ساز و کار اینستکس ناکارآمد است/ وابستگی به آمریکا اجازه سیاست مستقل به اروپا را نمی‌دهد
به گزارش بصیرنیوز، رضا نیک‌نام در گفت‌وگو با خبرنگار ما با اشاره به پایان مهلت 60 روزه برجامی ایران به اروپا اظهار کرد: دولت جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با عدم پایبندی اروپا به برجام اقدامات مناسبی را اتخاذ کرده است و با صبر استراتژیکی که تا به حال از خود نشان داده به دنیا اثبات کرد که ایران در توافقنامه برجام حُسن نیت داشته است.
وی با اشاره به اینکه برنامه هسته‌ای ایران صلح آمیز است و این موضوع برای تمام دنیا به اثبات رسیده است خاطرنشان کرد: درحالی که کشور آمریکا از همان ابتدای برجام، در دوره اوباما کارشکنی‌های زیادی صورت داد، در زمان ترامپ عملا از این برنامه خارج شد؛ همچنین هیچ اقدامی از سوی اروپایی‌ها نسبت به پایبندی به برجام صورت نگرفت اما با این حال ایران پس از گذشت چند سال از اجرای یک‌طرفه برجام یک سال دیگر نیز صبر کرد تا به دنیا نشان دهد که برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای را دنبال می‌کند.
این کارشناس سیاسی با بیان اینکه اینستکس یک ساز و کار ناکارآمد است تصریح کرد: ساختار اینستکس را می‌توان مبادله کالا به کالا نامید که هنوز عملیاتی نشده و اگر هم این امر صورت گیرد تاثیر چندانی بر روی کشور ما نخواهد داشت چراکه فعالیت آن فقط در زمینه دارو و اقلام حیاتی است و نمی‌تواند کارآمد باشد.
نیک‌نام یادآور شد: دسترسی به دستاوردهای هسته‌ای برای نظارت، کاهش غنی سازی و میزان ذخایر و چشم‌پوشی از راکتور مربوط به پلوتونیم بخشی از اقداماتی بوده که ایران در برجام انجام داده تا در کشور شاهد گشایش اقتصادی باشد، اما در این چند سال اتفاق خاصی رخ نداده است.
این مدرس دانشگاه با اشاره به اقدام کشور انگلیس در توقیف نفتکش ایرانی اذعان کرد: سیاست اروپایی‌ها در زمینه‌های مختلف تعارضاتی دارد و یک دست نیست؛ در یک دسته‌بندی کلی می‌توان کشورهایی مثل آلمان، فرانسه و اسپانیا را در یک سمت و انگلیس را در سمت دیگر قرار دارد که دسته اول رویکرد اروپامحورتری دارند.
پژوهشگر روابط بین‌الملل افزود: انگلیس به تاسی از سیاست‌های آمریکا یک روند ملی گرایانه را دنبال می‌کند و درحال تلاش برای خارج شدن از پیمان مشترک چندین ساله با اروپایی‌ها است تا بتواند قدرت ملی خود را در سطح بین‌المللی افزایش دهد.
وی با بیان اینکه انگلیسی‌ها با سایر کشورهای اروپایی در یک راستا حرکت نمی‌کنند افزود: پس از توقیف نفتکش ایرانی توسط انگلیسی‌ها، وزیر خارجه اسپانیا نسبت به این مسئله علیه انگلستان موضع گیری کرده و حق را به ایران داده است.
این کارشناس سیاسی ادامه داد: توقیف نفتکش ایران توسط انگلیس از یک جهت، می‌تواند به خاطر جلب نظر آمریکایی‌ها و خوش خدمتی به آنها پس از ساقط شدن پهپاد جاسوسی آمریکا در آب‌های سرزمینی ایران باشد چراکه انگلستان سیاست‌های بسیار نزدیک با آمریکا دارد.
نیک‌نام اضافه کرد: از سوی دیگر، تحولات بین‌المللی و حرکت نظام بین‌الملل به سمت چندقطبی، در کنار تمایل انگلستان بر خروج از اتحادیه اروپا، نشان می‌دهد که هنوز هم این کشور، نیم نگاهی به دوران استعمارگریش در قرن ۱۹ دارد، لذا با توقیف نفتکش ایرانی و اعلام اعزام ناوگان دریایی به خلیج فارس طی یک ماه گذشته تلاش می‌کند که نقش قدرت مسلط دریایی انگلستان در قرن گذشته را بازسازی کند.
این مدرس دانشگاه یادآور شد: باتوجه به اتمام مهلت اروپایی‌ها در قضیه برجام، جمهوری اسلامی باید به صورت قاطع نسبت به توسعه توانمندی‌‌های خود در ابعاد مختلف گام بردارد و به توان داخلی برای تحقق این امر تکیه کند تا از این رهگذر جریان را به نفع خود تغییر دهد، چراکه ایران ظرفیت اقتصادی بسیار زیاد و جذابی برای کشورهای توسعه‌یافته دارد و می‌بایست شرایط را به گونه‌ای مدیریت کرد که این مطالبه از سوی غربی‌ها به‌وجود بیاید که خواستار همکاری اقتصادی با ایران شوند، نه بالعکس.
این کارشناس سیاسی با اشاره به علت اصلی عدم پایبندی اروپایی‌ها به تعهداتشان در برجام اظهار کرد: اروپایی‌ها وابستگی‌هایی را به آمریکا دارند که اجازه سیاست مستقل را به آنها نمی‌دهد؛ این وابستگی‌های بازمانده از جنگ سرد، به حدی است که گویا بسیاری از سران اروپایی دیگر باور به سیاستگذاری مستقل را از دست داده‌اند.
وی خاطرنشان کرد: منافع اقتصادی بزرگ اروپا در آمریکا و نفوذ همه‌جانبه آمریکا در بین دولت‌های اروپایی از عواملی است که هیچوقت نگذاشته است سیاست مستقل، تاثیرگذار و واحدی نسبت به ایران در اتحادیه اروپا ایجاد شود.
