در جلسه فوق‌العاده هیأت دولت چه گذشت؟
بصیر، عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور پس ازجلسه فوق‌العاده هیأت دولت درباره پیگیری حادثه منا، گفت: ستاد ویژه پیگیری حادثه منا تشکیل شد و ۲ نفر از اعضای هیأت دولت به عربستان می‌روند.
وی با بیان اینکه هلال‌احمر مسئولیت انتقال جان‌باختگان و مجروحین را به عهده دارد، خاطرنشان کرد: از مردم توقع داریم که آرامش خود را حفظ کنند و از نهادهای رسمی حادثه را پیگیری کنند.
دولت عربستان مسئول جان حجاج است/ نمایندگان ایران باید در بررسی حادثه منا حاضر باشند
اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور در نشست خبری پس از جلسه فوق‌العاده هیأت دولت درباره حادثه منا، گفت: حادثه‌ای که در منا اتفاق افتاد، حادثه‌ای دردناک و تلخی برای جهان اسلام بود که قلب تمام مسلمانان خصوصا ملت بزرگ ایران جریحه‌دار شد؛ چراکه تعداد زیادی از حجاج بیت‌الله‌الحرام در لباس احرام مشغول اعمال حج بودند، در این حادثه جان خود را از دست دادند، تعدادی مصدوم و مجروح شدند، بنابراین این حادثه ناگوار و تلخ را به عموم مسلمانان جهان و ملت بزرگ ایران و مقام معظم رهبری تسلیت عرض می‌کنیم و برای همه بازماندگان و داغداران از خداوند متعال صبر و اجر مسئلت داریم.
وی به تشریح جلسه فوق‌العاده هیأت دولت درباره پیگیری حادثه منا پرداخت و اظهار داشت: این امر بی‌سابقه بوده است که در بعدازظهر جمعه هیأت دولت تشکیل جلسه دهد و این امر دلیل اهمیت موضوع و تأکید رئیس‌جمهور بود که صبح امروز، ساعت ۲ نیمه شب که وارد نیویورک شدند، با من به‌صورت تلفنی صحبت کردند و تأکید کردند که امروز جلسه دولت تشکیل شود و در رابطه با این امر تصمیم‌گیری کنیم و بعد از آن هم پیگیر بودند و حتی قبل از مصاحبه من نیز پیگیری کردند و من نتایج جلسه را به وی رساندم.
جهانگیری خاطرنشان کرد: از دیروز بعدازظهر که عمق این حادثه برای ما روشن شد، در ارتباط نزدیکی با قاضی عسگر نماینده ولی فقیه و آقای اوحدی رئیس سازمان حج و آقای صادقی سفیر جمهوری اسلامی به طور مکرر و مرتب در تماس بودیم و عمق حادثه بسیار بالاست و تعداد تلفات از زبان مسئولین بیان شده است، اما در جلسه هیأت دولت به چند بخش پرداختیم.
وی ادامه داد: یکی از موضوعات درباره عواملی بود که منجر به این حادثه شده و عامل اصلی حادثه است، اطلاعاتی که دوستان از وزارت خارجه داشتند، ارائه کردند، دولت عربستان مسئول امنیت و حفاظت جان حجاج است.
جهانگیری خاطرنشان کرد: ملت ایران همان طوری که اطلاع دارند در سال‌های گذشته که جمعیتی کمتری داشتیم، ۱۵۰ هزار حاجی در زمان ایام تمتع به حج می‌فرستادیم، به دلایلی که عربستان اعلام کرد که آمادگی ندارد، این تعداد را کاهش داد.
وی ادامه داد: دولت عربستان برای کشورها سهمیه‌ای را تعیین کرد که این برای جمهوری اسلامی ایران نیز بود و تعدادی معادل ۶۵ هزار نفر سهمیه حجاج ایرانی است و این به این معناست که دولت عربستان قادر است با توجه به اینکه مراسم حج در هر سال تکرار می‌شود و این تعداد را کاهش داده است، حج را به‌نحو مطلوب برگزار کند.
