آیا به حقوق بازنشستگی خمس تعلق می‌گیرد؟
خمس یکی از فرائض اسلامی است که شامل پرداخت یک پنجم درآمد سالانه افراد از راه زراعت، تجارت، صنعت، کارگری، کارمندی و غیره می شود. خداوند در قرآن کریم به پرداخت خمس تأکید بسیاری کرده و آن را هم‌ردیف جهاد قرار داده است. در آیه 41 سوره انفال آمده است: «بدانید آنچه را که سود می برید، یک پنجم آن ،برای خدا و رسول خدا(ص) و خویشاوندان او و یتیمان و مسکینان و در راه ماندگان است، اگر به خدا ایمان دارید و ..»
یکی از سؤالات رایج افراد مربوط به پرداخت خمس از حقوق بازنشستگی است، در همین راستا استفتائات مراجع عظام تقلید حضرات آیات خامنه‌ای، مکارم شیرازی و سیستانی را در این باره مرور می‌کنیم:
آیت‌الله خامنه‌ای:
پرسش: افراد بازنشسته که همچنان حقوق ماهیانه دریافت میکنند، آیا باید خمس حقوقی را که در طول سال دریافت میکنند، بپردازند؟
پاسخ: در صورتی که از مخارج سال اضافه بیاید، پرداخت خمس آن سر سال خمسی واجب است.
آیت‌الله سیستانی:
پرسش: آیا حقوق بازنشستگی خمس دارد؟
پاسخ: اگر کسر بخشى از حقوق توسط دولت در دوران کارمندى به عنوان تملک دولت با موافقت کارمند باشد حقوق بازنشستگى خمس ندارد مگر پس از قبض مال وگذشتن یک سال تمام (صرف حساب به حساب کردن بدون واریزی حقیقی مبلغ کافی نیست). ولى اگر کسر بخشى از حقوق توسط دولت به عنوان قرض باشد که آن را پس از بازنشستگى تدریجا مى پردازد مقدار کسر شده خمس دارد و در این صورت کارمند مى تواند هر ماه به مقدار کسر شده ماهیانه را خمس بدهد و مى تواند همه حقوق دریافتى را خمس بدهد، تا وقتى که تمام مبلغ کسر شده در طول دوران کارمندى پایان یابد.
آیت‌الله مکارم شیرازی:
پرسش: آیا به حقوق بازنشستگی و پاداش آن خمس تعلّق می‌گیرد؟
پاسخ: حقوق بازنشستگى و یا مبلغى که به عنوان بازخرید کار داده مىشود، جزء درآمد همان سال محسوب مىگردد و اگر چیزى تا آخر سال از آن باقى نماند خمس ندارد، امّا اگر اضافه بماند خمس دارد./آ
