چرا در اسلام تعدد زوجات وجود دارد و چرا اين حق تنها براى مردان است؟
بصیر،شكى نيست كه جواز چند همسرى با رعايت شرايط آن، يكى از احكام اسلام است و شيعه و سنى بر آن اتفاق نظر دارند. پيش از اسلام نيز به طور معمول در ميان قبايل مختلف، وجود داشته است. و حتى برخى از بت پرستان به هنگام مسلمان شدن، بيش از ده زن و يا كمتر داشته اند. اسلام در مواجه با آن، در صدد اصلاح و تعديل برآمد. خداوند متعال مىفرمايد: «وَ إِنْ خِفْتُمْ أَلَّا تُقْسِطُوا فِي الْيَتامى فَانْكِحُوا ما طابَ لَكُمْ مِنَ النِّساءِ مَثْنى وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلَّا تَعْدِلُوا فَواحِدَةً أَوْ ما مَلَكَتْ أَيْمانُكُمْ ذلِكَ أَدْنى أَلَّا تَعُولُوا»[۱]؛ «و اگر مىترسيد كه [به هنگام ازدواج با دختران يتيم] عدالت را رعايت نكنيد [از ازدواج با آنان چشم پوشى كنيد و] با زنان پاك [ديگر] ازدواج كنيد دو يا سه يا چهار همسر و اگر مىترسيد عدالت را [درباره همسران متعدد] رعايت نكنيد، تنها يك همسر بگيريد و يا از زنانى كه مالك آنهاييد، استفاده كنيد. اين كار از ظلم و ستم بهتر جلوگيرى مى كند».
بنابراين اسلام نه تعدد را آغاز نمود و نه واجب كرد بلكه آن را با شرايط خاصى، مباح ساخت. اين امر حكمت ها و عللى دارد؛ كه با توجه به متون دينى و سيره معصومان عليهم السلام و منطق عقل، مىتوان به مهمترين آنها اشاره نمود:
۱٫ فزونى تعداد زنان آماده ازدواج بر مردان؛
۲٫ طولانى تر بودن عمر زندگى جنسى مردان در مقايسه با زنان؛
۳٫ طولانىتر بودن عمر توليد نسل در مردان در مقايسه با زنان؛
۴٫ تمايل مردان به چند همسرى به ويژه در شرايطى مانند عقيم بودن زن اول؛
۵٫ سرپرستى و در پناه قرار دادن زنان بيوه و تأمين نيازهاى عاطفى آنان.
بايد دانست چند همسرى در مورد مردان هيچ گونه مشكل حقوقى ايجاد نمى كند، در حالى كه اين امر درباره زنان مشكلات فراوانى را به وجود مى آورد.
مهم ترين آنان مسأله مجهول بودن نسب فرزند است؛ كه معلوم نيست مربوط به كدام يك از همسران مى باشد.(۳)
پی نوشت:
(۱). روم (۳۰)، آيه ۲۱؛ تفسير الميزان، ج ۱۵، المؤمنون، ذيل آيه ۶
(۲). نساء (۴)، آيه ۳
(۳)علل الشرايع، ج ۲، ص ۵۰۴؛ ر. ك: تفسير نمونه، ج ۱، ص ۲۹۱؛ تفسير الميزان، ج ۴، ص ۱۹۵؛ پرسشها و پاسخها دفتر هفتم، ص ۳۳۴ و سيد على، كمالى، قرآن و مقام زن، ص۲۴۶
خدمت
