فیلی باستر یا اسلحه مخفی دموکرات ها

بصیر، با اعلام حمایت سناتور ماریا کانتول از توافق هسته ای وضع شده میان ایران و شش قدرت جهانی، عملا حامیان این طرح در مجلس سنا به ۴۲ سناتور رسیده و پیروزی بدون هزینه ای را برای باراک اوباما فراهم نمودند. پیشتر اوباما رئیس جمهور آمریکا تهدید کرده بود تنها با اتکا به یک سوم باضافه یکی از آرای یکی از دو مجلسین سنا و یا نمایندگان به مقابله با کارشکنی جمهوری خواهان پرداخته و طرح آن ها در مخالفت با توافق هسته ای را وتو خواهد کرد.

سناتور دموکرات ماریا کانتول آخرین سناتور دموکراتی بود که شب گذشته موضع خویش را اعلام نمود. این سناتور ایالت واشنگتن به خبرگزاری رویترز گفت :« من قصد دارم از این توافق حمایت کنم و بزودی بیانیه ای در این مورد منتشر خواهم کرد.»
پیشتر در روز سه شنبه سناتورهای دموکرات ریچارد بلومنتال، گری پیترز و ران وایدن هم اعلام کردند که از این توافق حمایت می کنند، در مقابل سناتور دموکرات اهل ویرجینیای غربی، جو منچین، اعلام کرد با توافق مخالف است. در مجموع ۴ دموکرات در سنا با توافق مخالفت کرده اند.

فیلیباستر چیست؟

از فیلیباستر به عنوان ترفندی نام برده می شود که یک اقلیت قدرتمند در مجلس سنا می تواند در شرایط ضروری با اتکا به آن مانع از اظهار نظر و رای گیری اکثریت در رابطه با مسئه ای گردد. بر اساس رویه ی حاکم بر سنا، سناتورها آزادند تا هر زمانی بخواهند در رابطه با طرحی اظهار نظر و گفتگو نمایند مگر آن که حداقل ۶۰ سناتور از ۱۰۰ سناتور در یک رای گیری خواستار اتمام گفتگوها و لزوم رای گیری در رابطه با طرح فوق گردند.

با توجه به آن که مهلت دو ماهه مجلسین آمریکا در رابطه با اظهار نظر یا عدم اظهار نظر در رابطه با توافق هسته ای شش قدرت جهانی با تهران روز ۱۷ سپتامبر چند روز دیگر به پایان می رسد، دموکرات های حامی توافق می توانند بر تداوم و ضرورت ادامه گفتگو در این باره تاکید کرده و با عبور از تاریخ ۱۷ سپتامبر عملا مانع از مخالفت جمهوری خواهان گردند. حال و با اعلام حمایت ۴۲ سناتور، عملا راهی برای مخالفت با توافق هسته ای از سوی جمهوری خواهان باقی نمانده است. در واقع فیلیباستر در نظام اجرایی قانون گذاری در آمریکا به تلاش سیستماتیک مخالفین اقلیت اطلاق میشود که با اتخاذ روش‌های متفاوتی مانع از این می‌شوند که مجلس وارد مرحله تصمیم گیری بر روی طرح اکثریت شود و در واقع با این روش امکان ورود مجلس به مرحله تصمیم گیری نهایی را مسدود می کنند.

اقدام فوق را برخی کارشناسان این امر همان آبستراکسیون تعبیر نموده اند که از طرق مختلفی هم چون طولانی کردن سخنرانی‌های نمایندگان فیلیباستر کننده به صورتی که زمان انجام رای‌گیری نهایی فرا نرسد؛ طرح پیشنهادات، اصلاحات و متمم‌های متعدد به پیش نویس مورد بحث؛ طرح کردن پیش نویس جدیدی با موضوعی جدید با استناد به اهمیت خاص موضوع آن و در نهایت به تعویق انداختن جلسه نهایی تصمیم گیری قابلیت عملیاتی دارد. حال کافی است صرفا یکی از سناتورها مبادرت به سخنرانی طولانی مثلا ۱۰ ساعته نماید و مانع از هرگونه رای گیری در این باره شود.

