توانمندی زنان در تحقق اقتصاد مقاومتی مورد توجه قرار گیرد/ صنایعدستی چشم‌به راه گوشه‌چشمی از مسئولان
به گزارش بصیرنیوز،
در این بین صنایعدستی به دلیل خصوصیات ممتازی مانند ایجاد سرمایه، مشارکت دادن زنان، استفاده از منابع داخلی‌و بسیاری دیگر از پارامترهای اقتصادی‌و فرهنگی، می‌تواند یکی از عوامل و راه‌های مبارزه با بیکاری در کشور باشد و تاثیرات بلندمدتی بر پیشرفت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بگذارد.
بدون تردید اشتغال‌زایی از مهم‌ترین دلایل توجیه اقتصادی صنایعدستی است؛ از این‌رو مطالعه پیرامون برنامه‌ریزی، نقش و اهمیت پیشرفت صنایعدستی، شناسایی و ایجاد ظرفیت‌های جدید، ایجاد اشتغال مولد، ارتقاو بهبود شاخص‌های کلان اقتصادی، ارتقا سطح درآمد، معیشت و رفاه هزاران خانه‌دار روستایی و شهری فعال در این صنعت ضرورت دارد.
با گذشت سال‌ها از هشدارهای هوشمندانه رهبری در مسئله اقتصاد مقاومتی، متاسفانه هنور این بیماری درمان نشد و عدم عمل مسئولان به دستورات رهبری، دیگر نایی برای اقتصاد ایران باقی نگذاشت، اما ما برآنیم تا با مرور راهکارهای ارائه شده از سوی رهبری این درد را هر چند کم درمان کنیم.
نقش فراموش‌شده زنان در تحقق اقتصاد مقاومتی
از زمانی که مبحث اقتصاد مقاومتی در جامعه مطرح شد و لزوم توجه به داشته‌های وطنی مدنظر قرار گرفت، هر کدام از نهادها و سازمان‌ها به فراخور حال خود شرح وظایفی را در دستور کار قرار دادند، اما به‌نظر می‌رسد در میان هیاهوی به‌وجود آمده، نقش نهادهای اجتماعی کوچک‌تر مانند خانواده و از آن مهم‌تر زنان جامعه در تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی چندان مورد توجه قرار نگرفت، از این‌رو در این گزارش به لزوم استفاده از ظرفیت بانوان فعال در حوزه صنایعدستی می‌پردازیم، زیرا مدیریت اقتصادی بسیاری از خانواده‌ها به دست زنان صورت می‌گیرد و از این نظر باید نقش این قشر از اجتماع را بیشتر مورد توجه قرار داد.
مشاغل در این حوزه بسیار در خور توجه است و اگر گفته شود بالغ بر ۷۵ رشته صنایعدستی کشور از طرف زنان فعال است، سخن گزافی نیست.
زنان همواره در عرصه‌های مختلف به‌ویژه کارهای دستی، که از ذوق، سلیقه و ظرافت ذاتی‌شان سرچشمه می‌گیرد پیشتاز بودند، این پیشتازی باید سبب خودباوری آنان در ایجاد اشتغال و کسب درآمد شود.
صنایعدستی چشم‌به راه گوشه‌چشمی از مسئولان
صنایعدستی به دلیل سابقه چندین هزارساله در ایران و تنوع رشته‌های مختلف، یکی از حرفه‌های مهم ایرانیان به‌شمار می‌رود اما متاسفانه سال‌هاست به دلیل عدم‌حمایت کافی از این عرصه، مورد فراموشی قرار گرفته است.
آمارهای منتشر شده در حوزه اقتصاد نشان می‌دهد علی‌رغم کم‌توجهی مسئولان به تقویت و حمایت از این رشته، هنوز دومین رتبه تولید ناخالص ملی کشور را به خود اختصاص داده است و چنانچه این رشته در کنار صنعت گردشگری قرار گیرد، جایگاه آن افزایش خواهد یافت.
از آنجا که صنایعدستی متکی به منابع داخلی است به‌طور معمول بیش از ۹۰ درصد ارزش داده‌ها در این رشته‌ها، که بیشتر شامل نیروی کار، مواد اولیه مصرفی و ابزار کار است را می‌توان در داخل کشور فراهم کرد، طبعاً هرگونه افزایش و میزان تولید و فروش صنایعدستی اثر مستقیمی در ازدیاد تولید ناخالص ملی دارد.
توسعه صنایعدستی به اتخاذ تصمیمات مناسب از سوی مسئولان بسیار نیازمند است، همه دستگاه‌های مربوطه باید خود را موظف به هنر و زحمت هنرمندان ایرانی بدانند و مسئولان سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی‌و گردشگری برای برون‌رفت از این وضعیت نابسامان باید تحولی را در برنامه‌ها و سیاست‌های خود ایجاد کند.
