بازگشت رویکردهای فرهنگی به دوران اصلاحات

فقدان آینده نگری؛مهمترین پاشنۀ آشیل اعتدالیون

به گزارش بصیر به نقل از بلاغ، نظام جمهوری اسلامی ایران با رویکرد حکیمانۀ امام (ره)و مقام معظم رهبری و با نگاه آینده نگرانه و روبه جلو، گفتمان انقلاب اسلامی را برای دیگر نظام های بشری بازتعریف نموده اند که می توان از آن به   گفتمان صدور انقلاب یاد نمود، گفتمانی که  به عنوان مقدمه ای برای سعادتمندی آیندۀ بشر از سوی امام(ره) و خلف شایستۀ ایشان مقام معظم رهبری مورد تأکید قرار گرفت.

لذا ضرورت عدم بازگشت به عقب و اجتناب از دور گفتمانی به عنوان امر انکار ناپذیر در راستای پویائی گفتمان انقلاب اسلامی از ضروریات نگاه آینده نگر مورد توجه می باشد،از این رو مقام معظم رهبری در فرازی با تأکید بر تعمیق افق نگاه مسئولان اجرائی و ضرورت  برنامه ریزی موثّردر راستای تقویت آینده نگری مسئولان فرمودند:«اسلام به ما آموخته است كه «ليس منّا من ترك دنياه لأخرته و لا ءاخرته لدنياه»؛[1]دنيا را براى آخرت نبايد ترك كرد، همچنان كه آخرت را نبايد فداى دنيا كرد. در يك روايتى ميفرمايد: «اعمل لدنياك كأنّك تعيش ابدا»؛ يعنى برنامه‌ريزى دنيا را فقط براى چند روزه‌ى زندگىِ خودت نكن؛ براى پنجاه سال برنامه‌ريزى كن. اين را مسئولان كشور، مسئولان برنامه‌هاى عمومىِ مردمى بايد مورد توجهشان قرار بدهند».[2]

بدیهی است دولت و همۀ مسئولان باید با برنامه ریزی دقیق و مطلوب همراه با آینده نگری و دوری از برنامه های سطحی  در راستای کارآمدی هر چه بیشتر در عرصه های داخلی و بین المللی ایفای نقش نمایند، اما با تأمل در روند فعالیت های دولت یازدهم در می یابیم چنین انتظاری با کارهای صورت گرفته دولت تدبیر دور از ذهن می باشد زیرا گفتمان دولت جدید ملغمه ای از رفتارهای تکنوکرات های کارگزارانی و آمیزه ای از گفتمان غرب گرائی دوران اصلاحات همراه با پیگیری و تکمیل برخی اقدامات دولت قبل با اندکی جرح و تعدیل می باشد که این نقیصه در واقع ابهام موجود در فقر گفتمانی دولت یازدهم را بیش از گذشته مطرح می سازد.

باید اذعان نمود جریانات جهانی از مولّفه های متعدد به ویژه مقولۀ آینده نگری و هدفمندی بر مبنای نیازها و مطالبات نظام ارزشی جامعۀ هدف برخوردار می باشد. لیکن جهان مادی غرب در حال حاضر به شدت از بعد تئوریک دچار افول و تنزل گردیده است که نمودی  از آن را باید در ایجاد بحران های متعدد در جهان به ویژه خاورمیانه جستجو نمود، بحران هائی که جهان مادی غرب با تحریک قومی و مذهبی و ایجاد اختلاف و تفرقه در میان مسلمانان و دیگر جوامع بشری در راستای اهداف پلید وسیطره جویانه و جبران خلأ تئوری خود برآمده است.

بدیهی است حضور گفتمانی نظام اسلامی در عرصه های بین المللی به عنوان ضرورتی مهم و حیاتی مورد نظر می باشد از این رو باید برنامه ها و ساختارهای فکری و ساختاری  دولت یازدهم باید بر مبنای تأثیر گزاری آموزه های انقلاب اسلامی بر جوامع بشری بر مبنای آینده نگری تعریف گردد لیکن رویکردهای سیاسی،اقتصادی،فرهنگی ..دولت یازدهم هیچ نشانی از اقدام تئوریک و هدفمند ندارد بلکه می توان گفت بازگشت رویکردهای فرهنگی به دوران اصلاحات و تأکید بر تسامح و تساهل از سوی متولیان فرهنگی دولت یازدهم در واقع فقر گفتمان فرهنگی این دولت را برای همگان آشکار می سازد.

هم چنین وجود ابهامات جدی در عرصه های سیاسی و عدم صراحت لازم دولتمردان سیاسی دولت یازدهم  در طرح شعارها و آرمان های نظام اسلامی در عرصه های جهانی خود بیانگر فقر مفرط گفتمانی دولت در عرصه های سیاست خارجی و در واقع بازتعریف سیاست تنش زدائی دوران اصلاحات می باشد که این نوع اقدامات منفعلانه هیچ نشانی از رویکرد آینده نگری را با خود به همراه ندارد ، هم چنین اقدام پوپولیستی دولت یازدهم در ابداع سبد کالا! و بازگشت به دوران کوپنیسم به روشنی بیانگر عدم جود تفکر اقتصادی در میان دولتمردان اقتصادی دولت یازدهم می باشد که همۀ این موارد فقدان آینده نگری را به روشنی ظاهر می سازد. لذا باید گفت فقدان تصمیمات متفکرانه بر مبنای آینده نگری و ضعف گفتمانی دولت یازدهم در همۀ عرصه ها مهمترین چالش پیش روی رئیس محترم جمهور و دولتمردان ایشان است که باید هر چه سیرع تر برای آن ترمیم این نقیصه کلیدی فکری اندیشید.

از این رو  شایسته است دولت یازدهم با جذب نخبگان دغدغه مند و متعهد و صاحب اندیشه و نظر در راستای تعمیق گفتمانی انقلاب اسلامی در دولت تدبیر و امید و تسریع در حرکت کلی نظام اسلامی به سمت آینده نگری و اجتناب از اقدامات سطحی گام بردارد که در صورت تحقق این امر اقتدار  کشور در عرصه های بین المللی و تأثیرگزاری نظام اسلامی در معادلات بین المللی ارتقاء خواهد یافت.


[1]من لا يحضره الفقيه، ج 3، ص 156

[2]19/7/1391

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا