پولشویی در وزارت علوم بی‌سابقه است
بصير،
آن‌طورکه مجتبی صدیقی معاون وزیر علوم و رییس سازمان امور دانشجویان درباره برخی اخبار منتشره درمورد اختلاس 32 میلیارد تومانی در صندوق رفاه دانشجویان می گوید : صندوق در دوره گذشته کنترل‌های لازم را درعقد قراردادها نداشته است و برخی از قراردادها واقعی نبودند. وی خاطرنشان می کند : ضمانت های بانکی برای قراردادها گرفته شده ولی برخی شرکت ها صوری بوده و امروز دیگر وجود ندارند. گویی وزارت علوم یک سال و نیم است که در این زمینه پیگیر شده و سعی می‌کند تا با پیگیریهای حقوقی به دنبال نتیجه بازگشت سرمایه‌اش باشد.
اما موضوع اختلاس، تنها تخلف رخ داده مربوط به وزارت علوم در دولت گذشته نیست ، بلکه بحث بورسیه های غیر قانونی که برای مدتی نقل محافل شده بود هم از دیگر تخلفاتی بود که به هر حال مربوط به وزارت علوم می شد، اینکه چرا جایگاهی چون وزارت علوم، باید شاهد چنین تخلفاتی در گذشته باشد. در ادامه گفتگوی روزنامه «آفتاب یزد» با مجتبی صدیقی را می خوانید:
آقای ظریفیان خبر اختلاس 32 میلیاردتومانی در صندوق رفاه دانشجویی به طور رسمی از سوی معاون وزارت علوم تایید شد ، با توجه به اینکه پیش از این هم شاهد بحث بورسیه‌های غیر قانونی در وزارت علوم بودیم می‌خواستیم دیدگاه شما را در باره اتفاقاتی که طی سالهای گذشته در این وزارتخانه افتاده است بدانیم؟
نکته ای که باید به آن توجه کنیم این است که در هیچ دوره‌ای از تاریخ آموزش عالی از دوران تاسیس دانشگاه در ایران تا دولت گذشته که این همه مسائل در آن روی داد ، نه بحث پولشویی وجود داشته است و نه اینکه بحث اختلاس و تخلفاتی مثل بورسیه های غیرقانونی را به این گستردگی در مباحث دانشگاهی داشتیم. البته می دانیم که این قبیل تخلفات فقط مربوط به آموزش عالی نیست و در زمینه های دیگر هم گزارش های مختلفی از تخلفات مالی را شاهد بودیم که آنها هم بی سابقه بوده اند.
واقعیت این است که وقتی از سویی، امور از روال طبیعی خارج شده و مدیرانی به کار گمارده می‌شوند که در حد و اندازه‌های جایگاهشان نبوده و از سوابق تخصصی لازم برخوردار نیستندو ازطرفی دیگر، باتوجه به اینکه در حین داشتن دستگاه‌های متعدد نظارتی ، مکانیزم‌های ساختاریمان را طوری تنظیم نمی‌کنیم که یک نظارت عمومی‌تر بر فعالیت‌های اقتصادی صورت بگیرد به طور طبیعی ما شاهد این نوع انحراف معیارهای جدی مالی و اعمال غیر قانونی خواهیم بود.
چه عاملی را در ایجاد تخلفاتی که در حیطه وزارت علوم در سالهای گذشته رخ داده است از باقی عوامل مهم تر می دانید؟
اگر در بخش آموزش عالی یک توجه جدی به صلاحیت های کسانی که در عرصه مدیریت آموزش عالی کار اساسی کرده بودند و تجارب با ارزشی در آن داشتند می شدو امور آموزشی ما به کسانی که کمتر شان آموزش عالی داشتند و بیشتر به دلایل سیاسی مسئولیت‌هایی را به دست آورده‌اند واگذار نمی‌شد طبیعتا ما شاهد این نوع مسائل در این حجم وسیع نبودیم.
به نظر شما در بحث اختلاس صندوق رفاه، مقصر اصلی چه کسانی هستند؟
بحث صندوق رفاه دانشجویی ، تخصصی شبیه به تخصص حرفه ای بانک دارد وبحث رفاه دانشجویی هم ابعاد بسیار گسترده ای را دربرمی‌گیرد ولی وقتی از کسانی استفاده می کنیم که این نوع صندوق‌ها را امکانی برای حمایت از شرکت‌ها یا افراد خاص بدانند این نوع اتفاقات در آن می‌افتد. و این دلیلی براین است که بسیاری از این افراد نا آگاهانه باعث بروز این اختلاس شده اند.
