اظهارات سعودالفیصل مسیر تهران – ریاض را بست

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شبکه خبربه نقل ازروزنامه الاخبار، دربحبوحه تحولات خاورمیانه ازجمله تنش اوضاع دریمن و نیزجنگ علیه داعش درعراق وسوریه، سعود الفیصل، وزیرخارجه عربستان فرصت را برای اظهارات تند علیه ایران مناسب دیده و شروط دشواری را برای عادی سازی روابط با آن مطرح کرد.

فیصل درکمتر از یک ماه اخیر دو بار درباره ایران سخن گفت، نخستین بار اظهارات او با خوشبینی همراه بود، اما بار دوم لحن خصمانه داشته و احساسات واقعی و شخصی خود  را نمایان رد.

خوشبینی فیصل و ظریف و از دیدار دو جانبه

دیدار دو جانبه فیصل و ظریف وزرای خارجه عربستان و ایران، در حاشیه شصت و نهمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل در ۲۱ سپتامبر، با خوشبینی فراوانی همراه بود؛ تا جایی که ظریف از این دیدار با عنوان آغاز فصل جدید در روابط تهران – ریاض یاد کرده و و از این نیز فراتر رفته و گفته بود، این دیدار بر تلاش ها برای برقراری صلح در منطقه و جهان و نیز حمایت از منافع همه کشورهای اسلامی تاثیر مثبت خواهد داشت.

اظهارات سعود الفیصل نیز با اظهارات ظریف هماهنگ بود، زیرا وی نیز گفت: ایران و عربستان از کشورهای تاثیر گذارمنطقه هستند و همکاری تهران و ریاض می تواند به توسعه صلح و امنیت در منطقه و نیز سراسر جهان کمک کند؛ اما این مسئول سعودی سخنان خود را به همین جا پایان نداد بلکه تاکید کرد: باید ازاشتباهات گذشته پرهیزکرد تا بتوان به بحران هایی که منطقه با آن دست و پنجه نرم می کند ، پایان داد.

در هر حال در فضایی که خوشبینی بر آن حاکم است، سخنان ناخوشایند نیز معنای درخشان و فریبنده ای می یابد، هر چند به گفته یک رمان نویس فرانسوی بهترین واژه ها در جهان اگر معنای آن را متوجه نشویم، فقط پژواک صوت است نه چیز دیگر.

دانلود

سیر نزولی روابط ایران و عربستان

روند تحولات پی در پی پس از دیدار بی حاصل بین وزیران خارجه ایران و عربستان روند رو به قطع روابط را تقویت بخشید.

دراین میان، در پی سفر حسین امیرعبداللهیان، معاون ظریف به عربستان، وی از سفر قریب الوقوع خود به ریاض برای تکمیل رایزنی ها با طرف سعودی خبر داد، اما دو همتای ایرانی و سعودی در حالی در نیویورک از یکدیگر جدا شدند که فصل جدیدی در روابط دو طرف گشوده نشد و از سفر قریب الوقوع نیز نشانی دیده نمی شود.

روند سریع تحولاتی که پس از دیدار این دو در نیویورک تحقق یافت، مسئله تضعیف روابط دو طرف را قوت بخشید، اما  مهم ترین دلایل این وضعیت عبارتند از:

اول: دریمن جنبش انصار الله ضربه مهلکی به نفوذ عربستان وارد آورد و جالب این که دیدار سعود الفیصل و محمد جواد ظریف درست همان روزی برگزار شد که دولت محمد باسندوه که به عربستان نزدیک بود به دست کسانی که ریاض آنان را متحدان ایران می داند، سقوط کرد.

با وجود استقبال ریاض از توافق صلح و مشارکت ملی بین نیروهای سیاسی یمن در شمال و جنوب و تحت نظارت و سرپرستی عبد ربه منصور هادی، رئیس جمهوری این کشور اما عربستان، گویی پس از آن از خواب غفلت بیدار شده و به این نتیجه رسید که این تحولات سبب قوت گرفتن فضای مثبت بین یمن و تهران شده است.

از سوی دیگر در نشست وزیران کشورهای عضو  شورای همکاری خلیج فارس که چندی پیش در جده برگزار شد، شرکت کنندگان همگی هشدار دادند که شورای همکاری خلیج فارس در مقابل دخالت های خارجی و حزبی در یمن ساکت نخواهد ماند، زیرا امنیت یمن و کشورهای عضو این شورا جدایی ناپذیرند.

پس از آن عربستان با استفاده از روزنامه های رسمی، رویکرد سیاسی خود را به سمت حملات سازمان یافته علیه انصار الله در یمن هدایت کرده و جنب و جوش مردمی در این کشور را تلاش برای فتته انگیزی برشمرده و هدف از آن را بی حاصل گذاشتن دستاورد سیاسی حاصل از ابتکار عمل شورای همکاری خلیج فارس دانست.

تکاپوی ضد یمنی روزنامه الریاض

درهمین ارتباط روزنامه الریاض که به آل سعود نزدیک است، بیش از سایرمطبوعات به تکاپو افتاد و ازغرق شدن یمن درجنگ های مذهبی و طایفه ای خبر داد.