راهکارهای رونق حوزه صنایعدستی
در این بخش به برخی از راهکارهای نجات صنایع‌دستی‌و تولیدات زنان هنرمندان ایرانی به ویژه شهرستان بابل که از مقالات و سخنان کارشناسان اتخاذ شد، اشاره می‌کنیم:
۱- استفاده از شیوه‌های نوین تبلیغاتی در معرفی صنایعدستی.
۲- استفاده از فناوری روز در تولیدات صنایعدستی.
۳- حمایت و تشویق بخش خصوصی به‌منظور سرمایه‌گذاری‌و جذب صنایعدستی زنان فعال.
۴- ایجاد بازرچه‌های دائمی صنایعدستی.
۵- سیاست‌گذاری در راستای فروش و صادرات کالاها و شرکت در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی.
شهرستان بابل به نمایشگاه دائمی صنایعدستی نیاز دارد
التفات اباذری رئیس اداره میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی‌و گردشگری بابل در گفت‌و گو با خبرنگار ما اظهار کرد: به دلیل وجود مشکل بیکاری در کشور و لزوم توجه به امر اشتغال، در بحث صنایعدستی و ایجاد مشاغل خانگی برای زنان باید اقدامات اساسی صورت گیرد تا زنان ما بتوانند در کنار خانواده و مسئولیت سنگین مادر و همسر بودن، سهمی را در اقتصاد کشور ایفا کنند، دولت می‌تواند به صورت مفیدتر و بهتر با این رویکرد برخورد کند.
وی افزود: زنان سرزمین ما به ویژه شهرستان بابل با تکیه بر هنری که دارند، می‌توانند در اقتصاد مقاومتی نقش تاثیرگذاری را ایفا کنند، باتوجه به اینکه نیمی از جمعیت کشور را زنان تشکیل می‌دهند پس باید برای اشتغال آنان و استفاده از ظرفیت‌های‌شان برنامه‌ریزی کرد، اشتغال زنان در خانه و یا کارگاه‌های نزدیک به محیط خانواده باید مدنظر باشد و تولیدات آنان در تعاونی‌ها و فروشگاه‌های دائمی جهت فروش عرضه شود، اگر این اتفاق بیافتد و در اقتصادمقاومتی هم به پتانسیل‌های درونی خودمان توجه کنیم، دیگر نیازی نیست.
این مسئول ادامه داد: در بحث صنایعدستی امروز کارهای چوب، بافندگی و کار روی شیشه، سنگ و چرم بازار خوبی دارند و از صنایعی هستند که در کشور قدمت بالایی دارد، بسیاری از صنایعدستی ما ریشه به دلیل ریشه تاریخی حائز اهمیت است و برای مثال در بحث ابریشم اگر برنامه‌ریزی‌های درستی انجام شود یقینا آثار هنرمندان ما برای خیل عظیمی از مردم منطقه در بحث اشتغال و درآمد جوابگو است.
رئیس میراث فرهنگی، صنایع‌دستی‌و گردشگری بابل تصریح کرد: همان‌‌گونه که صنایعدستی کشورهایی مانند چین و تایلند مورد استقبال و حمایت است، دولت باید در حمایت از هنرمندان داخلی و جلوگیری از واردات کالاهای مشابه اقداماتی اساسی انجام دهد در حالی که امروز بسیاری از محصولات چینی مشابه تولیدات هنرمندان داخلی با جنس نامرغوب وارد کشور می‌شود و مردم به دلیل تنگ‌دستی آنان را می‌خرند در نتیجه کار هنرمندان ایرانی روی دستشان می‌ماند.
اباذری گفت: بحث تجاری‌سازی و برند کردن تولیدات هنرمندان ما بسیار مهم است، صنایعدستی ما می‌تواند در دنیا مانور دهد و اگر تجاری‌سازی شود منفعت خوبی برای این صنعت دارد.
وی افزود: شهرستان بابل به نمایشگاه دائمی صنایعدستی نیاز دارد و ما با کمک فرمانداری، شهرداری و عزیزان مسئول دیگر پیگیر این قضیه هستیم تا مکانی مجزا و دائمی را برای ارائه محصولات هنرمندان بابلی اختصاص دهیم.
این مسئول با اشاره به وجود فروشگاه‌های عرضه صنایعدستی خارجی در بازار خاطرنشان کرد: از آنجایی که بازار صنایعدستی در اختیار بخش خصوصی است دولت دراین خصوص باید با اعمال سیاست‌هایی آنان را تشویق به عرضه صنایعدستی داخلی کند، ممنوعیت ورود کالاهای خارجی و ارائه تشویق به فروشندگان در صورت عرضه محصولات داخلی از جمله اقداماتی است که دولت می‌تواند مدنظر قرار دهد، فرض کنیم با سیاست‌گذاری دولت ادارات مالیات و برق به فروشندگان در صورت فروش محصولات داخلی تخفیف دهند، این امر چقدر می‌تواند تاثیرگذار و مثبت باشد.
