تب کریمهکنگو، ویروسی که نیاز به مراقبت فراوان دارد

بصیر، تب خونریزیدهنده کریمهکنگو یک بیماری حاد تبدار و خونریزی دهنده که از طریق گزش کنه یا تماس با خون یا ترشحات یا لاشه دام و انسان آلوده منتقل میشود.
بیماری اولین بار در سال ۱۹۴۴ در کریمه اوکراین نام تب خونریزی دهنده برای آن اعلام شد و در سال ۱۹۶۹ مشخص شد پاتوژن ایجاد کننده تب خونریزی دهنده کریمه کنگو مشابه همان بیماری است، که در سال ۱۹۵۶ در کنگو مشاهده کردند از این رو ارتباط این دو مکان و بیماری باعث اسم فعلی شد.
CCHF در انسان بیماری شدیدی همراه با مرگ و میر حدود ۳۰ درصد ایجاد میکند و شیوع بیمارستانی آن نیز بسیار بالا است.
عامل بیماری CCHF ویروسی از گروه آربوویروس خانواده بونیاویریده جنس نایروویروس که تحت عنوان ویروسهای بندپابُرد (arthropod-borne virus) بوده و شایعترین ناقلها کنهای به نام هیالوما است.
سارا احسانی کارشناس زیست شناسی در گفتوگو با خبرنگار ما، با بیان اینکه ویروس به وسیله کنه هیالوما منتقل میشود، گفت: مخزن ویروس در طبیعت اصولاً کنهها است و گاو، گوسفند، بز و خرگوش نیز به عنوان مخزن مطرح هستند.
احسانی با اشاره به اینکه این ویروس از طریق تماس مستقیم با خون یا ترشحات بیمار، لاشه حیوان آلوده و انتقال به قصابها و سلاخها موجب ایجاد همهگیریهای ناگهانی میشود، افزود: شیوع بالایی از بیماری در بین پرسنل نظامی، کارکنان بیمارستانها، کشاورزان و اشخاصی که با دام سر و کار دارند مشاهده شد.
وی شیوع این بیماری را در فصول گرم سال از اواخر فروردین تا اواخر شهریور زمان رشد و تکثیر کنهها اعلام کرد و گفت: مواردی در میان اعضای خانواده بیمار و پرسنل پزشکی پس از آلودگی با خون یا ترشحات بیمار رخ میدهد.
این زیست شناس یادآور شد: به غیر از شترمرغ دیگر پرندگان به بیماری مقاومند، با این حال میتوانند با پخش کنههای آلوده باعث ایجاد اپیدمی میشوند و بروز این بیماری در حیوانات بدون علامت است.
وی عنوان کرد: ویروس CCHF در طبیعت به وسیله کنههای سختگونه Hyalomma منتقل میشود اما به وسیله گونههای دیگر نیز منتقل میشود و همچنین ویروس CCHF توانائی انتقال از طریق تخم (Transovarion transmission) و نیز انتقال در مراحل مختلف بلوغ کنه (Transstadial survival) را دارد.
علی آقایی پزشک عفونی در گفت و گو با خبرنگار ما، درباره راههای انتقال بیماری تب خون ریزی دهنده کریمه کنگو، گفت: مهمترین راه آلودگی کنه، خونخواری کنه Hyalomma نابالغ از مهرهداران کوچک است.
آقایی افزود: یک بار آلودگی موجب میشود کنه در تمام طول مراحل تکامل آلوده باقی بماند و کنه بالغ ممکن است عفونت را به مهرهداران بزرگ مثل دامها منتقل کند.
وی تصریح کرد: ویروس یا آنتیبادی آن، در کنه Hyalomma در مناطق وسیع دنیا پیدا شده و عفونت در انسان پس از گزش کنه آلوده یا له کردن آن روی پوست نیز ایجاد میشود.
این پزشک یادآور شد: بیمار مشکوک به CCHF باید ایزوله شود و با افراد خانواده و پرسنل بیمارستانی در تماس نباشد. کلیه وسایل بیمارستانی مانند ماسک، دستکش، روپوش، پیش بند، لولههای خون، سرنگهای استفاده شده و هر وسیلهای که با ترشحات بیمار درتماس بوده باید سوزانده شود.
وی افزود: سمپاشی منازل و اصطبلها برای کاهش کنهها، مصرف مواد ضدعفونی برای گندزدایی توالتها، محیط آلوده به خون و ترشحات بیمار به دلیل اینکه متأسفانه دام بدون علامت است باید انجام شود.
این پزشک یادآور شد: باید از مصرف گوشت تازه خودداری شود و دام پس از ذبح تا ۲۴ ساعت در دمای صفر تا مثبت چهار درجه سانتی گراد قرار گیرد تا ویروسهای آن کشته شوند و پس از آن مصرف شود.
آقایی تصریح کرد: در هنگامی که پرسنل مراقب بیمار در معرض تماس پوستی یا پوستی مخاطی با خون، مایعات بدن و یا فضولات بیمار قرار میگیرند باید فوراً سطح آلوده را با آب و صابون بشویند.
وی تأکید کرد: از خرید گوشتهای بازرسی نشده بدون مهر دامپزشکی و کشتار غیرمجاز خودداری کنید.
این پزشک گفت: کارکنان بهداشتی و درمانی و افرادی که با خون، ترشحات بدن بیمار و یا بافتهای آلوده بیماران تماس داشتند باید مرتب و حداقل تا چهارده روز پس از تماس تحت نظر بوده و درجه حرارت بدن آنها هر روز کنترل شود و در صورت ظهور علایم بالینی مطابق با تعریف مورد محتمل بلافاصله درمان برای آنان شروع شده و اقدامات بعدی بعمل آید.
به گزارش بصیرنیوز، از سال ۱۹۷۰ میلادی تلاشهایی برای دستیابی به واکسن این بیماری انجام شده که اکثر آنها بینتیجه بودندو تنها واکسن موجود که گمان میرود کارآمد باشد در بلغارستان مورد استفاده قرار میگیرد.
در سال ۲۰۱۱ تیمی از محققان کشور ترکیه به واکسنی غیر سمی دستیافتند که در آزمایشهای اولیه ۸۰ درصد مصونیت ایجاد کرده که در حال طی مراحل آزمایش سازمان غذا و دارو آمریکا برای تأیید است.