۵ توصیه برای سلامت ماندن در تعطیلات نوروز

خوب بخورید اما متناسب

هر قدر هم كه اهل نظم و مقررات باشید باز در نوروز برنامه خواب و خوراكتان تغییر اساسی می‌كند. بیشتر از آنچه قبلا می‌خورده‌اید می‌خورید و نامنظم‌تر فعالیت می‌كنید و می‌خوابید. اما نخستین اصل برای سالم ماندن این است كه نگذارید تعطیلات یا سفرهای نوروزی برنامه خواب و خوراك شما را به هم بزند. زیاد خوابیدن گاهی باعث حذف وعده صبحانه می‌شود. از سوی دیگر گاهی به‌خاطر مهمانی‌های پی‌در‌پی، وعده‌های غذایی بیشتری می‌خورید یا شامتان را دیرتر صرف می‌كنید. این كار باعث به هم خوردن میزان كالری دریافتی و متابولیسم بدنتان می‌شود كه نخستین نتیجه آن بالا رفتن وزن و از فرم درآمدن بدنتان است. در نوروز شما بسیاری از غذاها یا خوراكی‌هایی را كه همیشه نمی‌خورید، مصرف می‌كنید؛ مثل شیرینی، شكلات، آجیل، گز و… حتی ممكن است چند وعده پشت هم مجبور به خوردن غذاهای چرب یا برنج شوید؛ بنابراین تنظیم میزان كالری ورودی به بدنتان اهمیت بیشتری پیدا می‌كند.

توصیه می‌كنیم در مهمانی‌ها، به جای خوردن غذاهای پركالری بیشتر با ماست و سالاد خودتان را مشغول كنید تا حجم غذایتان از آنچه در حالت عادی می‌خورید بیشتر نشود. همچنین به جای آجیل و شیرینی و شكلات، بیشتر با میوه‌های كم‌كالری مثل خیار و سیب، خودتان را سرگرم كنید. اگر در یك مهمانی آجیل می‌خورید، در مهمانی بعدی دیگر آجیل میل نكنید و میوه بخورید. اگر در یك مهمانی شیرینی می‌خورید، در مهمانی بعدی چای بخورید؛ به این ترتیب در خوردن مواد پركالری زیاده‌روی نمی‌كنید. در واقع از یكی به نفع دیگری چشم‌پوشی كنید.

همه اجزای آجیل دارای ارزش غذایی بالایی است؛ یعنی نه‌تنها سرشار از ویتامین و مواد معدنی است بلكه كالری بالایی هم دارد. بنابراین به صرف مفید بودن آجیل‌ها، در خوردن آنها زیاده‌روی نكنید. به‌طور كلی برای جلوگیری از چاق‌شدن، خوردن یك مشت آجیل در روز كفایت می‌كند. یك كاسه كوچك آجیل، ۶۰۰ كالری دارد؛ یعنی درست به اندازه یك وعده غذایی كامل و حجیم همراه با نوشابه و مخلفات! پس همینطور كه در مهمانی مشغول گپ زدن هستید مراقب آنچه می‌خورید هم باشید و یك مشت آجیلی را كه مجاز به خوردن آن هستید، بین مهمانی‌های مختلف تقسیم كنید. از سوی دیگر حتما می‌دانید كه آجیل دیر هضم است و زیاد خوردن آن یا روی هم خوردن حجم زیادی از آجیل و شیرینی‌جات و میوه‌ها باعث دل درد و سوء‌هاضمه می‌شود؛ بنابراین برای حفظ سلامتی‌تان مراقب آنچه می‌خورید باشید.

بد نیست بدانید كه كم كالری‌ترین بخش آجیل بادام است و پركالری‌ترین آن، فندق. تخمه هم كالری بسیار بالایی دارد اما نكته مثبت تمام مغزها این است كه همگی چربی مفیدی دارند كه برای قلب و عروق مضر نیستند و سرشار از امگا3 و امگا۶ هستند. مغزها همچنین حاوی مقادیر مناسبی پروتئین هستند و منبع خوبی از منیزیم، آهن، زینك و ویتامین‌های گروه ب به‌حساب می‌آیند.

پوست‌تان را دریابید

زیاده‌روی در خوراكی‌های شیرین و چرب یا موادی كه طبع گرم دارند و از قضا در مهمانی‌های نوروزی هم زیاد سرو می‌شوند، باعث خراب‌شدن پوست و ایجاد لك و جوش می‌شود. بدخوابی، كم‌خوابی و بیدار بودن تا دیر وقت هم نخستین تأثیر خود را روی پوست نشان می‌دهد و باعث می‌شود چهره‌ای كدرتر و خسته‌تر داشته باشید و حتی پوست‌تان خشك و مستعد چروك شود.

از سوی دیگر در تعطیلات نوروز تحرك جسمی به حد زیادی كاهش می‌یابد. خودتان را مجبور كنید كه هر روز زمانی برای ورزش یا پیاده‌روی درنظر بگیرید. حتی شده چنددقیقه‌ای در خانه ورزش كنید تا هم تناسب اندامتان حفظ شود، هم پوست‌تان خوب بماند و هم بدنتان دچار رخوت و خشكی عضله و مفاصل نشود. كمبود تحرك می‌تواند باعث بالا رفتن چربی یا فشارخون شده و عوارض قلبی – عروقی در پی داشته باشد.

باید و نبایدهایی برای مسافران

هیچ فرصتی در سال به اندازه نوروز برای سفر مناسب نیست اما سفر برای برخی افراد چندان توصیه نمی‌شود. زنان بارداری كه در ۳ماهه اول یا سوم بارداری هستند بهتر است قید سفر را بزنند چون این ۲ دوره، بحرانی‌ترین دوره‌های بارداری هستند و نیاز است كه به پزشك دسترسی سریع داشته باشند.

اگر فرزند كوچك یا نوزاد دارید هم تا حد ممكن از تغییر آب و هوایی جدی یا سفرهای طولانی پرهیز كنید. برای كسانی كه به‌تازگی جراحی‌های سنگین انجام داده‌اند یا تحت درمان بیماری‌های عفونی بوده‌اند هم سفر در نوروز توصیه نمی‌شود.

اما اگر جزو هیچ كدام از این دسته‌ها نیستید و قرار است راهی سفر نوروزی شوید، یادتان باشد كه:

مرتب دستانتان را بشویید یا ضدعفونی كنید چون ممكن است میكروب‌هایی كه بدن بومیان منطقه به آنها عادت كرده شما را به‌شدت بیمار كنند.

برای جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های عفونی یا آب به آب شدن، از آب آشامیدنی استاندارد و مطمئن (ترجیحا آب معدنی) استفاده كنید. به هیچ وجه به سبزیجات و سالاد تهیه شده بدون مهر استاندارد اعتماد نكنید چون ممكن است باعث ابتلا به بیماری‌های عفونی شوند. از لبنیات محلی غیرمطمئن استفاده نكنید و ترجیحا فقط لبنیات پاستوریزه بخورید.

اگر در سفر كباب درست می‌كنید دقت كنید كه گوشت، تازه باشد و به خوبی بپزد. گوشت نیم‌پز یكی از مهم‌ترین عوامل بیماری است. اگر به بیماری زمینه‌ای مثل دیابت، بیماری‌های قلبی-عروقی و فشار خون بالا مبتلا هستید حتما داروهایتان را در سفر همراه خود ببرید.