آفتی بزرگ برای رزق و روزی

بصیر،وقتی سخن از اصلاح الگوی مصرف به میان می آید شاید اینطور به اذهان خطور کند که خود مصرف امری مذموم از نظر شارع مقدس اسلام به شمار می رود حال آنکه بدون تردید مصرف، به خودی خود نه تنها ناپسند و مذموم نیست بلکه امری ضروری و لازم است. بدون مصرف، معیشت انسان، لذت و لطف خود را از دست خواهد داد.

اما همین مصرف ضروری و لازم گاهی از شکل طبیعی خود خارج می شود و شامل امور غیر ضروری و نالازم می شود. مصرف هدف نیست بلکه وسیله ایست برای بهتر زیستن ولی در بعضی مواقع تبدیل می شود به هدف زندگی! یعنی همه انرژی و توان انسانها در راه ارضای خواست های غیر ضروری مصرفی او قرار می گیرند و اینجاست که مصرف بجای کمک به رسیدن انسان به کمال به مانعی در این مسیر مبدل می گردد و چه بسا بشر بر اثر مصرف زدگی در سراشیبی سقوط قرار گیرد.

برای مصرف صحیح باید در مقابل موانعی ایستاد. موانعی که جلوی فرد را برای اصلاح نمودن الگوهای مصرفی اش می گیرند. یکی از این موانع هدر دادن و تلف کردن اموال است. در حقیقت، اصلاح الگوی مصرف، با هدر دادن و تلف کردن مال، ناممکن است. اهل بیت(ع) در راستای سامان دادن به مصرف پیروانشان، آنان را از هدر دادن بیهوده اموالشان بازداشته، به مراقبت از دارایی‌هایشان توصیه کردند.

امام سجاد(ع) در صحیفه سجادیه از خداوند می خواهد اموالش را از تلف شدن مصون دارد:
«… و حصن رزقی من التلف.»
«رزق مرا از تلف، مصون بدار.» (صحیفه سجادیه، دعای بیستم)
***
سه نکته:
* آفتی بزرگ
امام زین العابدین (ع) در این دعای شریف یکی از آفات رزق را تلف و هدر دادن و هدر رفتن آن بر می شمرد. همانگونه که وقتی یک کشاورز بذری را در زمین می کارد اگر مراقبت نکند ممکن است آفات مختلف موجب از بین رفتن بذرش شوند فردی که در راه کسب رزق و روزی تلاش می کند باید مراقب این آفت بزرگ باشد.

** برکت، نقطه مقابل آفت رزق

البته حضرت در ادامه این دعای ارزشمند به نقطه مقابل آفت رزق یعنی برکت آن اشاره می نمایند: «[خدایا] دارایی ام را با برکت دادن به آن افزون فرما.» پس اگر رزق آفاتی مانند هدر رفتن دارد در طرف مقابل افزون شدن هایی همچون برکت نیز خواهد داشت که باید از طریق تلاش و دعا موجبات آن را فراهم آوریم.

*** انفاق بجای هدر دادن
امام در فراز پایانی ضمن اینکه حضرت از خدا تقاضا می کنند بجای هدر رفتن به ایشان کمک کند تا مال را در راه خیر و رضایت او مصرف نماید: «[خدایا] راه مصرف آن را در کارهای خیر به من بنمایان.»

ایران اسلامی