جهانگیری خاطرنشان کرد: در سال جاری ۲ اتفاق افتاد که حجاج ما به‌طور مشخص آسیب دیدند و هم برای اداره حرمین اتفاقات ناگواری افتاد، در حادثه سقوط جرثقیل با توجه به حجم بالای زوار نباید در این زمان در آنجا مستقر بودند و این یکی از اتفاقات تلخ بود و اتفاق دوم حادثه‌ای بود که دیروز در صحرای منا اتفاق افتاد و این نکته آشکاری است که بدون هیچ تردیدی برای دولت ایران مشخص است، سوء مدیریت و بی‌تجربگی یا کم‌تجربگی برای افرادی که مدیریت این امر را برعهده داشتند، مشخص است و دولت ایران معتقد است که دولت عربستان باید پاسخگو باشد و ادله این حادثه را بررسی کند.
معاون اول رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: کشورهایی مانند ایران که در این حادثه، آسیب دیده‌اند باید نمایندگان‌شان در بررسی حضور داشته باشند تا بتوانند دقیقاً مشخص کنند چه اتفاقاتی منجر به این حادثه شده است و اطمینان پیدا کنند که در آینده چنین اتفاقاتی تکرار نخواهد شد.
جهانگیری تصریح کرد: سازمان‌های بین‌المللی و سازمان‌های اسلامی باید به وظایف قانونی خود در این زمینه عمل کنند و حتماً در این بررسی فعال باشند و گزارشی را به کشورهای اسلامی ارائه دهند که این اتفاق چرا صورت گرفته است.
معاون اول رئیس‌جمهور به موضوع حضور حجاج ایران در عربستان اشاره و خاطرنشان کرد: سازمان حج و بعثه مقام معظم رهبری ظرف ۲ روز گذشته با تمام قدرت عمل کرده است و انتظار داریم دولت عربستان همکاری کامل را در زمینه مجروحان انجام دهد.
وی ادامه داد: همان‌گونه که مقام معظم رهبری گفتند آمادگی داریم که دولت تیم‌های پزشکی را برای رسیدگی به وضع مجروحان ایرانی و غیرایرانی اعزام کند و همچنین آمادگی داریم که از مجروحان ایرانی و غیرایرانی در کشورمان پذیرایی کنیم و به محض اینکه دولت عربستان اعلام آمادگی کند، هواپیما و تیم‌های پزشکی را اعزام می‌کنیم تا مجروحان خودمان را منتقل کنیم و اگر مجروحان غیرایرانی نیز نیاز به مداوا داشته باشند، در ایران پذیرایی کنیم.
معاون اول رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: مسئله بعدی جان‌باختگان هستند که در اولین فرصت پیکرهای پاک آنان را به کشور منتقل کنیم و از همین فردا هواپیماهای جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارند با مجوزی که داده می‌شود به عربستان اعزام شوند تا پیکرهای جان‌باختگان این حادثه را به داخل کشور منتقل کنند و امیدوار هستیم که این در اولین فرصت اتفاق بیفتد و آن‌ها به تهران می‌آیند و در تهران با حضور مقامات رسمی کشور در فرودگاه مورد استقبال قرار می‌گیرند.
جهانگیری با اشاره به مسئله مفقودین این حادثه خاطرنشان کرد: بخش قابل توجهی از حجاج کشورمان مفقود هستند و ما فکر می‌کنیم دولت عربستان باید تمام امکانات بسیج کند و همکاری نزدیکی را با سازمان حج و بعثه مقام معظم رهبری انجام دهد تا بتوانند به بیمارستان‌ها سرکشی کنند و هم در بین مفقودین و جان‌باختگان حجاج کشورمان را شناسایی کنند تا این امر به زودی تکلیف مفقودین مشخص شود و امیدواریم که خبر این امر هرچه زودتر به اطلاع مردم برسد.