پیشتر و بر مبنای قانون مصوبه مجلسین آمریکا، اوباما می بایست پس از وضع توافق با ایران آن را به کنگره فرستاده و تا دو ماه با مجالس فوق اجازه رد یا عدم اظهار نظر درباره آن را بدهد. بر اساس مصوبه فوق هر گونه عدم اظهار نظری پس از دو ماه عملا به معنای تایید توافق تلقی خواهد شد.

اظهارات متعدد هری رید رهبر اقلیت دموکرات ها در سنا و اشاره تلویحی اش به فیلیباستر و تاکید مکررش مبنی بر رعایت خواست میچ مکانل رهبر جمهوری خواهان که همواره خواستار حمایت حداقل ۶۰ سناتور از طرح های فوق العاده مهم در طول دوره سناتوری اش شده بود! عملا نشان از تصمیم دموکرات ها جهت ممانعت از رای گیری جمهوری خواهان در رابطه با توافق هسته ای دارد.

پیروزی اوباما در دو جبهه

قابل کتمان نیست که وضع توافق هسته ای با ایران را می توان برگی زرین (از نگاه حامیان برجام) در کارنامه اوباما دانست که همواره تاریخ از آن یاد خواهد نمود. اکنون و با تایید قطعی برجام نام اوباما در کنار برخی از اسلافش هم چون جیمی کارتر ( وضع کننده کمپ دیوید) همواره از سوی آمریکایی ها به نیکی یاد خواهد شد. تصویب قطعی برجام پیروزی بزرگی در عرصه سیاست داخلی برای باراک اوباماست. اوبامایی که شخصاً در این نبرد حضور پررنگی داشته است. او در سخنرانی های خود و همچنین در گفتگوهای شخصی اش با سناتورها و نمایندگان مجلس نمایندگان از این توافق حمایت کرده است.

فارغ از پیروزی شخصی اوباما، تصویب قطعی برجام موقعیت دموکرات ها را در انتخابات آتی ریاست جمهوری (۲۰۱۶) بیش از پیش تثبیت خواهد نمود. به واقع فیلیباستر یا اسلحه مخفی دموکرات ها اگرچه می تواند در سنا جمهوری خواهان را سر جای خود بنشاند و آن ها را وادار به عدم رای گیری در رابطه با برجام نماید اما احتمالاً آنها را بازنده انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ هم خواهد نمود. به واقع دموکرات ها با توافق هسته ای، قرارداد ماندن در کاخ سفید را تمدید کردند. اهمیت مسئله فوق بدان روی است که معمولا و پس اتمام دو دوره ریاست جمهوری یک دموکرات و یا جمهوری خواه، رقیب حزب مقابل است که موفق به ورود به کاخ سفید می گردد، این در حالی است که با پیروزی احتمالی هیلاری کلینتون، جو بایدن یا هر یک از نامزدهای آتی دموکرات ها در انتخابات ریاست جمهوری، حزب آن ها در سه دوره متوالی موفق به ورود به کاخ سفید شده است.

پیروزی دوم اوباما را می توان اتکا به فیلیباستر دانست. به واقع اگرچه رئیس جمهور قادر بود با داشتن حمایت ۳۴ سناتور طرح مخالفین برجام را وتو نماید، اما برای جایگاه رئیس جمهور اوباما بهتر می بود که با طرحی که حمایت نزدیک به دو سوم نمایندگان مجلسین را پشت سر خویش دارد مقابله ننماید تا فردا متهم به دیکتاتوری یا ایستادگی در مقابله با آرا نمایندگان نشود، حال و با رسیدن حامیان برجام به ۴۲ تن اوباما می تواند آسوده تر بدون استفاده از برگ وتو به خواست خویش دست یابد.

