنَّ جُناحٌ أَنْ یَضَعْنَ ثِیابَهُنَّ غَیْرَ مُتَبَرِّجاتٍ بِزِینَةٍ وَ أَنْ یَسْتَعْفِفْنَ خَیْرٌ لَهُنَّ وَ اللَّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ. » (نور آیه ۶۰)
علاوه بر رابطهی قبل، بین پوشش ظاهری و عفت باطنی، رابطهی علامت و صاحب علامت نیز هست؛ به این معنا که مقدار حجاب ظاهری، نشانهای از مرحلهی خاصی از عفت باطنی صاحب حجاب است. البته این مطلب به این معنا نیست که هر زنی که حجاب و پوشش ظاهری داشت، لزوماً از همهی مراتب عفت و پاکدامنی نیز برخوردار است.
بلاغ