نشانه‌های مؤمن در سیره امام صادق(ع)
بصیر ،ایمان و مؤمن بودن ارکان مشخصی دارد که همه افرادی که به این صفت شهرت دارند، باید چنین ارکانی را در خود داشته باشند، به عنوان مثال راضی و تسلیم امر خدای متعال باشند، صبر و استقامت زینت روح آن‌ها باشد، در دستگیری از نیازمندان و بیچارگان بر دیگران پیشی بگیرند، خلق نیکو داشته باشند و از همه مهم‌تر اینکه توکل به خدا سرلوحه اعمال آن‌ها باشد.
اما امام صادق(ع) در تعریف ویژگی‌های شخصیتی مؤمنان چنین به روایتی زیبا اشاره دارند. فردا هفدهم ربیع الاول برابر است با سالروز میلاد فرخنده این امام همام، خوب است برای سنجش ایمان خودمان به روایت ایشان رجوع کنیم.
حضرت در توصیف مؤمنان می‌فرمایند: الْمُؤْمِنُ حَسَنُ الْمَعُونَةِ، مؤمن کسی است که فقط به خود توجه ندارد. او با مردم است تا با آنان همکاری کند و در صورت نیاز آن‌ها، داشته‌های خود را در اختیارشان قرار دهد تا مشکلاتشان برطرف شود. حضرت در ادامه می‌فرمایند: «خَفِیفُ الْمَئُونَةِ ، مؤمن، وبال گردن مردم نیست. مسؤولیت‌های خود را به دوش مردم نمی‌اندازد و در کارها یار و یاور همه درماندگان است.»
آن حضرت روایت را چنین ادامه می‌دهند: «المومنُ جَیدُ التَّدْبِیرِ لِمَعِیشَتِهِ، مؤمن به خوبی می‌داند که چگونه به معیشت خود سروسامان دهد. فرقی ندارد که برای به دست آوردن روزی باشد یا مصرف آنچه خداوند روزی او مقدر کرده است، مؤمن در برابر مسایل زندگی رفتار ساده لوحانه و سطحی ندارد، بلکه نگاه او به همه قضایا عمیق و کامل است.»
امام صادق(ع) در ادامه این حدیث ارزشمند به مسأله کسب تجربه از سوی مؤمنان هم اشاره می‌کنند و می‌فرمایند: «المؤمنُ یلْسَعُ مِنْ جُحْرٍ مَرَّتَین، مؤمن از تجربه‌های گذشته خود استفاده می‌کند. اگر یک‌بار دست خود را به سوراخی فروبرد که ماری در آن قرار داشت(فرقی ندارد که این عقرب از نوع انسانی آن باشد یا حیوانی) کسب تجربه می‌کند و دوباره اشتباه از سوی وی تکرار نمی‌شود.»
پیشوای ششم در ادامه به نکات دیگری درباره شخصیت مؤمن چنین اشاره می‌فرمایند:«المُؤْمِنُ لَهُ قُوَّةٌ فِی دِینٍ وَ حَزْمٌ فِی لِینٍ، مؤمن قوی است. ولی از قدرت خود در چارچوب دین استفاده می‌کند. مؤمن قاطع و ثابت قدم است، ولی قاطعیت او رنگ خشونت ندارد و در اعمال قاطعیت خود، روشی نرم و منعطف دارد و ایمان او در یقین تعریف و خلاصه می‌شود.»
امام صادق(ع) تاکید دارند، مؤمن واقعی نسبت به مسایل اطراف خود بی تفاوت نیست و خودش را در برابر هرآنچه اتفاق می‌افتد مسؤول می‌داند، در مسیر هدایت و درستی گام برمی‌دارد و جز راه مستقیم، راه دیگری در زندگی او وجود ندارد. راستی اگر بخواهیم در محک ایمان از نگاه بلند و ارزشمند امام صادق(ع) خودمان را مورد سنجش قرار دهیم، چه نمره ای را به خودمان می‌دهیم؟ این روایات محکی است برای سنجش نشانه‌های ایمان در ما. پس اگر می‌خواهیم پیرو حقیقی راه معصومین(ع) باشیم باید تلاش کنیم در تراز این روایت امام صادق(ع) قرار بگیریم.
مشهدسر