اظهار نگرانی مکرر جمهوری خواهان در طول روزهای اخیر نشان از  احتمال استفاده از فیلیباستر دارد. میچ مک کانل رهبر اکثریت سنای آمریکا روز سه شنبه به دموکرات ها هشدار داد در رای گیری در خصوص قطعنامه مخالفت با توافق هسته ای ایران کارشکنی نکنند. مک کانل گفت :« من معتقدم هر سناتوری که به لایحه بررسی توافق هسته ای ایران » رای داد اکنون می تواند رای مثبت یا منفی بدهد. اکنون نباید جلوی تصویب قطعنامه مربوط به برنامه هسته ای ایران گرفته یا برای آن محدودیت هایی مصنوعی ایجاد شود. رای گیری در این باره اهمیت زیادی دارد.»
به گفته مک کانل ، دموکرات ها به طور بالقوه در حال کارشکنی در قطعنامه ایران هستند تا از باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا محافظت کنند.

این در حالی است که سخنگوی کاخ سفید در واکنش به پرسش یک خبرنگار، احتمال جلوگیری از رای گیری درباره برجام در سنای آمریکا را رد نکرد. جاش ارنست سخنگوی کاخ سفید سه شنبه گفت دولت انتظار دارد که این ۴۱ سناتور گام لازم برای جلوگیری از اقدام کنگره در جهت تضعیف این توافق را بردارند. وی در انتقادی نسبتا تند اظهار داشت: «متاسفانه در طرف جمهوری خواهان، ما شاهدیم که شمار زیادی از جمهوری خواهان در کنگره یعنی در واقع تقریبا تمام جموری خواهان کنگره، عملا حتی قبل از آن که توافق نامه بدست آید موضع خود را درباره آن اعلام کردند.

تضعیف لابی صهیونیست ها/ حقارت نتانیاهو و شکست جمهوری خواهان

بی گمان و در صورت استفاده از فیلیباستر و یا حتی حق وتو رئیس جمهور، جمهوری خواهان، بنیامین نتانیاهو و لابی آیپک را می توان بزرگترین بازنده گانی دانست که مبادرت به کارشکنی های مختلف در طول ماه های اخیر نموده اند.

اعضای کنگره آمریکا به تازگی و پس از تعطیلات تابستانی فعالیت خود را از سر گرفته اند. در حالی که آنان خود را برای نبردی سیاسی و سخت در داخل کنگره بر سر توافق هسته ای با ایران آماده می کنند، به نظر می رسند از هم اکنون کاخ سفید برنده این نبرد است. چون تعداد آرای لازم برای دولت باراک اوباما یعنی چهل و دو رای بدست آمده است. در مجلس نمایندگان، مجلس سفلی کنگره که تحت کنترل جمهوری خواهان است روند الزام آور مجلس سنا حاکم نیست و به گفته کوین مک کارتی رهبر اکثریت جمهوری خواه رای گیری این هفته روز جمعه انجام خواهد شد. در مجلس نمایندگان اکثریت نسبی کافی است تا این قطعنامه تصویب شد اما تا زمانی که به تصویب مجلس سنا نرسد به کاخ سفید فرستاده نخواهد شد.

این در حالی است که اقلیتی قدرتمند در سنا موافقت  خود با برجام را اعلام نموده اند، فارغ از حمایت نانسی پلوسی رهبر دموکرات ها در مجلس نمایندگان، هری رید رهبر دموکرات ها در سنا از توافق قاطعانه حمایت کرده و در سخنرانی روز گذشته اش صراحتا بیان داشته که سنای آمریکا از حق وتوی رئیس جمهور آمریکا علیه هرگونه تلاش برای تضعیف این توافقنامه ، حمایت خواهد کرد.

ما باید از توافقنامه ای که بدست آورده ایم حمایت و آن را اجرا کنیم، توافقنامه ای که اکنون کنگره آن را بررسی می کند، بهتر از هر پیشنهادی است و باعث می شود که بخت ایران برای دستیابی به سلاح کاهش یابد. وقتی که مذاکره کنندگان ما دور میز مذاکره نشستند، توصیه های آندریو کارنگی را در ذهن داشتند، فردی که در سال هزار و نهصد و ده میلادی، نام و ثروت خود را به این موسسه داد. آندریو کارنگی گفته بود: «وظیفه ما این است که کاری را انجام دهیم که اکنون ممکن و عملی است.»
به گفته ی هری رید: «ما می دانیم که بمباران کردن دانش چگونگی ساخت سلاح هسته ای، امکان ندارد ، ما می دانیم که از بین بردن این دانش با تحریم نیز امکان ندارد. پس مذاکره کنندگان ما گفتند هرچند ما نمی توانیم دستور العمل ساخت بمب را از آن ها بگیریم اما می توانیم مواد لازم برای تولید بمب و بکارگیری تجهیزات برای ساختن یک بمب را از آنها بگیریم. این همان کاری است که ما اکنون درحال انجام دادن آن هستیم.»