رئیس میراث فرهنگی‌و صنایعدستی بابل در پایان گفت: سیاست‌گذاران ما در راس امور، از قوه مقننه و دولت با حمایت خود می‌توانند یقینا رقابت بسیار زیبایی را در عرصه صنایعدستی بین هنرمندان و تولیدکنندگان داخلی به وجود بیاورند و این‌گونه بازار صنایعدستی را رونق دهند.
مسئولان امکان حضور هنرمندان در نمایشگاه‌های بین‌المللی را فراهم آورند
فاطمه صادق‌تبار هنرمند حوزه سنگ‌نگاره در گفت‌و گو با خبرنگار ما اظهار کرد: هنر سنگ‌نگاره برخلاف اینکه افراد از دور آن را می‌بینند و فکر می‌کنند سخت نیست، اما با توجه به کارها و تصاویری که دیده بودم من خودم ابتدا از طرح‌های ساده و کوچک استفاده کردم، خود را محک زدم و با دیدن نتیجه مثبت به ادامه کار راغب شدم.
وی افزود: فراگرفتن هنر دست برای خانم‌ها اصلاً کار سختی نیست و به‌نظر بنده لازم است تا همه زنان هنری را بلد باشند، هنر علاوه بر اینکه جنبه علاقمندی و سرگرمی دارد به دید شغل هم می‌توان حساب کرد.
این هنرمند ادامه داد: هنر تسلای خاطر است، هنر و یادگیری صنایعدستی می‌تواند به زنان ما با وجود دغدغه‌های زندگی و مسئولیت‌هایی که دارند آرامش برساند تا هم مادر و همسر خوبی باشند و هم به عنوان یک زن مدیر خوبی.
صادق‌تبار تصریح کرد: در بحث اقتصادی نیز مسلماً این امر تاثیرگذار است، البته نمی‌توان گفت به صورت ۱۰۰ درصد به عنوان شغل محسوب کنیم، اما حداقل منبع درآمد خوب و کوچکی را برای کمک به خانواده به وجود می‌آورد.
وی گفت: صنایعدستی همیشه دغدغه‌های خاص خود را دارد و هنرمند فعال در این زمینه به تنهایی نمی‌تواند اقدام بزرگی انجام دهد، ارگان‌ها و مسئولان حمایت کنند نمایشگاه‌های پی‌در‌پی دایر باشد فکر می‌کنم جای بازار دائمی صنایعدستی در بابل خالی است و این به شدت احساس می‌شود، البته مسئولان قول دادند در این زمینه اقداماتی انجام شود، ما هم امیدواریم این قول حقیقت پیدا کند.
این بانوی هنرمند با انتقاد از واردات صنایعدستی خارجی به کشور خاطرنشان کرد: این مسئله ما افرادی که در زمینه صنایع دستی فعالیم را بسیار آزاد می‌دهد، همیشه افسوس می‌خورم که چرا حتی هنر سفال ایران به جهان معرفی نشده و دیگر سفال از چین وارد می‌کنیم، در صورتی که محصولات چینی حاصل زحمت صنعتگرش نیست بلکه کارخانه آن را زد، صنعتگران ما در نهایت خلاقیت دست به تولید می‌زنند اما متاسفانه گرایش جامعه به سمت محصولات بی‌کیفیت چینی است.
صادق‌تبار در پایان گفت: از مسئولان تقاضا دارم امکان حضور هنرمندان در نمایشگاه‌های بین‌المللی را فراهم آوردند، صنایعدستی نیاز دارد در عرصه‌های بین‌المللی نیر معرفی شود، با فراهم آوردن شرایطی مانند غرفه و اسکان رایگان حتما هنرمندان ما خواهند توانست به خوبی نماینده صنایع دستی شهرستان بابل باشند.
اقتصاد مقاومتی برای برخی از آقایان تنها یک واژه شعاری شد
مرضیه شفیعی هنرمند بابلی در گفت‌و گو با خبرنگار ما اظهار کرد: هنر مکرومه‌بافی از بین‌النهرین خودمان به همه دنیا راه یافت، پیشرفت کرد و برگشت، متاسفانه الان این طور برداشت می‌شود که مکرومه‌بافی هنری اروپایی است.
