آیا پایتخت کشور باید تخلیه شود؟

بصیر ،انفجار جمعیت تهران و حضور ساختمان‌های قد و نیم قد در خیابان‌هایی که ظرفیت در بستر گرفتن برخی ساخت و سازها را ندارند تهران را به شرایط بحرانی وقوع زلزله و رانش زمین سوق داده است و مردم و مسئولان پایتخت کاملا ساده از این مسئله می‌گذرند بی آنکه جدی‌تر در آن ورود کنند.

**تهران در آینده نزدیک شاهد زلزله عظیمی خواهد بود

آخرین زلزله تهران که در شرق پایتخت در ۲۷ مارچ ۱۸۳۰ با بزرگی ۷ ریشتر اتفاق افتاد و جان ۳۵ هزار نفر در منطقه شمیرانات را گرفت اگر هم اکنون دوباره و این روزها در تهران با این همه جمعیت و افزایش تراکم مناطق و مساکن فرسوده رخ دهد مطمئا به مراتب فاجعه بدتر و خطرناکتر خواهد بود.

بهرام عکاشه، رئیس اسبق بخش زلزله شناسی موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران در این باره می‌گوید: زلزله‌هایی که در تهران هر روز اتفاق می‌افتد عمقی کم تا حدود ۱۵ الی ۲۵ کیلومتر دارد ولی یک زلزله ۷ ریشتری که وقوع آن در آینده نزدیک در تهران دور از انتظار نیست با رخداد خود فاجعه بسیار بزرگی را رقم خواهد زد.

**دشت تهران در معرض خطر رانش

علاوه بر اینکه تهران در معرض وقوع زلزله‌های فاجعه آفرین قرار دارد، خطر رانش زمین نیز پایتخت نشینان را تهدید می‌کند.

رئیس اسبق بخش زلزله شناسی موسسه ژئو فیزیک دانشگاه تهران در این خصوص معتقد است: در شمال تهران به دلیل شیب زیاد و به ویژه در منطقه نیاوران امکان رانش زمین بسیار زیاد است و حتی اگر شیب زمین کم هم باشد حرکت زمین برای چنین واقعه‌ای کاملا ملموس است، بنابراین در کل دشت تهران چه شیب در شمال شهر زیاد باشد چه شیب در جنوب شهر کم باشد رانش زمین به وجود آمده و باعث تلفات و خسارات ناگوار می‌شود.

**دلیل وقوع زلزله و رانش زمین

نشست زمین یکی از دلایل وقوع زلزله و رانش زمین است و هم اکنون زمین تهران حدود ۳۶ سانتی متر نشست پیدا کرده که تهدید بزرگی برای پایتخت نشینان رقم می‌زند.

محمد درویش، مدیر کل دفتر آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست در این خصوص می‌گوید: میزان فرو نشست زمین در تهران ۳۶ سانتی متر و تقریبا ۹۰ برابر شرایط بحرانی است و این امر بر اثر افت سطح آب زیر زمینی که ناشی از ساخت وسازها و بارگذاری‌ بیش از حد در تهران رخ داده کاملا مشهود است.

**دلیل نشست زمین چیست؟

مهاجرت مردم سراسر کشور به تهران افزایش جمعیت و گسترش شهر و ساخت و سازهای انجام شده در خیابان‌های ۱۰ الی ۱۲ متری، احداث ساختمان‌ها و برج‌های ۵ طبقه به بالا در نشست سطح زمین و افزایش دامنه آسیب پذیری تهران به میزان بالایی موثر است.

عکاشه، متخصص برجسته زلزله شناسی و زمین شناسی در ایران در این باره معتقد است: اکنون در تهران ساختمان‌های ۲۰ طبقه وجود دارد و خیابان‌هایی که این ساختمان ها در آن واقع شده و حتی خیابان‌های اطرافش چند متر بیشتر عرض ندارند و این یعنی ساخت و سازهای بی حد و حصری که گسترش یافته نشست زمین را رقم زده است.

محمد درویش در این باره می‌گوید: میزان ساخت و سازها و بارگذاری بیش از حد در تهران باعث افت سطح آبهای زیر زمینی و در نهایت نشست زمین شده است.

**نجات پایتخت و ساکنینش

شهر تهران با ساختمان‌های آسمان خراش عظیم و چند ده طبقه در خیابان‌هایی که حتی امکان تردد اتومبیل‌های آتش نشانی به علت تنگ و بسته بودنشان وجود ندارد نجات مردم تهران را در هنگام وقوع زلزله محقق نخواهد کرد.

عکاشه در این خصوص معتقد است: راهی جز تلاش برای کاهش خسارات و تلفات چند تکه کردن پایتخت کشور نداریم، باید به سرعت مکان پایتخت را بین اراک اصفهان که منطقه امنی است منتقل کرد چرا که به هیچ وجه ممکن نیست منازل و برج‌های موجود در تهران را خراب کنیم تا مردم از تهران خارج شوند.

متخصص برجسته زلزله شناسی و زمین شناسی ایران در خصوص متقاعد کردن مردم می‌گوید: مردم را باید به سمتی سوق داد که در وضعیتی قرار گیرند که خود داوطلبانه خطر زلزله و رانش زمین در تهران را شناخته و داوطلبانه مهاجرت کرده و پایتخت کشور را تخلیه کنند.

**مردم و مسئولین جدی بگیرند

زلزله و رانش زمین در تهران با شرایط کنونی پایتخت، صدمات و تلفات چشمگیری از نظر انسانی و میلیونی بر جای خواهد گذاشت اما هر چقدر مردم و مسئولان جامعه به این مسئله بدبین باشند و جدی بگیرند بیشتر می‌توانند در کاهش تلفات و خسارات قدم بردارند چرا که فرونشست زمین تهران ۹۰ برابر شرایط بحرانی است.

افکارنیوز