طعم تلخ استانی شدن انتخابات در دهان مردم/ استان‌هایی که روز به روز محروم‌تر می‌شوند
بصیر، استانی شدن انتخابات اولین بار در قالب طرحی در مجلس ششم در تاریخ اردیبهشت ماه سال ۹۲ و همچنین در مجلس هفتم مطرح شد، اما در هر دو طرح شورای نگهبان به دلایلی مانند شفاف نبودن نحوه تأمین منابع مالی و کاهش اتکا به آرای عمومی آن را رد کرد.
پس از گذشت این سال‌ها از کلید خوردن طرح استانی شدن انتخابات مجلس، بار دیگر این طرح در قالبی جدید در سال ۹۳ از سوی تعدادی از نمایندگان مجلس نهم تدوین و به پارلمان ارائه و تصویب شد و در نهایت در اوایل تیر ماه برای تأیید به شورای نگهبان ارسال شد.
بر اساس این طرح، انتخابات در حوزه‌ها مشمول قانون یک مرحله‌ای است و از هر حوزه فرعی داوطلب یا داوطلبانی که بالاترین رای را در کل استان به دست آورده اند، نماینده یا نمایندگان استان از آن شهرستان محسوب می‌شوند. در واقع حوزه‌های انتخاباتی به قوت خودشان باقی می‌مانند ولی به جای اینکه نماینده یک شهر فقط از این منطقه رای بگیرد، کل استان می توانند به او رای دهند.
اولین و ابتدایی ترین انتقادی که می توان به این طرح گرفت؛ تبدیل نزاع های قومی و منطقه ای به رقابت‌های ناسالم میان شهرستان های یک استان است که قطعاً جنگ های یک قوم و قبیله را به سطح یک استان کشیده و فضای چند قطبی را در یک استان به وجود خواهد آورد.
حجت الاسلام سالک، نماینده مردم اصفهان در همین راستا با بیان اینکه اجرای طرح استانی شدن رشد درگیری‌های قومیتی که در شهرها و شهرستانها وجود داشته را به استان می‌کشاند اظهار کرد: این موضوع نگرانی دیگری است که در این مساله باید به آن توجه کرد.
نادر قاضی پور نماینده مردم ارومیه نیز با بیان اینکه اجرای موضوع استانی شدن انتخابات در استانهای چند قومیتی از جمله آذربایجان غربی ممکن نیست ، گفت: نه تنها این استان بلکه حوزه های انتخابی استان های سیستان و بلوچستان ، بیجار در کردستان ، تربت جام ، تایباد ، خواف و رشتخوار در استان خراسان رضوی ، حوزه های انتخابیه بندر لنگه در هرمزگان و حوزه های انتخابیه اقلیت های دینی از شمول این قانون مستثنی هستند.
این مسائل منجر به شکاف بیشتر و رقابتهایی با حجم بالاتر از چیزی که اکنون در شهرستانها وجود دارد در موضوعات ردیف بودجه، تقسیم اعتبارات استانی و … رخ داده است که در صورت وقوع از تبعات ضدامنیتی طرح استانی شدن انتخابات قلمداد می شود.
در حال حاضر مخصوصا در شهرستانهای کوچک، نماینده پل ارتباطی و صدای رسای مردم روستاها و قبایل مختلف در سازمانها و نهادهای دولتی و مسئولین کشوری است. توجه به نقش قانونگذاری نماینده در مجلس نباید مزاحم نقش نظارتی و ارتباط مردمی وی باشد؛ چیزی که متاسفانه امروزه خلاف آن مشاهده می شود.
برخی از نمایندگان به خاطر ناتوانی در مدیریت برنامه های خود و یا دنبال گیری منافع شخصی و گروهی خود بیشتر وقت خود را در حوزه های انتخابیه به سر می برند و به نقش خود در قانونگذاری و امور ملی مجلس بی توجهی می کنند.
نماینده مردم ارومیه در همین راستا گفت: برخی از نمایندگان تصور می کنند استانی شدن انتخابات آنها را در مجلس ماندگار خواهد کرد به همین دلیل بر طبل استانی شدن انتخابات می کوبند غافل از اینکه هرگز چنین اتفاقی نمی افتد.
علاوه بر این موارد، کم رنگ شدن حضور نمایندگان در حوزه های انتخابی و کاهش التفات و توجه آنها به حل مسائل و مشکلات منطقه و به احتمال زیاد پایین آمدن سطح مشارکت در انتخابات را در پی خواهد داشت.
به هر حال باید منتظر ماند این طرح از سوی شورای نگهبان تأیید و یا رد می شود؛ هرچند دولت نیز به صورت جداگانه در نظر دارد لایحه استانی شدن انتخابات را به مجلس ارائه بدهد.
دانا