به واقع طرف جمهوری خواه هزینه ی هنگفتی برای ممانعت از تصویب برجام به کار برد، هزینه و تلاشی که هم چنان ادامه داشته اما احتمال دسترسی آن به مقصود بسیار دور از ذهن به نظر می آید. جمهوری خواهان در تازه ترین اقدام اعلام کرده اندبرای حفظ تحریم های اقتصادی در سطح ایالت های آمریکا تلاش خواهند کرد و این تلاشی است که پس از ناامیدی در سطح ملی صورت گرفته و آن ها را دست به دامان ایالت ها نموده است.

بازنده بزرگتر این ماجرا را می بایست شخص بنیامین نتانیاهو و لابی قدرتمند آیپک دانست. مخالفت صریح نتانیاهو در حالی بارها و بارها بیان می شد که بسیاری از مقامات ارشد نظامی و اطلاعاتی سابق و کنونی اسرائیل نسبت به تداوم این روند هشدار داده و آن را مخل روابط حسنه واشنگتن تل آویو ارزیابی می نمودند. شمار کثیری از سیاسمداران صهیونیست هم نظیر  اسحاق هرتزوگ و حتی رئیس جمهور اسرائیل نیز به جرگه مخالفین نتانیاهو پیوسته و نسبت به رویه او معترض اند.آمی آیالون رئیس سابق سرویس امنیتی شین بت اسرائیل در این باره می گوید مخالفت بنیامین نتانیاهو با توافق هسته ای ایران در «جهان پس از اجرای توافق» غیر سازنده است.

این در حالی است که نتانیاهو هم چنان به اظهارات سخیف خود ادامه می دهد. نخست وزیر اسرائیل در دیدار با دونالد توسک رئیس شورای اروپا اعلام کرد ایران برای آن که بتواند میلیون ها نفر را تهدید کند در تلاش برای توسعه بمب های اتمی است.
دفتر نخست وزیری اسرائیل به نقل از نتانیاهو اعلام کرد ما بر این باوریم که ایران و داعش(گروه تکفیری صهیونیستی) می خواهند درخاورمیانه (غرب آسیا) امپراطوری های خاص خود را ایجاد کنند!

لابی قدرتمند و یهودی آیپک که همواره در اتخاذ تصمیم گیری های کلان در سطح ایالات متحده دخیل بوده است را می توان از دیگر بازنده های این واقعه دانست. در حالی که شماری از گروه های یهودی کوچک تر از برجام و رویه اوباما حمایت نمودند، آیپک سرمایه گذاری کلانی جهت ممانعت از تصویب آن در کنگره صورت داد. هدف ایپک که در دهه ۱۹۶۰ شکل گرفت، لابی گری در درون سیستم حاکمه آمریکا (عمدتاً کنگره) برای شکل دادن به سیاست‌های آن کشور به نحوی است که اولاً منافع اسرائیل تأمین شود و ثانیاً قدرت مانور و عرض اندام از مخالفان اسرائیل گرفته شود.

 آیپک در خلال مذاکرات اتمی با ایران بدون چون و چرا از نتانیاهو حمایت کرد. حاصل این وضعیت برخورد ایپک با بخش پرقدرتی در حزب دموکرات به رهبری اوباما و یکی شدن کامل مواضع این سازمان با حزب جمهوری خواه بود. به این ترتیب حمایت دو حزبی ( هم دموکرات ها هم جمهوری خواهان)  که سال‌ها ضامن موفقیت ایپک بود متزلزل شد و در جریان درگیری بر سر توافق هسته‌ای ایران ایپک و حامیانش متحمل شکست کم سابقه‌ای شدند.

فرهنگ نیوز