وی افزود: ما در تلاشیم تا این هنر را به عنوان رشته صنایعدستی جا بیاندازیم، البته مکرومه‌بافی در ایران هست اما بعد تجاری دارد و به عنوان صنایعدستی شناخته نشد از این‌رو ما پروپوزالی را از تاریخچه این هنر تا به امروز تهیه کردیم و در تلاشیم تا به عنوان زیورآلات تعریفش کنیم، همان طور که از چرم زیورآلات می‌سازیم با بافت نخ هم می‌توان این کار را کرد.
این بانوی مکرومه‌باف ادامه داد: در خصوص صنایعدستی و زمانی که ما وارد عرصه فروش می‌شویم به این معنی است که علاوه بر وجود عشق و علاقه نیاز داریم تا مورد حمایت قرار بگیریم و از بعد تجاری هنرمان تامین‌کننده باشد اما متاسفانه به دلیل اینکه بازار ایران از اجناس چینی اشباع شده ما تولیدکنندگان داخلی نمی‌توانیم محصولات خود را معرفی کنیم.
وی تصریح کرد: حمایت از صنایعدستی ملی وظیفه سازمان میراث فرهنگی است و وقتی این سازمان به عنوان متولی ضعیف عمل می‌کند از سایر مسئولان چه انتظاری داریم، حمایت دولتی که اصلا وجود ندارد.
شفیعی گفت: حضور محصولات چینی در کشوری صاحب‌نام در صنایعدستی چه معنی دارد؟ تک‌تک هنرمندان ما زحمت می‌کشند، قیمت محصولات‌شان نیز بالا نیست اما متاسفانه حمایت انجام نمی‌شود، در این وضع همه مجبوریم زیرقیمت محصولات خود را بفروشیم.
وی با انتقاد از بی‌توجهی مسئولان به اقتصاد مقاومتی اذعان کرد: اقتصاد مقاومتی برای برخی از آقایان تنها یک واژه شعاری شد، اقتصاد مقاومتی یعنی هنرمند و تولیدکننده داخلی خود را بکشد بالا و کمتر هزینه کند، نه اینکه برای هزینه کمتر کالای چینی بخرم، اقتصادمقاومتی یعنی برای کشور خود هزینه کنیم، چه چیزی بهتر از این که نیازهای خودمان را در داخل تولید کنیم.
این هنرمند فعال در حوزه مکرومه‌بافی افزود: زنان ما در زمینه تولیدات داخلی به ویژه در وضعیتی که به سر می‌بریم و شغل است، نقش موثری خواهند داشت، این بسیار خوب است که زنان بتوانند در منزل خود تولید انجام دهند و کسب درآمد کنند، این یک سرمایه ملی است که به تحقق اقتصاد مقاومتی کمک خواهد کرد.
وی یادآور شد: تنها برگزاری نمایشگاه که میراث فرهنگی انجام می‌دهد نقش مثبتی در تجاری‌سازی صنایعدستی ندارد، زیرا در نمایشگاه‌ها بیشتر به بعد هنری توجه می‌شود و فروش صورت نمی‌گیرد.
شفیعی بیان کرد: همه حمایت‌هایی که فرمانداری شهرستان بابل در شاخه بانوان، آموزش و پروش و شورای شهر انجام می‌دهند در نهایت تنها به برگزاری این نمایشگاه‌ها ختم می‌شود، حتی برخی از نمایشگاه‌ها آنقدر هزینه بالایی برای حضور دارد که بسیاری از دوستان نتوانستند شرکت کنند و بازهم 90 درصد محصولات وارداتی و کالای فروشگاه‌داران بود، با وجود این مشکلات یک بازار دائمی صنایعدستی در بابل به شدت احساس می‌شود، امیدواریم با قول‌هایی که دادند بهترین جا برای این امر انتخاب شود.
وی ادامه داد: این طور نباشد که تنها مکانی را انتخاب کنند، باید در انتخاب ان به همه جوانب دقت کرد، شرایط مکانی و مدت زمان دسترسی شهروندان نکاتی که باید به آن توجه شود.
مکرومه‌باف بابلی در پایان گفت: ما نباید فکر کنیم تنها شهرداری متولی اصلی این امر است، بلکه مقوله اصلی میراث فرهنگی است و فرمانداری به عنوان اصلی‌ترین نهاد است، البته ما از شهرداری هم انتظار داریم مکان خوبی را در اختیارمان قرار دهد.
در این شرایط باید دولتمردان و نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی، توجه ویژه‌‌ای به وضعیت صنایعدستی ایران، مشکلات و چالش‌‌های پیش‌روی آن داشته باشند تا از صنایعدستی به عنوان ابزاری برای رشد اقتصادی و دستیابی به اهداف اقتصاد مقاومتی نیز بهره‌مند شویم، با وجود اتخاذ چنین رویکردی است که می‌توان گام‌‌های اولیه و استواری برای رساندن این عرصه فرهنگی و اقتصادی مهم به توسعه پایدار برداشت.