این روزنامه نوشت: تلاش برای عراقی کردن یمن پیامی هشدار آمیز برای یمنی ها در شمال و جنوب است، مبنی بر این که هرگونه تلاش فراتر از بندهای راه حل ابتکاری شورای همکاری خلیج فارس احتمال نفوذ القاعده و داعش را در این کشور قوت خواهد بخشید.

نکته قابل ملاحظه این که اشاره ضمنی عربستان به تروریست، شبیه اشاره آمریکا به دمکراسی پس از حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ است، به این معنی که در آن زمان آمریکا مبارزه با تروریست را با اصلاحات دمکراتیک در خاورمیانه مرتبط دانست و سپس از آن به عنوان ابزار سیاسی استفاده کرد به این ترتیب که اعلام کرد که برای تحقق دمکراسی  باید با آمریکا دوست بود.
 

یا با عربستان خوب باشید یا داعش را به کشورتان اعزام می کنیم

در چارچوب مذهبی نیز تحریک و فتنه انگیزی مذهبی به اوج خود رسید، به این ترتیب که سران و بزرگان قبایل و وهابی ها در مساجد ریاض فتوای جهاد علیه حوثی ها را سر دادند و اندکی پس از آن و به عبارت بهتر چند روز پیش عملیات انتحاری در بین تظاهرات کنندگان در صنعاء به وقوع پیوست که بیش از ۳۰ کشته و حدود صد زخمی برجا گذاشت.

دراین میان، شیخ خالد الغامدی از دست اندرکاران شبکه وصال با غرور و تکبر درباره انفجار صنعاء گفت: چقدر خوب است که یک نفر منظره ای را دیده و آن را برای دیگران نیز پخش کند تا آنان نیز لذت ببرند.

وی همچنین تهدید کرد که این اقدامات شدت بیشتری خواهد یافت، زیرا « بین ما و حوثی ها چیزی جز خون در برابر خون و تخریب در برابر تخریب وجود ندارد».

دوم: ائتلاف بین المللی علیه تروریست: از نظر ایران این ائتلاف چیزی جز بهانه ای برای راه انداختن جنگ و رودرویی بین آمریکا و کشورهای میانه رو و روسیه به اضافه محور مقاومت نیست تا در صورت لزوم کشورهای مقاومت شامل سوریه، عراق، لبنان و سپس یمن به صحنه جنگ تبدیل شوند.

نوسان روابط ایران و عربستان

در ارزیابی این موضوع می توان گفت که فضای روابط عربستان و ایران بار دیگر به طور کامل دستخوش نوسان شده و سعود الفیصل نیز به تنهایی به این پرونده پرداخته و فاش کرد که آنچه بین ریاض و تهران جریان دارد، کشمکش بر سر نفوذ است و این سرفصل روابط کنونی و آینده دو طرف خواهد بود.

سعود الفیصل این اظهارات را به صراحت در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با همتای آلمانی خود به زبان آورد و گفت: هیچ خشمی از ایران و مردم آن وجود ندارد، بلکه خشم ما از سیاست های آن در منطقه است.

در حقیقت هدف وزیر خارجه عربستان این است که ایران باید منطقه را خالی کند تا ریاض به تنهایی درباره مسائل آن تصمیم بگیرد، به عبارت دیگر موضع این مسئول سعودی نهایی کردن پیش بینی ها درباره حل و فصل مسائل یمن و لبنان و نیز عراق و سوریه است و به این ترتیب به هرگونه خوشبینی بین دو طرف پایان داد.

اظهارات ضد ونقیض سعودی ها درباره سلاح نفت

درارزیابی این وضعیت می توان گفت که ریاض تصمیم گرفت که به شیوه های مختلف از جمله استفاده از سلاح نفت وارد جنگ علیه ایران شود، هرچند خود در آغاز حمله رژیم صهیونیستی به غزه در سال ۲۰۰۸- ۲۰۰۹ دعوت ایران به استفاده از سلاح نفت برای اعمال فشار بر جامعه جهانی برای اجبار رژیم صهیونیستی به توقف حملات به غزه را به تسمخر گرفته و در سال ۲۰۰۹ در یک کنفرانس مطبوعاتی در نیویورک گفت:  دعوت به استفاده از سلاح نفت به ویژه در شرایط کنونی تفکری است که ارزش خود را از دست داده است و نفت سلاح نیست.

چرایی اظهارات تند سعود الفیصل

پیش از پاسخ به این سوال باید به اتفاق نظر فراگیر در خاندان سعودی درباره مسائل خارجی اشاره کرده و بدانیم که اختلاف نظر در این باره مربوط به چگونگی بیان و ابراز آن است نه چیز دیگر.

در پاسخ به این پرسش باید گفت که سعود الفیصل دیپلمات کهنه کار سعودی است که به سیاست خارجی عربستان رنگ وبوی ویژه و البته شخصی بخشیده و دیدگاه او درباره روابط نزدیک با ایران با خاندان حاکم به ویژه ملک عبدالله  متفاوت و به عبارت بهتر وی اکنون وارد جنگ اختصاصی شده است.

دانلود