معاون اول رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: باید شرایطی به‌وجود بیاید که حجاج ایران در مکه و مدینه اعمال خود را به‌صورت کامل و با آرامش کامل انجام دهند و بتوانند حج خودشان را تکمیل کنند و بتوانند با سلامت کامل به کشور برگردند.
جهانگیری به نحوه انتقال جان‌باختگان به داخل کشور و پس از آن به استان‌های کشور اشاره و خاطرنشان کرد: تعداد کشته‌ها در برخی از استان‌ها بیش‌تر و در برخی استان‌ها کم‌تر است که در استانداری‌ها ستادهایی تشکیل خواهد شد تا با خانواده‌ها تماس گرفته و ارتباط برقرار کنند و مراسمی به این منظور برگزار شود.
وی ادامه داد: ستادی در تهران به ریاست وزیر کشور تشکیل شد که وزیر امور خارجه، وزیر اطلاعات، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزیر بهداشت و درمان، وزیر راه و شهرسازی و سازمان‌های هلال‌احمر و امدادی و سازمان هواپیمایی که در زمان حج مسئولیت دارند، در آن عضویت دارند و بلافاصله بعد از جلسه دولت تشکیل شده است و کلیه مسائل داخل کشور مرتبط با حج در این ستاد سازماندهی و مدیریت خواهد شد و همه دستگاه‌ها مکلف هستند تا در چارچوب سیاست‌هایی که این ستاد وضع می‌کند، همکاری کنند.
جهانگیری خاطرنشان کرد: ستادهای دیگری که در جاهای دیگر تشکیل شده است، در صورتی که ادامه کار آن‌ها ضرورت داشته باشد، باید در چارچوب سیاست‌های این ستاد عملیات خود را ادامه دهند.
معاون اول رئیس‌جمهور همچنین در پاسخ به سؤال یکی از خبرنگاران خاطرنشان کرد: دولت عربستان مسئول این حادثه است و باید پاسخگو باشد و دستگاه دیپلماسی ما باید در بررسی عامل این حادثه حضور داشته باشد و ما با کشورهای منطقه و کشورهای مسلمان رایزنی خواهیم کرد و تلاش خواهیم کرد که این‌گونه وقایع که منجر به این می‌شود که مسلمانان جهان اسلام آسیب ببیند و حج که هر ساله محل تجمع مسلمانان است باید مدیریت درستی بر آن اعمال شود و پیگیری می‌کنیم که کارها به‌نحو مطلوب پیش برود و موجب رضایت همه کشورهای اسلامی بشود.
نوبخت از تشکیل ستادی در دولت برای پیگیری مسائل حجاج خبر داد
محمدباقر نوبخت در حاشیه جلسه فوق‌العاده هیات وزیران با اعلام این خبر گفت: در حال حاضر ۶۵ هزار زائر ایرانی در حج حضور دارند که مصیبت‌زده هستند و حج آن‌ها ناتمام است. باید با مدیریت شایسته‌ای مسائل مربوط به حجاج پیگیری شود.
او همچنین با اشاره به این که در این جلسه نسبت به مدیریت دولت عربستان انتقاد صورت گرفت خاطرنشان کرد: قرار شد هیاتی به ریاست وزیر فرهنگ به همراه مسوولان هلال احمر و هواپیمایی سریعا به عربستان اعزام شوند و مسائل حجاج را مدیریت کنند.
وی خاطرنشان کرد: ستادی که در داخل کشور تشکیل شده، مسوول است که نحوه انتقال جان‌باختگان را به کشور پیگیری کند. باید برای مداوای مجروحان به سرعت عمل کنیم زیرا در عربستان تعداد کشته‌ها زیاد است و نوع مدیریت عربستان نشان داد که نمی‌توان از آن‌ها انتظار کار خاصی داشت.
نوبخت در پایان با بیان این که برای مسوولان عربستان شاید مسائل دیگری در اولویت باشد خاطرنشان کرد: باید شرایطی فراهم شود تا زائران حج خود را به پایان برسانند. وزارت راه و شهرسازی نیز اعلام کرده که این آمادگی را دارد که به سرعت زائران را به کشور منتقل کند.