فکر می کنید که چگونه می توان از بروز چنین اختلاس هایی در حیطه وزارت علوم پیشگیری کرد باتوجه به اینکه وزارت علوم سروکارش با دانشجویان و جوانانی است که به عنوان قشر فرهیخته ای از آنها یاد می شود که باید در محیطی سالم و فرهنگی تربیت شوند؟ حال می بینیم که دراین محیط فرهنگی چنین اختلاسی صورت گرفته است. به غیر از بحث اختلاس، بحث پدیده بورسیه های غیرقانونی هم یک اتفاق نادری بود که ما، در آموزش عالی که همواره به طور نسبی دامنش از این نوع رانت‌ها پاک بود شاهد بودیم و دیدیم که در یک سطح گسترده و با یک نگاه کاملا محدود نگر و جناحی غیرصحیح، چه اتفاقی در بورسیه ها رخ داد.
در رابطه با قضیه اختلاس هم امیدوارم با تجربه ای که در این بخش ، کشور پیدا کرد ما دیگر شاهد این نوع اتفاقات نباشیم و در عین حال در بحث نظارت‌ها هم علاوه بر نظارت های سخت افزاری به سمت نظارت‌های نرم افزاری و همین طور نظارت هایی که فقط با گسترش دامنه فعالیت های رسانه های مستقل، شکل پیدا می کند برویم. طبیعتا وقتی جامعه زیر ذره‌بین نظارت عمومی قرار می‌گیرد و رسانه‌ها نقش بهتری را بتوانند ایفا کنند وضعیت ما هم دراین گونه مسائل بهتر خواهد شد. فراموش نکنیم رسانه ها خود یک عامل پیشگیری کننده هستند. در همین مسئله بورسیه‌های غیر قانونی ، اگر نقش رسانه‌ها در بررسی قضیه نبود وروزنامه ها و خبرگزاریها این موضوع را پردازش و بررسی نمی‌کردند ممکن بود که اصلا این موضوع دنبال نمی شد و گروهی جلوی تخلف عده ای نمی ایستادند. بنابراین رسانه‌ها در اینگونه تخلفات می‌توانند به وزارت علوم برای سالم‌سازی و اعتمادسازی بیشتر بخشی از جامعه که به عنوان یک گروه مرجع به شدت مورد توجه افکار عمومی است کمک کنند.
سیاست کنونی وزار ت علوم را در برخوردبا فسادها چگونه ارزیابی می کنید؟ آیا این روند برخوردها را قاطع و سریع می دانید؟
در دولت جدید ، آموزش عالی با همه فراز و نشیب‌هایش و مشکلاتی که برای این وزارتخانه ایجاد شد مثل چند وزیری که در یکسال و نیم تجربه کرد، در مجموع به طور نسبی مسیر درستی را طی می‌کند. این نوع تخلفاتی که در وزارت علوم در حال بررسی است و از طرف وزیر علوم مورد پیگیری قرار می‌گیرد، گام مثبتی است. مثلا در بحث بورسیه‌ها دیدیم که شخص وزیر وقت، آن را مطرح کرد وسرپرستان و وزرای بعد از او هم تلاششان را در این بحث ادامه دادند و دکتر فرهادی وزیر علوم کنونی هم سعی کرد آن را به سرانجام نهایی برساند. اینکه وزارت علوم در دولت جدید، با یک نوع نگاه آسیب شناسانه با مشکلات برخورد می‌کندحرکتی است که می تواند ضعف های گذشته را بهبود دهد .
به هر حال در بحث اختلاس 32 میلیاردتومانی شاهد هستیم که پس از یک سال و نیم ، چنین مسئله ای آشکار می شود آیا این دلیلی بر تاخیر و کند عمل کردن وزارت علوم در برخورد با تخلفات نیست؟
تا وقتی که قضیه ای قطعی نشده است و به صورت دقیق روی آن بررسی صورت نگرفته است صلاح نیست تا عمومی شود. تاخیر در پخش خبر اختلاس هم به خاطر بررسی‌هایی بوده که صورت گرفته تا به انحرافات و کار خلاف قانونی که در وزارت علوم دولت قبل رخ داده است اطمینان پیدا شود. پس باید این یک سال و نیم را به پای همین بررسی گذاشت، آنچه که مهم است اینکه وزارت علوم رویه خوبی را برای سالم‌سازی نهاد موردنظر شکل داده و از کارنامه خوبی برخوردار است.
تا چه اندازه به بازگشت سرمایه 32میلیارد تومانی وزارت علوم در صورت بررسی این وزارتخانه امیدوار هستید؟
البته مبلغ 32 میلیارد تومان اختلاس نسبت به پرونده‌های دیگر تخلفات مالی و اختلاس ها مبلغ قابل توجهی نیست ولی فکر می کنم اگر پیگیریهای حقوقی وزارت علوم صورت بگیرد می‌شود به این بازگشت سرمایه امیدوار بود.
بهار نيوز
